Τα Χριστούγεννα στη ζωγραφική

Πίνακες ζωγραφικής με θέμα τα Χριστούγεννα: Ν. Λύτρας, Κάλαντα | Σπ. Βικάτος, Χριστουγεννιάτικο Δέντρο

Είναι δύο πίνακες με χριστουγεννιάτικο θέμα που εκφράζουν την ελληνική ηθογραφία. Οι δημιουργοί τους σπούδασαν στο Μόναχο και θεωρούνται εκπρόσωποι της Σχολής του Μονάχου και των αρχών του ακαδημαϊσμού στη ζωγραφική. Και οι δύο υπήρξαν καθηγητές στη Σχολή Καλών Τεχνών των Αθηνών.

Ο πρώτος πίνακας είναι το γνωστό έργο του Νικηφόρου Λύτρα με τον τίτλο Κάλαντα. Το έργο αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της νεοελληνικής αγροτικής ηθογραφίας. Μία ομάδα αγοριών, ντυμένα με παραδοσιακά ενδύματα και φέροντας παραδοσιακά όργανα, ψάλλουν τα κάλαντα στην αυλή ενός αγροτικού σπιτιού. Από το ανοιχτό παράθυρο ή πόρτα διακρίνουμε μία γυναίκα που επίσης φορά παραδοσιακή ενδυμασία, κρατώντας στην αγκαλιά της ένα παιδάκι, να ακούει τους μικρούς μουσικούς και τραγουδιστές. Ο Λύτρας έχει απεικονίσει με κάθε λεπτομέρεια τις ενδυμασίες των παιδιών, αλλά και την αυλή του σπιτιού. Πρόκειται για εξαιρετική απεικόνιση μίας όψης της ζωής στην ελληνική ύπαιθρο και επαρχία.

Ο δεύτερος πίνακας με χριστουγεννιάτικο θέμα δεν είναι τόσο γνωστός όσο τα Κάλαντα του Λύτρα. Είναι το έργο ενός μαθητή του, του Σπυρίδωνα Βικάτου. Το έργο φέρει τον τίτλο Χριστουγεννιάτικο Δέντρο και απεικονίζει μία σκηνή από τη ζωή της νεοελληνικής μεγαλοαστικής τάξης. Στο σαλόνι του αστικού σπιτιού μία οικογένεια κάθεται δίπλα στο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Είναι η όψη μιας άλλης Ελλάδας, “ευρωπαΐζουσας” και δυτικότροπης που φαινομενικά δεν επικοινωνεί με την επαρχιακή εικόνα του πρώτου πίνακα.