Συνέντευξη της Κατερίνας Χατζηγιαννάκη για το βιβλίο της «Ελιγμοί»

Ερωτήσεις: Φιλιώ Μπτούρη

Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Παρέμβαση το νέο βιβλίο της Κατερίνας Χατζηγιαννάκη με τίτλο «Ελιγμοί». Πρόκειται για ποιητική συλλογή που αποτελείται από πενήντα δύο ποιήματα και μέσα από την οποία η συγγραφέας καταθέτει σκέψεις της που απορρέουν από διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις. Αναλυτικότερα, όμως, ξεδιπλώνεται παρακάτω το σκεπτικό της μέσα από τις απαντήσεις της. 

• «Ελιγμοί», η δεύτερη ποιητική σας συλλογή, την οποία χαρακτηρίζει το έντονο ψυχογραφικό της περιεχόμενο. Υπάρχουν κοινές συνιστώσες ανάμεσα σε αυτή και την ποιητική συλλογή «Πρελούδια ψυχής»; 

     Η ποίηση είναι το αποθετήριο της ψυχοσύνθεσης και του βίου του ποιητή. Η πρώτη ποιητική συλλογή «Πρελούδια Ψυχής» έχει αρχή, μέση και τέλος, από εποχή σε εποχή στο πέρασμα του χρόνου (φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι) με συμβολικό πρωταγωνιστή τον κύκνο. Στη δεύτερη ποιητική συλλογή «Ελιγμοί», υπάρχουν πάλι ποιήματα σε άτακτη χρονική σειρά που αναφέρονται στον έρωτα, τη μοναξιά, τις σχέσεις μας με τους άλλους, με γνώμονα πολλές φορές το στοιχείο της μνήμης. Και στα δύο έργα, κοινές συνιστώσες είναι η αλήθεια μου μέσα από προσωπικά βιώματα, ο άνθρωπος και η ψυχή του.

• Καταγράφοντας σκέψεις που απορρέουν από διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις που έχετε η ίδια βιώσει, τι είναι αυτό που θέλατε να περάσετε στον αναγνώστη; 

     Στη ζωή όλοι καλούμαστε να αντεπεξέλθουμε στην καθημερινότητα, η οποία είναι δύσκολη και απαιτητική. Όλοι οι άνθρωποι έχουν τα πάθη τους και βιώνουν συνεχώς καταστάσεις. Επίσης, δέχονται πολλές πιέσεις από παντού, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αναπνεύσουν και να ζήσουν. Έτσι, οφείλουν να εφευρίσκουν τρόπους για να μπορούν να ελίσσονται (εξού και ο τίτλος «Ελιγμοί») και να βρουν μία ισορροπία για να ζουν αρμονικά. Είναι σημαντικό να κάνουμε ελιγμούς ο καθένας με τον δικό του τρόπο, ώστε να μπορέσουμε να ισορροπήσουμε στο εύθραυστο σκοινί που αποκαλούμε ζωή.

• «Ποιητής δεν είναι/ αυτός που τα γραφόμενά του/ χώρεσαν σε ένα βιβλίο» σημειώνετε· ποιος έχει, επομένως, την ιδιότητα του ποιητή στις μέρες μας και πώς πιστεύετε λειτουργεί η ποίηση για τον μέσο αναγνώστη; 

     Όπως γράφω στο δεύτερο ποίημα της ποιητικής συλλογής «Ελιγμοί», η ποίηση είναι η σωτήρια λέμβος του ποιητή και η πένα είναι το κουπί του. Όλοι οι καλλιτέχνες, είτε είναι ποιητές, είτε είναι μουσικοί, συνθέτες, είτε ζωγράφοι, εξιστορούν με τον τρόπο τους την προσωπική τους αλήθεια, τα πάθη και τα βιώματά τους μέσα από την τέχνη τους. Όλοι έχουν να μας αφηγηθούν μια ιστορία και να μας μεταδώσουν ένα μήνυμα. Η ποίηση για μένα είναι τρόπος ζωής και προκύπτει ως φυσική ανάγκη στην καθημερινότητά μου. Η αλήθεια του ποιητή βρίσκεται ανάμεσα στις λέξεις που δημιουργούν εικόνες στον αναγνώστη και μέσα από αυτές αποκωδικοποιεί το κείμενο. Εάν αυτό αποτελεί ηθικό δίδαγμα και λειτουργεί λυτρωτικά, θα εξαρτηθεί από τον ίδιο τον αναγνώστη. Σίγουρα, το ιδανικό για μένα είναι να μπορεί ο αναγνώστης να ταξιδεύει μέσα από το κείμενο, όπως το κοινό ταξιδεύει μέσα από τη μουσική σε μια συναυλία.

• Διαβάζετε έργα άλλων ποιητών; Υπάρχουν κάποιοι στίχοι που να σας εντυπωθήκαν και πιθανώς να αποτέλεσαν και πηγή δική σας έμπνευσης;

     Όσον αφορά τον τρόπο γραφής, μου αρέσουν πολύ ο Καβάφης, ο Ρίτσος και η Κική Δημουλά. Προφανώς, υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι ποιητές και ποιήτριες στις μέρες μας με αγάπη για τη γραφή που αξίζει να διαβαστούν. Βέβαια, μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση το ποίημα της Κικής Δημουλά «Μεσιτείες», που ξεκινάει με τον στίχο «Με γυροφέρνει η άνοιξη», εξού και το ποίημα που έγραψα «Μικρή Παραλλαγή» μέσα στη συλλογή. Το ποίημά της με ενέπνευσε να γράψω κάτι δικό μου ξεκινώντας με τον ίδιο στίχο. Παρ’ όλα αυτά, η έμπνευσή μου προέρχεται κυρίως από προσωπικές εμπειρίες, από συναισθηματικές καταστάσεις που βιώνω, αλλά και από κάτι μικρό και απλό, όπως ένα αντικείμενο, ένας άνθρωπος, ένα μουσικό έργο, ένα παγκάκι, ο ουρανός, η θάλασσα.

• Τι θα περιλαμβάνει η επόμενη συγγραφική σας απόπειρα; Θα υπάρξει;

     Φυσικά και θα υπάρξει. Σκέφτομαι στο επόμενό μου εγχείρημα να παντρέψω με κάποιο τρόπο την ποίηση με τη μουσική. Θα ήθελα πολύ να υπάρξει κάποια συνεργασία με συνθέτες και μουσικούς και να γράψω ποιήματα με τη συνοδεία κάποιας παρτιτούρας, αλλά ακόμη είναι νωρίς να μιλήσω γι’ αυτό. Παρ’ όλα αυτά, η έμπνευσή μου προέρχεται κυρίως από προσωπικές εμπειρίες, από συναισθηματικές καταστάσεις, αλλά και από κάτι μικρό και απλό, όπως ένα αντικείμενο, ένας άνθρωπος, ένα μουσικό έργο, ένα παγκάκι, ο ουρανός, η θάλασσα.