Γράφει ο Πέτρος Χατζησωτηρίου, φαρμακοποιός – κριτικός λογοτεχνίας
Η Esther Perel είναι μία Ψυχολόγος σχετικά άγνωστη στην Ελλάδα αλλά αντίθετα ευρύτατα γνωστή στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Γεννημένη από Εβραίους γονείς οι οποίοι ήταν για 4 χρόνια φυλακισμένοι σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κατά το Ολοκαύτωμα, μεγαλωμένη στην Άντβερπ του Βελγίου και με σπουδές στην Ιερουσαλήμ, ζει, γράφει, διδάσκει κι εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Τα στοιχεία από διάφορες κουλτούρες που έχει συλλέξει ως εμπειρίες ζωής και που την κάνουν ν’ αντιλαμβάνεται τα θέματα από πολλές σκοπιές, εξηγούν ίσως και την ιδιαίτερη επιτυχία που έχουν τα βιβλία της ανά τον κόσμο. Το συγκεκριμένο που εξετάζουμε έχει κυκλοφορήσει σε πάνω από 20 χώρες παγκοσμίως, έχει πουλήσει πάνω από 25 εκατομμύρια αντίτυπα κι έχει γίνει παντού best seller! Στην Ελλάδα βρίσκεται ήδη στην τρίτη ανατύπωση.
Στο βιβλίο αυτό η Perel αναλαμβάνει να εξετάσει τι συμβαίνει με τον ερωτισμό σε συνθήκες ενός σταθερού δεσμού,
χωρίς να έχει σημασία αν πρόκειται για ομόφυλο ζευγάρι, για γάμο ή απλά μια μακροχρόνια σχέση ή ακόμα και ελεύθερο γάμο. Σε συνθήκες δηλαδή «αιχμαλωσίας». Αυτό θα γινόταν ευχερέστερα αντιληπτό αν είχε μεταφραστεί κατά λέξη ο αυθεντικός τίτλος του βιβλίου : “Mating in captivity-Reconciling the erotic and the domestic”. Το βιβλίο δηλαδή εκκινεί από την παραδοχή ότι κάθε τι το οικείο, το οικιακό, το οικογενειακό, έρχεται σε αντίστιξη με τον ερωτισμό κι έτσι χρειάζεται να υπάρξει μεταξύ τους «συμφιλίωση». Η συγγραφέας φροντίζει να μας κάνει σαφές ότι ο ερωτισμός διαφέρει από την σεξουαλικότητα κι ότι το ερωτικό στοιχείο σε μια σχέση οφείλει να κατέχει κεντρική θέση σε κάθε φάση της.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στο σεξ ανάμεσα στους δύο «εταίρους» της συμβίωσης και γίνεται διαχωρισμός σε δύο γενικές προσεγγίσεις, αυτή των λαών της Ευρώπης και του Αμερικανικού τρόπου προσέγγισης. Σαν κάτοχος της κουλτούρας πολλών χωρών η Perel, όπως αναφέραμε στην αρχή, έχει την άνεση αλλά και τα εχέγγυα να μας καθοδηγήσει σε όλα τα σχετικά μονοπάτια.
Το βιβλίο κινείται εν πολλοίς πάνω σε υλικό από τις συνεδρίες ζευγαριών που έχει «θεραπεύσει» η συγγραφέας με αλλαγμένα φυσικά τα ονόματα που είναι σχεδόν μονόδρομος για βιβλία που καταπιάνονται με θέματα ψυχολογίας που φιλοδοξούν ν’ απευθυνθούν στον πολύ κόσμο.
Η επιτυχία όμως της Perel είναι ότι κατάφερε ν’ ανεβάσει το βιβλίο της αρκετά πάνω από το επίπεδο ενός εγχειριδίου αυτοβοήθειας ή εκλαϊκευμένης επιστήμης για τις μάζες.
Αυτό το πέτυχε με το να «πιάνει τον αναγνώστη της από το χέρι» και να τον καθοδηγεί να κατανοήσει έννοιες όπως «η αποδοχή της ετερότητας ως προϋπόθεση βίωσης του δυισμού», την αναγνώριση του ρόλου των φαντασιώσεων μέσα στη σχέση του ζευγαριού, τη ρεαλιστική διάσταση των ορίων που θέτει το σεξ στις διάφορες φάσεις ενός ζευγαριού κι αν το σεξ είναι αποδεκτό μόνο ως ολοκλήρωση των συντρόφων ή έχει νόημα και πότε η αποδοχή του κι ως συμβατική υποχρέωση. Είναι μια μαγευτική διαδρομή ανάμεσα σε θέματα και προβλήματα που όλοι βιώνουμε αλλά ελάχιστοι πιθανότατα έχουν καθίσει να σκεφτούν και να διορθώσουν υπό το φως των κατευθύνσεων της σύγχρονης Ψυχολογίας πριν οδηγηθούν σε ακραίες λύσεις που προέρχονται ως στερεότυπα από άλλες εποχές.
Μοιραία τέτοια βιβλία δεν μπορούν να ξεφύγουν από μια αχλή διδακτισμού όσο κι αν τεκμηριώνονται οι θέσεις της συγγραφέως όσο κι αν υποστηρίζονται από παραδείγματα της πραγματικής ζωής. Η «Ερωτική Νοημοσύνη» όμως της Perel κατάφερε να ξεφύγει από το πλαίσιο της διάλεξης και να στέκεται συνεχώς δίπλα στον αναγνώστη της, κι όχι απέναντί του.
Φυσικά δεν πρόκειται ν’ αποκαλύψουμε το πλαίσιο λύσεων το οποίο προτείνει η συγγραφέας, ούτε και το ποια προσέγγιση προκρίνει. Αυτά θα είναι το «έπαθλο» του αναγνώστη που θα επιχειρήσει να «συμφιλιώσει» τις προσωπικές του αντιλήψεις και δοξασίες γύρω από τη συμβίωση και τους κανόνες της με τους τρόπους προσέγγισης και τις επιταγές της σύγχρονης επιστήμης, διαβάζοντας την «Ερωτική Νοημοσύνη».
Στα θετικά πρέπει οπωσδήποτε να προσμετρήσουμε και την άψογη αισθητικά αλλά και ποιοτικά έκδοση των εκδόσεων «ΚΕΛΕΥΘΟΣ» σε χαρτί 100 γραμμαρίων, δημιουργώντας ένα βιβλίο που προορίζεται να κερδίσει τη θέση του στη βιβλιοθήκη πολλών αναγνωστών.
4,0/5
