Ο διευθυντής ορχήστρας και ενορχηστρωτής, Μιχάλης Παπαπέτρου, συνομιλεί με τον Κωνσταντίνο Μανίκα.
Ποια τρία χαρακτηριστικά θεωρείτε απαραίτητα για έναν καλό μαέστρο;
Ένας μαέστρος απαιτείται να έχει γνώσεις πάνω σε ένα ευρύτερο πεδίο πέρα από τη μουσική. Εκτός από τις ακαδημαϊκές γνώσεις, χρειάζεται πλατιά καλλιτεχνική παιδεία, επαφή με άλλα είδη τεχνών, σκληρή δουλειά και μια διαρκής διάθεση εξερεύνησης… Και βέβαια η χαρά του να συνομιλείς με τόσους μουσικούς!
Ποιες είναι οι επόμενες εκδηλώσεις και παραστάσεις στις οποίες θα σας δούμε;
Εκτός της συναυλίας με τη Χορωδία της ΕΡΤ στο Μέγαρο Μουσικής στις 1/3/22, αυτή τη στιγμή παρουσιάζεται η παράσταση «Φτηνά Τσιγάρα» από την Εναλλακτική σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, όπου είχα τη φωνητική και μουσική προετοιμασία των ηθοποιών-τραγουδιστών. Επίσης, τον Μάϊο θα διευθύνω την παράσταση του Νίκου Κυπουργού «Σιωπή, ο Βασιλιάς ακούει», η οποία θα περιοδεύσει σε Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Λάρισα, Βέροια, Ιωάννια και Πάτρα σε παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής.
Πώς λειτουργούν σήμερα τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ και τι έργο παράγουν;
Τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ παράγουν ένα σημαντικό έργο από τη σύστασή τους μέχρι σήμερα. Πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες διηύθυναν τα σύνολα κατά καιρούς δίνοντας βήμα σε νέους δημιουργούς και καλλιτέχνες και προσφέροντας στο κοινό ηχογραφήσεις και συναυλίες σε πρώτη πανελλήνια παρουσίαση. Άλλωστε αυτός είναι ο ρόλος των μουσικών συνόλων όλων των ευρωπαϊκών ραδιοφωνιών. Οι ηχογραφήσεις κυρίως εθνικών συνθετών και η διάσωση του έργου τους αλλά και η προσφορά στο ακροατήριο σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας.
Θα βλέπατε κάποτε τον εαυτό σας να ασχολείται περισσότερο με τη ενορχήστρωση από ότι με τη διεύθυνση ορχήστρας;
Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι με τρία πεδία. Τη διεύθυνση, την ενορχήστρωση και τη μουσική-φωνητική προετοιμασία παραστάσεων. Προσωπικά μου προκαλεί ενδιαφέρον οτιδήποτε μπορεί να με εξελίξει καλλιτεχνικά. Κάθε πεδίο έχει το δικό του ενδιαφέρον καθώς μέσω των διαφορετικών ιδιοτήτων μου μπορώ να έρθω σε επαφή με πολλούς συναδέλφους καλλιτέχνες από διάφορους χώρους, όπως το θέατρο και ο χορός, κάτι που προσωπικά με γοητεύει.
Σε τι φάση βρίσκεται η σχέση του Έλληνα με την κλασσική μουσική;
Είναι αλήθεια ότι το κοινό που ακούει κλασσική μουσική στην Ελλάδα δεν είναι ευρύ. Η έλλειψη μουσικής παιδείας και εκπαίδευσης έχει συντελέσει αρνητικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Μέχρι την ελληνική επανάσταση, η Ελλάδα δεν μπορούσε να έχει σχέση με τη δυτική μουσική εξέλιξη, ώστε να δημιουργηθεί μια ελληνική μουσική παράδοση που θα σχετίζεται με την κλασσική μουσική. Ωστόσο, στα Επτάνησα υπήρξε έντονη σημαντική συνθετική δημιουργία (Μάνταζος, Καρρέρ, Σαμάρας κ.α.) που επηρέασαν αργότερα και τη μουσική ζωή της Αθήνας στις αρχές του 20ου αιώνα. Αργότερα με τη σύσταση των κρατικών ορχηστρών, της Λυρικής Σκηνής αλλά και των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ γίνεται εντατική προσπάθεια ανάδειξης του κλασσικού ρεπερτορίου προσελκύοντας περισσότερο κόσμο στους συναυλιακούς χώρους.
Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί με τη μουσική;
Η εύρεση ενός σωστού δασκάλου θα το βοηθήσει σημαντικά στην εξέλιξη του. Ο καλός δάσκαλος αποτελεί πρότυπο, πηγή έμπνευσης, γεγονός που θα κρατήσουν ένα παιδί σε ενδιαφέρον. Εκείνος είναι που θα φροντίσει να μην υπάρξουν μουσικά ή τεχνικά κενά στην εκμάθηση του οργάνου. Επιπλέον, η καθημερινή επαφή με τη μουσική και η συχνή παρακολούθηση συναυλιών είναι στοιχεία σημαντικά για την περαιτέρω μουσική εξέλιξη του παιδιού.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό σας όνειρο;
Η φιλοδοξία και επιθυμία μου είναι να έχω δημιουργικές συνεργασίες, να είμαι μέρος σε ενδιαφέρουσες παραγωγές, να συνδιαλέγομαι με ταλαντούχους συναδέλφους έτσι ώστε να εξελίσσομαι καλλιτεχνικά. Ίσως αυτό είναι το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό μου όνειρο, να γίνομαι καλύτερος και να μαθαίνω συνεχώς.