Γράφει ο Πέτρος Χατζησωτηρίου, φαρμακοποιός – κριτικός λογοτεχνίας

Ο Αραμπούρο στο μυαλό του μέσου αναγνώστη είναι τοποθετημένος το βάθρο του στυλίστα αφηγητή χωρίς λογοτεχνικές υπερβολές που θέλει τον αναγνώστη του να συμμετέχει στην πλοκή κι όχι να κάθεται απέναντι να τον ακούει ν’ αφηγείται. Στο τελευταίο του βιβλίο, «Τα Πετροχελίδονα» φαίνεται να προσπαθεί να δείξει ένα άλλο πρόσωπο. 

Η ιστορία που στήνει είναι σύγχρονη, καθημερινή με χαρακτήρες προσγειωμένους και οικείους.

Παρακολουθούμε τη ζωή του Τόνι, ενός καθηγητή Φιλοσοφίας σε Γυμνάσιο της Μαδρίτης, μέσα από τις σημειώσεις του στο προσωπικό του ημερολόγιο. Ο Τόνι είναι, ή μάλλον ήταν, παντρεμένος με την Αμάλια, μια ραδιοφωνική παραγωγό, με την οποία έχασε σύντομα κάθε ψυχική επαφή και που με αφορμή το μοναδικό τους παιδί που είναι μειωμένης νοητικής αντίληψης, βρίσκεται σε μια συνεχή ιδιότυπη μάχη, ακόμα και μετά το διαζύγιό τους. Σύντομα διαπιστώνει ότι εναντίον του δεν έχει μόνο την Αμάλια αλλά και τη νέα  δεσποτική και καταπιεστική της  σύντροφο την Όλγα για την οποία και διέλυσε το γάμο της. Φυσικά και το κέντρο βάρους της ιστορίας δε θα μπορούσε να ήταν τόσο ρηχό. Το κεντρικό σημείο είναι η διακηρυγμένη απόφαση του Τόνι ν΄ αυτοκτονήσει σε έναν ακριβώς χρόνο αφότου το ανακοινώνει στο πιο κοντινό κι ίσως μοναδικό πραγματικό του φίλο. Στις 31 Ιουλίου θα τελειώσουν όλα, αλλά κανείς δεν το γνωρίζει ή το υποπτεύεται. 

Η αφήγηση διαιρείται σε κεφάλαια που το καθένα αντιστοιχεί σε έναν μήνα. Εκεί μέσα θα γνωρίσουμε πολύ καλά τους λίγους πρωταγωνιστές της ιστορίας. Φυσικά προηγείται ο Τόνι αλλά όλοι οι βασικοί χαρακτήρες του βιβλίου  αναπτύσσονται επαρκώς. Ο αναγνώστης σύντομα διαπιστώνει ότι βρίσκεται γαντζωμένος πάνω σε ένα ιδιότυπο εκκρεμές που κινείται μεταξύ της απόλυτης συμπάθειας προς τον πρωταγωνιστή έως την απόλυτη αποστασιοποίηση απ’ αυτόν. Μεταξύ των δύο ακραίων θέσεων του εκκρεμούς θα βρεθεί να βιώνει την αγωνία του πρωταγωνιστή της ιστορίας, την προσπάθειά του να κρύβει την απόφασή του αλλά και τις μοιραίες επιπτώσεις στη διάθεσή του που αυτή επιφέρει, την αντιμετώπιση της αδόκητης επανεμφάνισης στη ζωή του μιας γυναίκας με την οποία διατηρούσε δεσμό τον οποίο διέκοψε βίαια κι απροειδοποίητα εν όψει της Αμάλιας πριν πολλά χρόνια και τέλος την απέλπιδα προσπάθειά του να βρίσκει στήριγμα στα βιβλία του και στα διαβάσματά του (μέσω ενός τετραδίου γεμάτο τσιτάτα από διαβασμένα βιβλία).

Δημιουργείται έτσι όμορφα κι αβίαστα μια ατμόσφαιρα στο βιβλίο που πραγματικά απολαμβάνει κανείς να απορροφάει.

Ενδεχομένως όμως η πολύ μεγάλη έκταση των μικρών παράλληλων ιστοριών λίγο να κουράσει κάποιους αναγνώστες. Εκεί που άλλοι θα χαρούν διότι γνώρισαν στο μέγιστο βαθμό τους χαρακτήρες του βιβλίου, εκεί ακριβώς κάποιοι άλλοι θα θεωρήσουν ότι αχρείαστα πλάτειασε λίγο η αφήγηση. 

Ο Αραμπούρου στα βιβλία του δεν παραλείπει να εκφράζει θέσεις πολιτικές και που σε αυτό το βιβλίο πάλι ήταν παρούσες. Δεν ήταν όμως ο λόγος για τον οποίο αυτό γράφτηκε. Αυτή τη φορά τον συγγραφέα απασχολεί το θέμα της αυτοκτονίας κι η διαχείρισή της από το άτομο. Έτσι, ενώ φαινομενικά γράφει για τη φιλία και τις εκφάνσεις της τελικά όλα συντείνουν στη διαμόρφωση του παρονομαστή της ιστορίας που δεν είναι άλλος από τη διερεύνηση και του βαθμού επίδρασης των κοινωνικών συνθηκών πάνω στον ψυχισμό και τις αποφάσεις του υποκειμένου. Όλων των συνθηκών, οικογενειακών, κοινωνικών, εργασιακών, φιλικών, πολιτικών. 

Συμπερασματικά, «Τα Πετροχελίδονα» είναι ένα βιβλίο που ξεφεύγει από την ελκυστική αφήγηση, την όμορφα δημιουργημένη ατμόσφαιρα και τα όποια μηνύματα του συγγραφέα. Είναι μια προσεγμένη και καλά δουλεμένη έρευνα πάνω σε σύγχρονα κοινωνικά θέματα, με γλώσσα απλή (ίσως η μετάφραση να επιδεχόταν κι άλλη εκδοχή λιγότερο ενοχλητική) και συμπεράσματα εσκεμμένα μη πατροναρισμένα που φωνάζουν στον αναγνώστη να τα εντοπίσει και να τα επεξεργαστεί υπό το πρίσμα της δικής του κοσμοθεωρίας. Ένας ώριμος Αραμπούρου που δεν επιτρέπεται να χάσουμε. 

4,5/5,0