Γράφει ο Γιώργος Σταφυλάς, Συγγραφέας
”Ένας μπάτσος είναι πάντα μπάτσος. Πάντα με αυτούς που έχουν τα λεφτά”
”Για να ληστέψεις μια τράπεζα σήμερα πρέπει να είσαι μουρλός…Οι Ομοσπονδιακοί τα κανόνισαν έτσι. Οι κοινοί μπάτσοι και στις πόλεις και έξω στην επαρχία καταλάβαιναν από λογική. Σήμερα όμως οι πιο πολλές τράπεζες είναι ομοσπονδιακά ιδρύματα και το να ληστέψεις μια είναι κυβερνητικό αδίκημα. Και οι ομοσπονδιακοί σε κυνηγούν πραγματικά.”
‘ Ναι είπε ο Μάκ. Το να ληστεύεις τράπεζες σήμερα είναι επάγγελμα για θεοπάλαβους. η αντιμετώπιση του κόσμου έχει αλλάξει. Παλιά όταν ο Τζώνι ήταν στις δόξες του (εννοεί τον Ντίλιγκερ εδω) είχε ένα σωρό κόσμο με το μέρος του. Οχάιο Ιντιάνα Ιλινόις οι μισοί αγρότες έχασαν τις φάρμες τους. Οι τραπεζίτες έκαναν συνέχεια κατασχέσεις. Έτσι όταν ο Τζόνι λήστευε καμιά τράπεζα οι αγρότες ζητωκραύγαζαν”
”Σωστά τα λες, είπε ο Ρόι. Οι μισοί αγρότες στα μεσοδυτικά ήταν με το μέρος μας. Ποτέ δεν μας πρόδωσαν. Ο Τζόνι συνήθιζε να τρώει με τον γέρο του στην βεράντα λέγοντας ανέκδοτα μέρα μεσημέρι”
”Ναι…Οι καιροί έχουν αλλάξει”
Απόσπασμα από το κλασικό βιβλίο του Γουίλιαμ Μπερνέτ, “Χάι Σιέρα”.
Γραμμένο στα 1940, τo μυθιστόρημα αυτό αφηγείται μέσα από την ζωή ενός προσφάτως αποφυλακισθέντος παρανόμου τις βαθιές κοινωνικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στις ΗΠΑ καθώς μετά την ίδρυση της FED στα 1914 και το μεγάλο κραχ του 1929-32 μια τεράστια μεταφορά περιουσίας και πλούτου από τα χέρια των πολλών στα χέρια των λίγων βίισκεται σε εξέλιξη.
Μέσα από τα μάτια του Ρόι Έρλ ενός πρώην μέλους της συμμορίας Ντίλιγκερ, ο Μπερνέτ, επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε βαθιά ερωτήματα. Γιατι οι άνθρωποι παρανομούν; Γιατι έχουν να αντιμετωπίσουν ένα αδηφάγο και πολυκέφαλο τέρας που αποτελείται από την κυβέρνηση, τους τραπεζίτες και τον νόμο .Αυτό το τέρας λέγεται με μια λέξη κράτος και λειτουργεί πάντοτε προς όφελος αυτών που φτιάχνουν το νόμο και αυτοί είναι οι κατέχοντες το χρήμα. Το τέρας αυτό καταπίνει περιουσίες και συνθλίβει ζωής χωρίς οίκτο. Ασφαλώς δεν είναι όσοι παρανομούν, κοινωνικοί αγωνιστές. Όχι, ο Μπερνέτ δεν κάνει αγιογραφία ούτε γράφει κάποιο επαναστατικό μανιφέστο.
Σαφώς οι ”κακοί” έχουν τα πάθη τους. Επιζητούν τον εύκολο και γρήγορο πλουτισμό και τελικά λαμβάνουν κατά την οδό και τα έργα τους, συνήθως ενας σκληρό τέλος σε μια σκληρή ζωή. Ωστόσο δεν κάνουν κάτι πολύ χειρότερο από αυτούς που πλουτίζουν ασκώντας νόμιμη τοκογλυφία και πατώντας νόμιμα πάντα επι των πτωμάτων των συμπολιτών τους. Και αυτό ακριβώς ειναι ένα κεντρικό ζήτημα σε όλα τα βιβλία του Μπερνέτ.
Οι ”κακοποιοί” δεν είναι περισσότερο κακοί από τους εκπροσώπους του ”καλού”. Συχνά μάλιστα είναι απλώς παιδιά που έχασαν τον δρόμο τους.
Στην Ζούγκλα της ασφάλτου ο κεντρικός ήρωας, τραυματισμένος και γνωρίζοντας πως δεν εχει πολύ χρόνο ζωής, θέλει να επιστρέψει στο πατρικό του σπίτι να πεθάνει πλάι στην μάνα του και τον αδελφό του. Στο Χάι Σιέρα ο ήρωας Ροι Έρλ ερωτεύεται μια πανέμορφη μικρή από την επαρχία, που πάσχει όμως από στρεβλοποδία. Η επιθυμία του να διορθωθεί το φυσικό ελάττωμα της μικρής θα αποτελέσει και το κίνητρο για να εμπλακεί σε ακόμα μια τελευταία ληστεία. Τελικά η απροσδόκητη και ανάρμοστη συμπάθεια του για την άβγαλτη μικρή χωριατοπούλα θα σταθεί η αιτία για να χάσει την ζωή του.
Το Χαϊ Σιέρα είναι ένα από τα κορυφαία έργα του μεγάλου Αμερικάνου συγγραφέα. Όπως και στα περισσότερα έργα του Μπερνέτ δεν υπάρχει κάποιος γρίφος. Ο αναγνώστης δεν καλείται να σπαζοκεφαλιάσει απαντώντας στο ερώτημα ”ποιος το έκανε”. Είναι το κοινωνικό υπόβαθρο της ιστορίας αυτό που κυρίως ενδιαφέρει εδώ το οποίο και φωτίζεται μέσα απο τους νοσταλγικούς για τους παλιούς καιρούς και την παλιά Αμρική, διαλόγους του Ρόι Ερλ κυρίως με τον Μάκ, εναν ξεπεσμένο αρχιγκάγκστερ.
Το Χάϊ Σιέρα γυρίστηκε σε ταινία το 1940 με πρωταγωνιστή τον εξαιρετικό σε αυτούς τους ρόλους Χάμφρευ Μπόγκαρτ. Πρόκειται για μυθιστόρημα που δεν πρέπει να λείπει από την συλλογή κανενός φανατικού λάτρη του crime fiction.
- Ο Γιώργος Σταφυλάς έχει γράψει και εκδώσει τρία αστυνομικά μυθιστορήματα Συγκάλυψη (Οσελότος 2018), Το κύκλωμα (Όστρια 2019), Προσωπική υπόθεση (Όστρια 2020) και ένα μυθιστόρημα φαντασίας το OUTLAW (Oστρια 2021).
