Γράφει ο Πέτρος Χατζησωτηρίου, φαρμακοποιός – κριτικός λογοτεχνίας
Η Κλαρίσσα Πίνκολα Εστές είναι μια Μεξικανή Ψυχολόγος μεγαλωμένη με πολλές επιρροές από πολλές χώρες. Έχει περιπλανηθεί σε ολόκληρο τον κόσμο συλλέγοντας ιστορίες κι αφηγήσεις τις οποίες μεταδίδει θεραπευτικά μέσω συνεδριών σε αναλυόμενούς της. Εδώ καλούμαστε να τη γνωρίσουμε ως cantadora, ως «φύλακα παλιών ιστοριών» που μας διηγείται κι αναλύει μύθους και διηγήσεις που έχει συλλέξει από κατοίκους διαφόρων χωρών. Πρόκειται για το αποτέλεσμα περισσότερων από είκοσι χρόνια συλλογής και καταγραφής αυτών των ιστοριών.
Το θέμα του βιβλίου είναι το αρχέτυπο της Άγριας Γυναίκας, τι σημαίνει και γιατί έχει αξία να το αναζητήσουμε. Αφού μας εξηγηθεί τι είναι τα αρχέτυπα και ποια η σύνδεσή τους με τον φαινομενικά αδόκητο τίτλο του βιβλίου, ξεκινάει η παράθεση των ιστοριών μερικές φορές και με μια δεύτερη εκδοχή τους κι η ανάλυσή τους με όρους τη Αναπτυξιακής Ψυχολογίας ακολουθώντας μάλιστα τη θεωρία του Γιουνγκ. Πολλές φορές γίνεται κι αντιπαράθεση της θεωρίας του Φρόυντ πάνω στο υπό εξέταση θέμα αφενός για την πληρέστερη κάλυψή του, κι αφετέρου για την εδραίωση της εμπιστοσύνης του αναγνώστη σε μια συγγραφέα που κατέχει καλά το αντικείμενό της.
Με αφορμή λοιπόν γνωστά παραμύθια ή τις λαϊκές διηγήσεις καταδυόμαστε στα μύχια της Ψυχής, συναντούμε το Ταυτό και μαθαίνουμε για το ρόλο του νούμεν. Ας μην τρομάζουμε με τους όρους της Ψυχολογίας. Δεν πρόκειται για εγχειρίδιο περί της επιστήμης αυτής. Πρόκειται απλά για στάδια διερεύνησης της ψυχής (που σαφώς διαφοροποιείται από την Ψυχή που είδαμε πριν) της γυναίκας και προτάσεις τρόπων αντιμετώπισης των διαφόρων ψυχικών διεργασιών με τις οποίες θα βρεθεί αντιμέτωπη. Παρότι η συγγραφέας θα χρησιμοποιήσει συχνά το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο ταυτιζόμενη με τις γυναίκες που εξετάζει εν τούτοις αρκετές είναι οι φορές που θα διαχωρίσει τη θεώρησή της για την ανδρική ψυχή ή την ψυχή του ανθρώπου ως αδιαίρετο Ταυτό.
Το βιβλίο είναι γραμμένο σε δύο επίπεδα που συνυπάρχουν στον ίδιο περιέκτη αλλά και διαχωρίζονται σαφώς (κάτι σαν το λάδι που επιπλέει πάνω σε νερό μέσα στο ίδιο ποτήρι) κι ο αναγνώστης καταδύεται μέχρι όποιου βάθους του επιτρέπουν τα κότσια του. Απευθύνεται λοιπόν σε όλους τους αναγνώστες. Σ’ αυτούς που θα μάθουν και θα δουν από μια πιο αναλυτική ματιά γνωστά κι άγνωστα παραμύθια αλλά και σ αυτούς που ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τις λεπτές διεργασίες της ανθρώπινης ψυχής και να αφομοιώσουν τις κατευθύνσεις που δίνονται μέσω της ψυχολογικής ανάλυσης.
Το βιβλίο κυλάει αργά κι απαιτεί την απόλυτη αφοσίωση του αναγνώστη. Μερικές παράγραφοι θα απαιτήσουν και δεύτερη ίσως και τρίτη ανάγνωση. Όσο προχωράει η ανάγνωση γίνεται αντιληπτή μια ιδιότυπη κλιμάκωση όπου υποχωρεί η λογική και κυριαρχεί το συναίσθημα σαν οδηγός στην περιπλάνηση μέσα στο λαβύρινθο των διαδρόμων της Ψυχής. Επειδή η Ψυχολογία ανήκει στη χορεία των επιστημών όπου «όλοι έχουν δίκιο» ο καταρτισμένος αναγνώστης μπορεί ν’ απολαύσει το βιβλίο επιλέγοντας το δρόμο της αμφισβήτησης της αυθεντίας της συγγραφέως αντιπαραθέτοντας συνεχώς τη δική του άποψη και κερδίζοντας έτσι ένα άλλο επίπεδο αναγνωστικής απόλαυσης.
«Οι γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους» είναι το βιβλίο που θα συντροφεύει τον αναγνώστη για πολύ καιρό. Είτε κατά την πρώτη ανάγνωση είτε και μ’ αυτές που θ’ ακολουθήσουν. Τίποτα απ’ όσα διαβάσει ο αναγνώστης δεν μπορεί να τα απομνημονεύσει. Εγγράφονται όμως όλα στο υποσυνείδητό του και θα εκπλαγεί να τα δει να τον καθοδηγούν στην ζωή στο εξής. Είναι το είδος του βιβλίου που δεν διαβάζεις συχνά αλλά πρέπει να διαβάσεις. Είναι ένα μεγάλο έργο που αξίζει να στολίζει τη βιβλιοθήκη του κάθε συνειδητοποιημένου αναγνώστη. Είναι ένα βιβλίο απ’ το οποίο έχουμε να ωφεληθούμε όλοι.
4/5
