/Βιβλιοκριτική: Προσωπική υπόθεση (Γιώργος Σταφυλάς)

Βιβλιοκριτική: Προσωπική υπόθεση (Γιώργος Σταφυλάς)

Γράφει ο Πέτρος Χατζησωτηρίου

Ο Γιώργος Σταφυλάς εισήλθε με θυελώδη ορμή, ας μου επιτραπεί η έκφραση, στα συγγραφικά πράγματα πριν λίγο διάστημα κι ήδη αποδεικνύεται πολυγραφότατος. Η «Προσωπική Υπόθεση» είναι το τρίτο αστυνομικό του μυθιστόρημα που εκδίδεται σε διάστημα λιγότερο από δύο χρόνια.

Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη σύγχρονη Αθήνα κι έχει να κάνει με κυκλώματα της νύχτας που αλληλοεξοντώνονται, ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, υπολήψεις που σπιλώνονται και αποκαθίστανται. Κεντρικός ήρωας παραμένει ο Αστυνόμος Λάμπρου, όπως και στα άλλα δύο βιβλία που προηγήθηκαν, που καλείται να εξιχνιάσει την υπόθεση που ο τίτλος προδικάζει ως προσωπική. Με ποιο τρόπο θα γίνει αυτό και τίνος προσωπική είναι η υπόθεση θα το ανακαλύψει ο αναγνώστης που θα αφεθεί να βυθιστεί στο σκοτεινό κόσμο που βρίσκεται γύρω του. Δεν είναι υπερβολή, ο κόσμος που περιγράφεται στο βιβλίο είναι ότι συμβαίνει έξω από την πόρτα μας.

Πράγματι, αυτό αποτελεί και το ισχυρότερο όπλο του συγγραφέα. Η ικανότητα να στήνει σκηνικό πολύ πειστικό και πλοκή περίεργα κι ενοχλητικά «οικεία».

Η αφήγηση έχει μια αληθοφάνεια που δίνει την αίσθηση ότι περιγράφει περιστατικά που έχει ζήσει ο ίδιος ο συγγραφέας. Όσο προχωράει η αφήγηση τόσο εδραιώνεται μια πεποίθηση στον αναγνώστη ότι η ιστορία κάτι πάει να του θυμίσει από το αστυνομικό δελτίο. Μη γελιέστε όμως. Πρόκειται απλά για μυθοπλασία που ξέφυγε σε αληθοφάνεια.

Ο τρόπος γραφής του Σταφυλά έχει κάτι το ιδιότυπο. Είναι λιτός, αφηγηματικός και πάντως συμπυκνωμένος. Η εξέλιξη της ιστορίας προχωράει γοργά, χωρίς περιττά πλατειάσματα κάτι που δεν αφήνει τον αναγνώστη να πάρει ανάσα. Στα αστυνομικά μυθιστορήματα του Σταφυλά δεν περιμένουμε σχοινοτενείς δευτερεύουσες ιστορίες, καταγραφή των ψυχολογικών μεταπτώσεων των ηρώων του, ή χαρακτήρες που ανασύρουν εντυπωσιακά τσιτάτα συντηρώντας μια επίφαση φιλοσοφίας ή εμβρίθειας του συγγραφέα. Ο λόγος είναι μεστός, απαλλαγμένος από λογοτεχνικά τεχνάσματα κι ο αναγνώστης γυρίζει λαίμαργα τις σελίδες που θα τον οδηγήσουν στις απαντήσεις που ψάχνει. Φυσικά, πάντα καραδοκεί η ανατροπή κι η έκπληξη.

Αν σταθούμε λίγο πιο κριτικά απέναντι στο έργο του Σταφυλά, θα λέγαμε ότι κομίζει κάτι καινούριο στα συγγραφικά χρονικά.

Κάποιοι θα πουν ότι «απλοποιεί» το αστυνομικό μυθιστόρημα, κάποιοι ίσως ότι γράφει με κέντρο βάρους τη γραμμική αφήγηση και δεν αφήνει χώρο για κάτι άλλο. Σίγουρα όλοι θα συμφωνήσουν όμως στο ότι ανοίγει ένα δρόμο προς ένα αστυνομικό μυθιστόρημα απαλλαγμένο από το άγχος του όγκου, από τις συμβάσεις των εργαλείων της συγγραφικής τέχνης, της αέναης πρωτοτυπίας και των επιταγών του «λογοτεχνικού μάρκετινγκ».

Οποιοδήποτε από τα βιβλία του Σταφυλά αναδίδει αυτή την αίσθηση και τολμώ να πω ότι αυτά τα βιβλία θα κατατάσσονται σε λίγα χρόνια κάτω από την περιγραφή “cult”.

Το στοίχημα με την «Προσωπική Υπόθεση» είναι : «ότι πιο δυνατό έχεις διαβάσει σε μόλις 156 σελίδες» και προκαλεί τον αναγνώστη να αντιμετωπίσει την πρόκληση. Μη χάσετε την ευκαιρία να ζήσετε τη διαφορετική εμπειρία που υπόσχεται.