Η συγγραφέας Βάλια Καραμάνου απαντά στις 10+1 Ερωτήσεις του Κωνσταντίνου Μανίκα, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου της μυθιστορήματος “Feralis”.

1. Κυκλοφορεί το νέο σας μυθιστόρημα “Feralis” από τις εκδόσεις Φιλιππότη. Τι πραγματεύεται και γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο τίτλο;

Το νέο μου μυθιστόρημα έχει ως τίτλο την λατινική λέξη «Feralis», που σημαίνει “νεκρικός”. Πρόκειται για ένα ξόρκι που χρησιμοποιείται από την ηρωίδα προκειμένου να έρθει σε επαφή με ένα αγαπημένο πρόσωπο που έχει χαθεί. Είναι ένα στοιχείο προερχόμενο  από την ζοφερή πλευρά της ιστορίας μου.  Γενικότερα όμως, Λατινικές  φράσεις ή λέξεις  αποτελούν τους τίτλους των έργων μου, κάτι σαν συγγραφική υπογραφή δηλαδή.

2. Σκιαγραφήστε μας τους βασικούς χαρακτήρες του βιβλίου. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους, τα κίνητρα τους;

Στην ουσία συνυπάρχουν δύο ιστορίες που διασταυρώνονται στην παραθαλάσσια περιοχή της Άριας. Από την μία πλευρά βρίσκεται  η Όλγα που- βιώνοντας μια σειρά από απώλειες- έρχεται ως φιλοξενούμενη στο σπίτι της συντηρητικής θείας της. Η ηρωίδα είναι μόνη, πληγωμένη και φέρει μέσα της μια τραγική  ιστορία που απαιτεί απαντήσεις. Παράλληλα, προσπαθεί να συνυπάρξει με την σκληρή και άκαμπτη ηλικιωμένη Μέλπω σε μια σχέση γεμάτη διακυμάνσεις. Η δεύτερη ιστορία αφορά σε δύο αδερφές μέσης ηλικίας με τελείως αντίθετο χαρακτήρα, που μένουν σε ένα παλιό σπίτι στην άκρη της ακτής, χωμένο στα βράχια. Ανάμεσά τους υπάρχουν μυστικά, απωθημένα και ένας παράνομος έρωτας. Τα πρόσωπα δένονται μεταξύ τους με έναν μοιραίο τρόπο που έχει ως επίκεντρο τον εγκαταλελειμμένο φάρο της Άριας. Τα κίνητρά τους είναι θετικά, όπως  η αποδοχή, η αγάπη, η λύτρωση από τον πόνο με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο, αλλά το αποτέλεσμα των πράξεών τους συχνά καταλήγει στην αντίθετη κατεύθυνση. Τελικά, η ακτή θα κινήσει τα νήματα της Μοίρας τους με παράδοξο τρόπο και θα δώσει την τελική απάντηση. Νεκροί και ζωντανοί συνυπάρχουν στην Άρια.

3. Κινείστε ανάμεσα στο πραγματικό και το μεταφυσικό. Είναι δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσά τους;

Βασίζομαι στέρεα στον ρεαλισμό της σύγχρονης πραγματικότητας, από όπου ξεδιπλώνονται οι χαρακτήρες και η ιστορία τους. Σε κάποιο σημείο της διαδρομής τους όμως εισβάλλει το μεταφυσικό στοιχείο με τέτοιον τρόπο ώστε να μην είναι διακριτά τα όρια ανάμεσα  στην  πραγματικότητα και στο  όνειρο  ή στον εφιάλτη. Οι διαχωριστικές γραμμές είναι εξαιρετικά λεπτές ώστε να φαντάζουν  όλα σαν  κομμάτια ενός ζοφερού  κόσμου. 

4. Τι θεωρείτε ότι θα αποκομίσει, ως απόσταγμα, ο αναγνώστης;

Μέσα από όλο το σκοτάδι και την οδύνη, μένει τελικά η ελπίδα  και το «άνοιγμα των φτερών μας» σε όσα ονειρευόμαστε. 

5. Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;

Ως κόρη συγγραφέα και σεναριογράφου από μικρή μπορούσα να υπάρξω πλήρης μόνο ανάμεσα σε  βιβλία, οπότε η συγγραφή υπήρξε μια φυσική διαδικασία, ένας μονόδρομος. 

6. Τι αποτελεί λογοτεχνία, για εσάς;

Η λογοτεχνία είναι τόσα πολλά κομμάτια μέσα μου! Πέρα από την ευχαρίστηση, αποτελεί επιπρόσθετα  καλλιέργεια, διεύρυνση πνευματικών οριζόντων, ποικιλία συναισθημάτων και φυσικά προσωπικό τρόπο έκφρασης.

7. Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;

Το βιβλίο πάντα θα έχει θέση σε κάθε εποχή, έντυπο ή ψηφιακό. Νομίζω πως όσο και να εξελιχθεί η τεχνολογία,  το βιβλίο είναι αυτό που αντέχει στον χρόνο και έχει πάντα το κοινό του (μεγάλο ή μικρό).

8. Γιατί οι Έλληνες, παρά την πλούσια λογοτεχνική ιστορία τους, είναι από τους λαούς που διαβάζουν λιγότερο;

Οι Έλληνες διαθέτουν πράγματι πλούσιο παρελθόν στην λογοτεχνία, αλλά το παρόν είναι μια άλλη ιστορία. Η πενία στον τομέα αυτό είναι συνυφασμένη με όλα τα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνικής παθογένειας. Η δε εντεινόμενη οικονομική (και όχι μόνο) κρίση κάνει τα πράγματα χειρότερα. Ο νεοέλληνας όχι μόνο δεν διαβάζει αρκετά, αλλά σημασία έχει και τι ακριβώς διαβάζει. Η εμπορικότητα, η  επιθετική διαφήμιση, η κατάχρηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε συνδυασμό με την ελλιπή παιδεία και την οικονομική κρίση αποτελούν μερικούς από τους λόγους που η σύγχρονη λογοτεχνία περιορίζεται και υποβαθμίζεται. Και όχι, «δεν είναι όλα υποκειμενικά ή θέμα γούστου» στον τομέα αυτό. 

9. Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;

«Η Έλενα ξέρει» (Κλαούδια Πινιέιρο), «Άδεια σπίτια» (Μπρέντα Ναβάρο), «Mandibula» (Μόνικα Οχέδα), «Ο Κάμπος στις φλόγες» (Χουάν Ρούλφο), «Καθώς ψυχορραγώ» (Ουίλιαμ Φώκνερ).  

10. Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;

Νομίζω κανέναν, προκειμένου να μην απομυθοποιήσω το έργο τους. 

11. Χρειαζόμαστε περισσότερο ρομαντισμό ή ρεαλισμό στις ζωές μας;

Χωρίς δεύτερη σκέψη ρομαντισμό (με την έννοια των ιδανικών βέβαια και όχι της αφέλειας), καθώς διαθέτουμε άπλετο ρεαλισμό που αγγίζει τον κυνισμό.