Η συγγραφέας Νάνσυ Καλφούδη – Παπάκου απαντά στις 10+1 Ερωτήσεις που τις θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας.
Κυκλοφόρησε από τo Writer’s Agency Bookguru.gr & τις Εκδόσεις Πηγή Παιδείας το μυθιστόρημά σας «Αννούλα». Πώς θα το περιγράφατε συνοπτικά;
Το βιβλίο «Αννούλα» αποτελεί ένα τεκμήριο εποχής, καλύπτοντας ουσιαστικά όλες τις ιστορικές στιγμές του αιώνα που μας πέρασε. Μέσα από τις σελίδες του ένα μεγάλο μέρος των σημερινών Ελλήνων μπορεί να συναντήσει τις ρίζες του, μακρινές ή κοντινές, αλλά και όλοι ανεξαιρέτως μπορούμε να ζήσουμε από κοντά δραματικές σκηνές της Ιστορίας της περιοχής μας, όπως τις ένιωσαν οι απλοί άνθρωποι του μόχθου, της εποχής εκείνης. Αναδύονται μνήμες που ίσως κάποιοι θα ήθελαν να ξεχαστούν ̇ μνήμες που μέχρι τώρα μας είχαν μάθει να κρύβουμε, ώστε να κρύβουν και οι υπαίτιοι τις ευθύνες τους.
Σκιαγραφήστε μας την κεντρική ηρωίδα. Ποιοι είναι οι στόχοι και τα κίνητρα της;
Η Αννούλα ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Εγώ τη γνώριζα γιατί ήταν γκαρδιακή φίλη της μητέρας μου. Οι οικογένειες, γνωστές από την Αδριανούπολη, συνέχισαν τη φιλία τους στην Ορεστιάδα, στο Διδυμότειχο, στην Αλεξ- ανδρούπολη και μετά στη Θεσσαλονίκη. Η Αννούλα γελούσε συχνά, γι αυτό την αγαπούσα, όταν όμως ήρθαν στα χέρια μου τα επτά τετράδιά της με την λεπτομερή περιγραφή της ζωής της, η ιστορία της με συνεπήρε! Τι έζησε αυτή η γυναίκα! Έξι προσφυγιές, έξι αληθινούς ξεσπιτωμούς. Πορείες προς το άγνωστο, μέσα στον κυκεώνα των δραματικών γεγονότων, να αγωνίζεται νυχθημερόν για την οικογένεια όντας αυτή το κέντρο του οίκου της, το στήριγμα και η ελπίδα του. Αυτή η οικογένεια, λοιπόν, έπλεε ενωμένη, με μια συνοχή που κατάφερνε να αντισταθμίσει την ελλιπή ή και ανύπαρκτη υποστήριξη του κράτους. Έπειτα η εργατικότητα! Ήταν κάτι που ξυπνούσε μαζί τους κάθε πρωί και έκανε πραγματικότητα κάθε έξυπνη ιδέα που είχε κατέβει στο μυαλό τους, έτσι ξαφνικά, υπερπηδώντας όλα τα εμπόδια και τις καταστροφές που τους συνέβαιναν. Δίκαια λοιπόν γνωστοί λογοτεχνικοί κύκλοι της Θράκης την ονόμασαν η «Λωξάνδρα της Αδριανούπολης και της Νέας Ορεστιάδος».
Τι πιστεύετε ότι θα αποκομίσει ως απόσταγμα ο αναγνώστης;
Η «Αννούλα» μας προσφέρει την ατμόσφαιρα της Θρακιώτικης κοινωνικής και επαγγελματικής ζωής, με τις χαρές και τις λύπες της, τον φόβο και τη δύναμη ων ανθρώπων της, τα πάθη και την επανένωση των δεσμών τους, μέσα από έναν ύμνο στην επιβίωσή τους από τις πιο σκοτεινές εποχές της ανθρωπότητας.
Ποια εικόνα σκιαγραφείτε για τη θέση της γυναίκας;
Μα το γράφει και η ίδια η Αννούλα, επανειλημμένα. «Εγώ ήθελα να γίνω διδασκάλισσα!», αλλά η απάντηση που έπαιρνε από την οικογένεια ήταν «…και το νοικοκυριό επιστήμη είναι!». Σημεία των καιρών! Εκείνων. Η θέση της όμως μέσα στις συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την εποχή (ανάπηρη μητέρα, πολυμελής οικογένεια, ξεσπιτωμοί) και υπαγόρευαν απαρέγκλιτα ότι χρειάζονταν ένας ισχυρός πυλώνας για να κρατηθεί ακέραια η συνοχή της οικογένειας, ήταν η σωστή ̇ τόσο από την πρακτική, όσο και από την κοινωνική της πλευρά.
Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Με συναρπάζει η ταχύτατη εξέλιξη της παγκόσμιας κοινωνίας και της ζωής μας σ’αυτόν τον πλανήτη και θέλω με όλη μου την ψυχή να προσφέρω, έστω και το ελάχιστο, λίγες σκέψεις, λίγες λέξεις, που να μπορέσουν να βοηθήσουν τους νέους προς το καλύτερο.
Ποιον ορισμό θα δίνατε στην έννοια της λογοτεχνίας;
Μαζί με την τεχνολογία, είναι ένα από τα κυριότερα μέσα για να πετύχουμε ένα καλύτερο μέλλον.
Γιατί οι Έλληνες διαβάζουν λογοτεχνία λιγότερο από τον μέσο Ευρωπαίο;
Μα γιατί έχουμε αυτή την υπέροχη χώρα, τον καλό καιρό, τη διαυγή ατμόσφαιρα και νιώθουμε ότι όλα μας ανήκουν, ότι μπορούμε να τα αδράξουμε στην άκρη των χεριών μας. Υπάρχουν όμως και εξαιρετικά λογοτεχνικά βιβλία που οφείλουμε να οπωσδήποτε μελετήσουμε δίνοντας το παράδειγμα ο καθένας και η καθεμιά μας μέσα στην οικογένειά μας.
Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;
Κατά τη γνώμη μου το βιβλίο θα συνεχίσει να μας συντροφεύει στη ζωή μας. Η τεχνολογία έχει πολλά να προσφέρει σε άλλους τομείς.
Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;
Μου αρέσουν πολύ οι περιπέτειες:
«ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΑΥΛΩΚ» του Φίλιπ Ροθ, «ΚΟΥΒΑΝΕΖΙΚΗ ΡΑΨΩΔΙΑ» του Εντουάρντο Μανέ, «ΟΛΟ ΤΟ ΦΩΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΟΥΜΕ» του Άντονυ Ντορ, «ΕΝΑΣ ΑΝΗΣΥΧΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ» του Σολ Μπέλοου, …για την καραντίνα. «Ο ΑΝΗΦΟΡΟΣ» του Καζαντζάκη για κάθε μέρα.
Πιστεύετε στη μοίρα ή στην τύχη;
«Η τυχαιότητα που κυβερνάει τη ζωή μας», ορθώς ̇ υπάρχει και είναι αναπόφευκτη! Τη συναντάμε καθημερινά μπροστά στα μάτια μας. Μόνο που πρέπει να είμαστε πάντα έτοιμοι για να την αντιμετωπίσουμε, προχωρώντας μπροστά. (Μια φορά στον Οδηγισμό, για πάντα οδηγός!), δεν νομίζετε; Η μοίρα όμως είναι κατασκεύασμα του ανθρώπινου νου, μία φανταστική έννοια, ώστε όταν προκύψουν τα δύσκολα νάχουμε να λέμε, να …παρηγοριόμαστε.
Χρειαζόμαστε περισσότερο ρομαντισμό ή ρεαλισμό στις ζωές μας;
Όλα χρειάζονται αρκεί να έχουμε εύκαιρη τη σωστή τους δόση, στη σωστή τους ώρα.