Ο συγγραφέας Παναγιώτης Καραμούζης απαντά στις 10+1 Ερωτήσεις που του θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου “Bύρωνας, oδός Nέας Eλβετίας, Aριθμός;”.
1. Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις ΕΝΤΥΠΩΣΗ το βιβλίο σας “Bύρωνας, oδός Nέας Eλβετίας, Aριθμός;”. Πώς θα το περιγράφατε συνοπτικά;
Το βιβλίο “Βύρωνας, οδός Νέας Ελβετίας αριθμός;” είναι ένα νοσταλγικό ταξίδι στα παρελθόν. Μεταφερόμαστε σε μία αυλή στον Βύρωνα τη δεκαετία του 1970. Η αυλή τότε στις Αθηναϊκές γειτονιές ήταν το κέντρο της κοινωνικής ζωής. Άνθρωποι ζούσαν όλοι μαζί και μοιράζονταν την καθημερινότητά τους με τα καλά και τα δύσκολά της. Εγώ μεγάλωσα σ᾽αυτήν την αυλή και αυτές τις εικόνες, μυρωδιές και συναισθήματα μεταφέρω στους αναγνώστες. Μία γνωριμία για τους νεότερους με μία άλλη εποχή και πολλές αναμνήσεις για τους μεγαλύτερους θα είναι το κέρδος της ανάγνωσης.
2. Σκιαγραφήστε μας τους βασικούς ήρωες, τους στόχους και τα κίνητρά τους.
Κάθε κεφάλαιο έχει και έναν κεντρικό ήρωα με μία ιστορία του που αφορά τον ίδιο, την αυλή και εμένα τον ίδιο. Καθένας ξεχωριστός και μοναδικός και όλες οι ιστορίες ένα σύνολο βιωμάτων. Κεντρικός αφηγητής είναι ο γάτος, ο Λάζαρος. Ήθελα να διαφοροποιήσω τον αφηγητή από τους ανθρώπους της αυλής και για να σκιαγραφήσω τους ήρωες με περισσότερο χιούμορ. Ακόμα και η Φροσάρα, η κακή σπιτονοικοκυρά της αυλής, έχει έναν ρόλο κεντρικό και συναισθηματικά φορτισμένο.
3. Συχνά αναφερόμαστε σε περασμένες δεκαετίες με μια ιδιαίτερη νοσταλγία. Τι ήταν τόσο διαφορετικό τότε και κατά πόσο εξιδανικεύουμε το παρελθόν;
Πολλές φορές στις αναφορές μας στο παρελθόν και κυρίως σ᾽ ό,τι αφορά στα παιδικά μας χρόνια εξιδανικεύεται και αποδίδουμε σ᾽αυτό μόνο νοσταλγία και συναισθήματα αναπόλησης. Ίσως, επειδή το παρελθόν σχετίζεται με την παιδική μας ηλικία και επειδή σ᾽ αυτήν διαμορφώνουμε τον χαρακτήρα μας και ζούμε πιο ανέμελα, λειτουργεί μέσα στη σκέψη μας το παρελθόν ως καταφύγιο σκέψης και συναισθήματος. Προσπάθησα να αποφύγω αυτήν τη διάθεση και να αποδώσω κατά το δυνατόν και τα καλά και τα άσχημα αυτής της εποχής, πάντα μέσα από μία λογοτεχνική οπτική χωρίς ακρότητες.
4. Τι πιστεύετε ότι θα αποκομίσει ως απόσταγμα ο αναγνώστης;
Πιστεύω ότι ο αναγνώστης θα περάσει καλά διαβάζοντας το βιβλίο αυτό. Θα ταξιδέψει στο παρελθόν, θα προβληματιστεί και θα γελάσει. Πολλά συναισθήματα θα νιώσει και θα ταυτιστεί με ήρωες, ακόμα και με τον Λάζαρο, τον αφηγητή.
5. Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Ήταν ανέκαθεν μια εσωτερική ανάγκη να εκφράσω όσα νιώθω,που με την παρότρυνση των μαθητών μου,έγινε πράξη.
6. Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στον ψηφιακή μας κόσμο; Πόσο επηρεάζεται από τις εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη;
Το βιβλίο ήταν, είναι και θέλω να πιστεύω ότι θα είναι πρωταγωνιστής στο ταξίδι του μυαλού και γνωστικά και ψυχαγωγικά. Η τεχνολογία σίγουρα, επηρεάζει και θα επηρεάσει τη μορφή του, αλλά το περιεχόμενο πρέπει να μείνει ανεπηρέαστο. Καλό θα ήταν να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία συνεπικουρικά για να βελτιώσουμε την ποιότητα των βιβλίων, να προσελκύσουμε τους νέους αναγνώστες με μία πιο σύγχρονη εκδοχή ανάγνωσης και ως εκεί. Οποιαδήποτε προσπάθεια αντικατάστασης του βιβλίου από ένα τεχνολογικό εφεύρημα, θα ήταν ανεπίτρεπτο.
7. Ποιον ορισμό θα δίνατε στην έννοια της λογοτεχνίας;
Η λογοτεχνία είναι μία διαδραστική επικοινωνία του δημιουργού με το ευρύ κοινό. Είναι αισθητική, ιδέες, συναισθήματα τα οποία μεταφέρει μέσα από τις λέξεις σε ένα δίκτυο επικοινωνίας με όρους ελευθερίας, επιτρέποντας την αποδοχή ή την απόρριψη. Σπουδαίο μέσο επικοινωνίας χωρίς Fake στοιχεία. Απόλυτα ειλικρινές και καθαρό.
8. Γιατί οι Έλληνες διαβάζουν λογοτεχνία λιγότερο από τον μέσο Ευρωπαίο;
Θεωρώ ότι αυτό είναι θέμα κουλτούρας και καλλιέργειας από μικρή ηλικία. Στην Ελλάδα η φιλαναγνωσία είτε εντός της οικογένειας είτε εντός του σχολικού χώρου δεν έχει αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε. Ο αναγνώστης πλάθεται από τη μικρή ηλικία, είναι έθος η ανάγνωση…δεν επιβάλλεται. Πόσο μάλλον αν κάποιος προσπαθεί να εθίσει εφήβους σ᾽αυτήν στο πλαίσιο της υποχρέωσης…ή έναν ενήλικο για να αποδείξει την πνευματική του δεινότητα. Έχει αποτύχει η προσπάθεια. Γι᾽αυτό πιστεύω ότι υστερούμε σε σχέση με τους Ευρωπαίους.
9. Πιστεύετε στη μοίρα ή στην τύχη;
Πιστεύω στον άνθρωπο,ως ύψιστη αξία.
10. Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;
<<Οι Άθλιοι>> του Ουγκώ,
“Ο Μικρός Πρίγκιπας” του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ,
“Ο Αλέξης Ζορμπάς” του Νίκου Καζαντζάκη
<<Ένα παιδί μετράει τ’άστρα>> του Λουντέμη
Και την ποιητική συλλογή:<< Ανακάλυψη>> του Τάσου Λειβαδίτη.
11. Χρειαζόμαστε περισσότερο ρομαντισμό ή ρεαλισμό στην εποχή μας;
Χρειαζόμαστε και τα δύο. Χρειαζόμαστε τον ρεαλισμό για να πατάμε τα πόδια μας στη γη και τον ρομαντισμό για να ταξιδεύομε το μυαλό και την ψυχή μας όπου μας αρέσει και έτσι να είμαστε πάντα ισορροπημένοι.
