Ο Κόσμος της Μαίρης Σέλλεϋ, μυστηριώδης και προφητικός, της Αγγλίδας συγγραφέως που έγραψε το γοτθικό, ρομαντικό μυθιστόρημα : “Φρανκενστάιν ή ο σύγχρονος Προμηθέας”(1816-1818), μετά από μία ιδέα του Λόρδου Βύρωνα. Έργο στο οποίο ένας νεαρός φοιτητής της ανατομίας και χειρουργικής δίνει ζωή σε άψυχα σώματα μέσω του ηλεκτρισμού.
Η Μαίρη Σέλλεϋ υπήρξε σύζυγος του ποιητή Πέρσυ Σέλλεϋ, και είχε σχέσεις και με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο
Η συγγραφέας του “Φρανκενστάιν” και σύζυγος του ποιητή Πέρσι Σέλλεϋ, Μαίρη, ήταν καρπός του έρωτα δύο πολυγραφότατων και λόγιων ανθρώπων. Πατέρας της ήταν ο Γουίλιαμ Γκόντγουιν, φιλόσοφος και ένας από τους πρώτους αναρχικούς. Μητέρας της ήταν η Μαίρη Γούλστονκραφτ, η οποία έγραψε ένα από τα πρώτα “εγχειρίδια” του φεμινισμού, τη “Διεκδίκηση των Δικαιωμάτων της Γυναίκας”. Οι γονείς της θα θεωρούνταν πρωτοποριακοί ακόμα και σε μεταγενέστερες γενιές, αλλά και στα τέλη του 18ου αιώνα, ήταν άκρως ριζοσπαστικοί. Ο αναρχικός και η φεμινίστρια Ο αναρχικός Γκόντγουιν παντρεύτηκε τη φεμινίστρια Γούλστονκραφτ, παρά το γεγονός ότι η μέλλουσα σύζυγος του είχε ήδη μία νόθα κόρη, με έναν άντρα που δεν την παντρεύτηκε ποτέ. Η κοινωνική κατακραυγή ήταν τεράστια, αλλά δεν τους επηρέασε. Άλλωστε και οι δύο ήταν πρόθυμοι να θυσιάσουν τη “φήμη” τους για τον έρωτα. Η Γούλστονκραφτ είχε ακολουθήσει την καρδιά της δύο φορές στο παρελθόν με άσχημα αποτελέσματα. Την πρώτη φορά ερωτεύτηκε τον ζωγράφο Χένρι Φούσελι και πρότεινε στην γυναίκα του να ζήσουν και οι τρεις μαζί ως εραστές. Η πρότασή της απορρίφθηκε.
Τη δεύτερη φορά ο εκλεκτός της καρδιάς της ήταν ο Αμερικάνος “κυνηγός της περιπέτειας” Γίλμπερτ Ίμλεϊ, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη. Όταν ο Ίμλεϊ αρνήθηκε να την παντρευτεί και τη χώρισε, η Γούλστονκραφτ έκανε αρκετές απόπειρες αυτοκτονίας. Μέχρι που στη ζωή της βρέθηκε ο Γουίλιαμ Γκόντγουιν. Δυστυχώς, η Γούλστονκραφτ πέθανε από αιμορραγία, λίγες μέρες μετά τη γέννηση της δεύτερης κόρης της, Μαίρη, στις 30 Αυγούστου 1797. Μαίρη η συγγραφέας του Φρανκεστάιν Όπως ήταν αναμενόμενο, η Μαίρη μεγάλωσε με διαφορετικούς κανόνες από τις υπόλοιπες νεαρές κοπέλες της εποχής. Η μόρφωσή της, καθώς και οι ελευθερίες που τις προσφέρονταν, δεν μπορούσαν να συγκριθούν με των άλλων γυναικών. Ο Γκόντγουιν περηφανευόταν ότι η κόρη του είχε την αυτοπεποίθηση και τη σιγουριά μίας αυτοκράτειρας. Ήθελε μάλιστα να τη μάθει να σκέφτεται σαν φιλόσοφος.
Πέρσι Σέλλεϋ
Ο 22χρονος ποιητής Πέρσι Σέλλεϋ ήταν θαυμαστής του Γκόντγουιν και τον συντηρούσε οικονομικά. Ήταν θέμα χρόνου να ερωτευτούν με τη 17χρονη Μαίρη, η οποία έβλεπε στο πρόσωπο του νεαρού όλα τα ιδανικά που εκπροσώπευε ο πατέρας της. Ο Σέλλεϋ καταγόταν από αριστοκρατική γενιά, αλλά επιθυμούσε να διαχωριστεί από την οικογένειά του. Ήθελε να μοιράσει μεγάλο μέρος της περιουσίας του στους φτωχούς και οι γονείς του για να αποφύγουν τέτοιου είδους σπατάλες, δεν του έδιναν χρήματα. Έτσι, ο Σέλλεϋ αναγκάστηκε να σταματήσει να χρηματοδοτεί τον Γκόντγουιν, ο οποίος δεν χάρηκε καθόλου όταν το έμαθε. Βέβαια, ίσως να έφταιγε το γεγονός ότι μαζί με αυτά τα νέα, ο Σέλλεϋ τον ενημέρωσε ότι ήταν ερωτευμένος με την Μαίρη και σκόπευε να φύγει μαζί της στην Ευρώπη.
Ο Γκόντγουιν, αν και μέχρι τότε υποστήριζε τον ελεύθερο έρωτα, αντέδρασε πολύ άσχημα. Μάλλον επειδή ο Σέλλεϋ ήταν ήδη παντρεμένος και η σύζυγός του ήταν έγκυος. Χωρίς την ευχή του πατέρας της, η Μαίρη έφυγε από την Αγγλία, μαζί με τον εραστή και την ξαδέλφη της. Στην αρχή το ταξίδι ήταν, σύμφωνα με τη Μαίρη, “η ενσάρκωση του ρομαντισμού”. Σύντομα όμως, η έλλειψη χρημάτων τους ανάγκασε να γυρίσουν πίσω μετά μερικούς μήνες. Λίγο πριν φτάσουν στην Αγγλία, η Μαίρη ανακάλυψε ότι ήταν έγκυος. Ο πατέρας της αρνούνταν να τους βοηθήσει, γεγονός που ξάφνιασε το ζευγάρι. Ο Γκόντγουιν συμπεριφερόταν αντίθετα με τις αρχές που εκπροσωπούσε σε όλη του τη ζωή, αλλά ίσως με αυτό τον τρόπο ήθελε να δώσει ένα μάθημα στην παρορμητική του κόρη. Τελικά η Μαίρη έχασε το παιδί το οποίο γεννήθηκε πρόωρα. Αλλά μέσα σε λίγους μήνες, η κατάσταση βελτιώθηκε αισθητά. Η Μαίρη ανάρρωσε και έμεινε πάλι έγκυος, ενώ ο Σέλλεϋ κληρονόμησε τον παππού του και τα οικονομικά τους ήταν καλύτερα από ποτέ. Λίγους μήνες αργότερα, γεννήθηκε ο γιος τους, Γουίλιαμ.
Φρανκεστάιν.
Το καλοκαίρι του 1816 νοίκιασαν μία βίλα στην Ελβετία, όπου φιλοξένησαν τον φίλο τους και εραστή
Το 1818 πέθανε η κόρη του Σέλλευ και της Μαίρη. Μετά από ένα χρόνο έχασαν και το γιο τους. Η Μαίρη έπεσε σε βαριά κατάθλιψη και έχασε και το παιδί που κυοφορούσε. Μάλιστα, κόντεψε να πεθάνει από αιμορραγία και την έσωσε ο Σέλλευ, όταν την έβαλε μέσα σε μια μπανιέρα γεμάτη με πάγο. Ο γιατρός που έφτασε λίγο αργότερα τους είπε ότι αν δεν είχε αντιδράσει με αυτό τον τρόπο, η Μαίρη θα είχε πεθάνει. της ξαδέλφης της Μαίρης, τον Λόρδο Βύρωνα. Οι συχνές βροχοπτώσεις τους ανάγκαζαν να κλείνονται μέσα στο σπίτι και για να ψυχαγωγηθούν, έπαιζαν διάφορα παιχνίδια. Ένα βράδυ, ο Βύρωνας πρότεινε να γράψει ο καθένας τους μία τρομαχτική ιστορία. Πέρασαν αρκετές μέρες και η Μαίρη δεν είχε σκέφτει κάποια. Ώσπου μία μέρα, άρχισαν να συζητούν για την πιθανότητα ο ηλεκτρισμός να επαναφέρει έναν άνθρωπο στη ζωή. Το ίδιο βράδυ, η Μαίρη δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Μία ιδέα είχε γεννηθεί στο μυαλό της και δεν θα ησύχαζε μέχρι να την έγραφε.
Εκείνο το βράδυ έγινε η αρχή ενός εκ των διασημότερων λογοτεχνικών έργων του κόσμου. Του Φρανκενστάιν.
Εκδόθηκε μετά από δύο χρόνια, χωρίς το όνομά της. Οι γυναίκες τον 19ο αιώνα δεν αντιμετωπίζονταν ως ικανές να γράψουν αριστουργήματα και κανείς δεν πίστεψε ότι η Μαίρη είχε γράψει το βιβλίο, ακόμα και όταν αποκαλύφθηκε το όνομά της. Οι περισσότεροι κριτικοί υποστήριζαν ότι ήταν ο Σέλλεϋ αυτός που το έγραψε και απλά έδωσε την αναγνώριση στη γυναίκα του. Παρ’ όλα αυτά, ο Φρανκεστάιν σημείωσε τεράστια επιτυχία. Η Μαίρη και ο Σέλλεϋ παντρεύτηκαν τον Δεκέμβριο του 1816, μετά δύο χρόνια εξωσυζυγικής σχέσης. Η σύζυγος του Σέλλεϋ είχε αυτοκτονήσει και για να πάρει την κηδεμονία των παιδιών τους, ο Σέλλεϋ έπρεπε να επιδείξει το κατάλληλο ήθος. Ο γάμος με την Μαίρη ήλπιζε ότι θα αποφέρει αυτό το αποτέλεσμα. Κατάφερε να φέρει κοντά την Μαίρη με τον πατέρα της, Γουίλιαμ Γκόντγουιν, αλλά ο Σέλλεϋ έχασε την κηδεμονία των παιδιών του.
Το 1818 πέθανε η κόρη του Σέλλευ και της Μαίρη. Μετά από ένα χρόνο έχασαν και το γιο τους. Η Μαίρη έπεσε σε βαριά κατάθλιψη και έχασε και το παιδί που κυοφορούσε. Μάλιστα, κόντεψε να πεθάνει από αιμορραγία και την έσωσε ο Σέλλευ, όταν την έβαλε μέσα σε μια μπανιέρα γεμάτη με πάγο. Ο γιατρός που έφτασε λίγο αργότερα τους είπε ότι αν δεν είχε αντιδράσει με αυτό τον τρόπο, η Μαίρη θα είχε πεθάνει.
Ο θάνατος των παιδιών τους και η αδυναμία της Μαίρη απομάκρυνε τον Σέλλεϋ από κοντά της. Φλέρταρε με διάφορες γυναίκες και η Μαίρη, που φαινομενικά υποστήριζε και αυτή τον “ελεύθερο έρωτα”, στράφηκε προς διάφορους φίλους της. Ένας από αυτούς ήταν ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.
Γνώρισε τους Σέλλεϋ στην Πίζα και ήρθε πολύ κοντά με τη Μαίρη. Όταν μάλιστα ο Σέλλεϋ τον ενημέρωσε ότι η Μαίρη ήθελε να μάθει ελληνικά, ο Μαυροκορδάτος προθυμοποιήθηκε να τη διδάξει. Ο Σέλλευ έγραψε σε επιστολή του τον Μάρτιο του 1821: “Η Μαίρη μαθαίνει ελληνικά εδώ και μήνες και μελετά την “Αντιγόνη” με τον φίλο μας με το τουρμπάνι. Για αντάλλαγμα, του μαθαίνει αγγλικά”. Ο Σέλλευ φαινόταν να εκτιμά τον Μαυροκορδάτο, καθώς του αφιέρωσε το ποίημά του, “Ελλάς”. Ίσως όμως είχε ενοχληθεί από τη στενή σχέση που είχε με τη σύζυγό του, γιατί στις επιστολές του αναφέρονταν στον Μαυροκορδάτο αρνητικά: “Ο Έλληνας πρίγκιπας έρχεται μερικές φορές και ενοχλούμαι με τον εαυτό μου που αντιδρώ τόσο άσχημα. Πώς γίνεται ένας τόσο συμπαθητικός, ικανός και φιλικός άνθρωπος να μη μου είναι συμπαθής”. Όταν ο Μαυροκορδάτος αναχώρησε για την Ελλάδα, ο Σέλλεϋ έγραψε: “Ένα πλοίο ήρθε να πάρει τον Έλληνα πρίγκιπα, για να πάει στον στρατό στον Μοριά. Είναι μεγάλη απώλεια για τη Μαίρη και μόνο επειδή στενοχωρεί τη Μαίρη, είναι μεγάλη απώλεια και για μένα. Αλλά όχι για κάποιον άλλο λόγο”.
Ο θάνατος του Σέλλεϋ
Το καλοκαίρι του 1822 ο Σέλλεϋ πνίγηκε στα ανοιχτά του Λιβόρνο. Ο θάνατός του ήταν ένα τεράστιο σοκ για τη Μαίρη, η οποία αφοσιώθηκε ολόψυχα στον γιο τους, Πέρσι. Ήταν το μοναδικό απ’ τα παιδιά τους που είχε επιβιώσει. Επέστρεψαν στο Λονδίνο, όπου η Μαίρη εργαζόταν ως συγγραφέας. Αρνήθηκε τη βοήθεια που τους προσέφερε ο πατέρας του Σέλλεϋ, γιατί είχε ως προϋπόθεση να αναλάβει την κηδεμονία του γιου της, κάποιος έμπιστός του. Η Μαίρη γνώρισε αρκετά μεγάλη επιτυχία ως συγγραφέας και μάλιστα με τα κέρδη της, κατάφερε να συντηρήσει και τον πατέρα της . Αν και ορισμένοι θαυμαστές, της έκαναν προτάσεις γάμου, η Μαίρη δεν δέχτηκε καμία. Η απάντηση που έδωσε στον Αμερικάνο ηθοποιό, Τζον Χάουαρντ Πέιν, ήταν ότι αφού είχε παντρευτεί ήδη μία ιδιοφυΐα, μπορούσε να ξαναπαντρευτεί μόνο μία άλλη ιδιοφυία.
Η Μαίρη Σέλλεϋ πέθανε την 1η Φεβρουαρίου του 1851, σε ηλικία 53 ετών, μετά από χρόνια ταλαιπωρίας με ασθένειες.
Ο γιατρός της υποψιαζόταν ότι είχε όγκο στον εγκέφαλο. Ένα χρόνο μετά το θάνατό της, ο γιος την άνοιξε ένα κουτί που είχε πάντα στο γραφείο τους. Μέσα βρήκε τούφες μαλλιών από τα νεκρά παιδιά της. Βρήκε ακόμη ένα σημειωματάριο που διατηρούσε με τον Σέλλεϋ, ένα αντίγραφο του ποιήματός του, “Άδωνις” και ένα μεταξωτό μαντήλι, μέσα στο οποίο είχε λίγες απ’ τις στάχτες του άνδρα της.