Ειρήνη Λιγάτου και Δανάη Αλυσανδράτου μιλούν στον Κωνσταντίνο Μανίκα για την παράσταση “Πρόβα για τον κόσμο που έρχεται (με τις ντιρεκτίβες του μοαμπά)” και τη δράση του θιάσου ΑΝΤΆΜΑ
1. Παρουσιάζεται την παράσταση “Πρόβα για τον κόσμο που έρχεται (με τις ντιρεκτίβες του μοαμπά)” στο Θέατρο ΡΕΚΤΙΦΙΈ. Πώς θα την περιγράφατε συνοπτικά;
Ειρήνη Λιγάτου: Το έργο βασίζεται στις “Ιστορίες από το τηλέφωνο”, του Τζάνι Ροντάρι. Είναι ιστορίες που όπως λέει και στο βιβλίο, διηγείται ένας πατέρας στην κόρη του από το τηλέφωνο κάθε βράδυ καθώς δεν μπορεί να είναι κοντά της. Αυτό λειτούργησε ως αφορμή για να κάνουμε τις δικές μας συνδέσεις, να θυμηθούμε δικές μας ιστορίες και βιώματα. Χρειάστηκε βέβαια να τα πλάσουμε και να σκεφτούμε τι θέλουμε να πούμε μέσα από αυτές τις ιστορίες καθώς είναι πολυδιάστατες. Στην παράστασή μας, βλέπουμε ένα θίασο γυναικών που βρίσκεται σε πρόβες για μια παράσταση βασισμένη στα παραμύθια του Ροντάρι. Η σκηνοθέτις, όμως, αισθάνεται πώς η προσωπικότητα του Ιταλού δημιουργού και του πραγματικού μπαμπά της, κάπως μοιάζουν.. Πάνω στις πρόβες, αισθάνεται την ανάγκη να θυμηθεί τις ιστορίες που της έλεγε όταν ήταν παιδί, να θυμηθεί τις τελευταίες του μέρες στο νοσοκομείο και να καταλάβει ποιοι είναι οι συσχετισμοί που αισθάνεται πώς υπάρχουν ανάμεσα σ’ εκείνη, τον Ιταλό συγγραφέα, τον πατέρα και τη μητέρα της, καθώς και τον θίασο. Τον ρόλο μου δεν θα ήθελα να τον αποκαλύψω καθώς πιστεύω πως τα σημαντικά δεν βρίσκονται στους ρόλους μεμονωμένα, αλλά σε αυτό που αποδίδουμε ως σύνολο.
2. Τι σας έστρεψε στα γραφόμενα του Τζάνι Ροντάρι και με ποιο τρόπο αξιοποιούνται στην παράσταση;
Δανάη Αλυσανδράτου: Διαβάζοντας τις ιστορίες του Ροντάρι βρήκαμε νοήματα τα οποία μας ενδιέφερε να προωθήσουμε, με την ελπίδα να αγγίξουν το κοινό και να τα προσλάβει όπως κι εμείς. Ο Ροντάρι στα παραμύθια του καταπιάνεται με έννοιες όπως η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη, ο αγώνας, αλλά και τα εντελώς αντίθετά τους, η εκμετάλλευση, η αδικία, ο φασισμός κ.α. Στην παράσταση τα παραμύθια είναι ο τρόπος που επιλέγει ο μπαμπάς για να δώσει τις ντιρεκτίβες του, να διαπαιδαγωγήσει δηλαδή την κόρη του δείχνοντάς της τα κακώς κείμενα του κόσμου στον οποίο ζει, χωρίς να της στερεί παράλληλα την αισιοδοξία και το πάθος να τον αλλάξει. Να βρει τη δική της θέση-πλευρά μέσα σε αυτόν.
3. Τι θέλετε να αναδείξετε και τι να στιγματίσετε μέσα από το έργο, σε σχέση με τις κοινωνικές προτεραιότητες και τις αξίες;
Ειρήνη Λιγάτου: Ο Τζ.Ροντάρι έγραψε κάποτε, μεταξύ άλλων, στο εισαγωγικό σημείωμα ενός από τα έργα του: «…Όλοι γνωρίζουν ότι κάποτε ο κόσμος ήταν λάθος: υπήρχαν ποτάμια, αλλά δεν υπήρχαν γέφυρες για να τα διασχίσεις, βουνά, αλλά ούτε δρόμοι ούτε σήραγγες, ούτε καν μπότες πεζοπορίας που να πιέζουν τα δάχτυλα των ποδιών σας! Με θάρρος και αποφασιστικότητα, οι άνθρωποι διόρθωσαν πολλά από αυτά τα σφάλματα, αλλά υπάρχουν ακόμα αρκετά, και θα πρέπει να βοηθήσετε να τα διορθώσετε. Ελπίζω οι παιδικοί μου ρυθμοί να σε κάνουν να θέλεις να σηκώσεις τα μανίκια σου και να δουλέψεις.»
Στόχος μας είναι μέσα από την παράστασή μας, να βάλουμε ερωτήματα και προβληματισμούς και να στρέψουμε το φακό εκεί που βλέπουμε να υπάρχει ένας δρόμος πιο φωτεινός και συλλογικός,για έναν κόσμο πιο όμορφο χωρίς εκμετάλλευση. Έναν κόσμο για τον οποίο πάλευε και ο ίδιος ο Ροντάρι , αδιάκοπα μέχρι το τέλος.
4. Πώς μπορούν να οικοδομηθούν οι γέφυρες που θα καλύψουν το αξιακό, κι όχι μόνο, χάσμα γενεών;
Δανάη Αλυσανδράτου: Αντιλαμβάνομαι πως το χάσμα δεν είναι κάτι σταθερό, αλλά κάτι που αυξομειώνεται ανάλογα με την εκάστοτε σχέση γονιού και παιδιού. Όπως και οι αξίες μιας γενιάς δεν αφορούν καθολικά μια ολόκληρη γενιά, αλλά διαφοροποιούνται βάση της κοινωνικής θέσης, του τόπου καταγωγής και όλων των υπόλοιπων παραγόντων οι οποίοι διαμορφώνουν τον χαρακτήρα και τα πιστεύω ενός ατόμου. Σε κάθε περίπτωση οι γονείς πρέπει μάλλον να αντιλαμβάνονται πως όπως δίνουν, πρέπει να παίρνουν από τα παιδιά. Κάποιες γέφυρες αξίζει να συντηρούνται και κάποιες άλλες ίσως αξίζει να γκρεμιστούν.
5. Υπήρξαν ιδιαίτερες υποκριτικές δυσκολίες και ποιες σκηνοθετικές εντολές σας δυσκόλεψαν περισσότερο;
Ειρήνη Λιγάτου: Η σχέση ενός παιδιού με τον γονιό του εμπεριέχει σχεδόν πάντα χαρά, λύπη, παράπονο. Από μόνη της σου δίνει δηλαδή μια μεγάλη γκάμα πάνω στην οποία κληθήκαμε να παίξουμε.Στην παράσταση όπως ξέρετε, φοράμε μάσκες πράγμα που κληθήκαμε πρώτη φορά να κάνουμε.Αυτό είχε στην αρχή κάποιες δυσκολίες, καθώς δεν μπορούμε να δούμε πάνω στη σκηνή περιφερειακά και ήταν δύσκολο να αντιληφθούμε ότι η εικόνα που μεταφέρουμε στον κόσμο είναι πολύ διαφορετική από την συνηθισμένη.
6. Ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι του θιάσου ΑΝΤΑΜΑ και ποια είναι τα σχέδια σας για μελλοντικές δράσεις;
Δανάη Αλυσανδράτου: Στόχος του Θιάσου Αντάμα είναι πάντα να αφουγκράζεται την κοινωνία στην οποία ζει και να βρίσκει θεματικές οι οποίες θα απασχολούν τόσο το κοινό, όσο και τα ίδια τα μέλη της ομάδας, προσπαθόντας να δώσει λύσεις και διεξόδους σε προβλήματα που ταλανίζουν τις ζωές μας, δυστυχώς, διαχρονικά.
7. Πώς κρίνεται την πορεία των θεατρικών δρώμενων στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια;
Ειρήνη Λιγάτου: Εξαρτάται βέβαια από τι είδους τέχνη θέλεις να κάνεις.Για όσους θέλουμε να κάνουμε τέχνη που αμφισβητεί , που πετάει τον σπόρο της σύγκρουσης και της αλλαγής , δεν δίνεται το έδαφος για αυτό.
Για εμάς τους καλλιτέχνες, η τέχνη μας είναι η ανάσα μας, το μεράκι μας και θέλει θάρρος να κάνεις τέχνη σήμερα γιατι οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές. Θέλει θάρρος να κάνει μια ομάδα σήμερα τέχνη χωρίς πόρους και καμία στήριξη από το κράτος. Για εμάς τους νέους καλλιτέχνες, είναι επίτευγμα να κάνεις αυτό που αγαπάς και να μην κάνεις ούτε βήμα πίσω από αυτό. Κάθε μέρα σκέφτεσαι αν θα αντέξεις και μετά σηκώνεσαι και λες θα το κάνω.
