/Η Ολυμπία Γκίμπα – Τζιαμπίρη στο CulturePoint.gr

Η Ολυμπία Γκίμπα – Τζιαμπίρη στο CulturePoint.gr

Η καθηγήτρια Ιατρικής και συγγραφέας Ολυμπία Γκίμπα – Τζιαμπίρη, απαντά στις ερωτήσεις που τις θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου της βιβλίου «Γνώση & ανθρώπινη συμπεριφορά – Ένας πολύπλοκος μηχανισμός» απο τις εκδόσεις IANOS.

  1. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά το νέο σας βιβλίο «Γνώση & ανθρώπινη συμπεριφορά – Ένας πολύπλοκος μηχανισμός»;

Πρόκειται για ένα ιατροφιλοσοφικό βιβλίο που με διδακτικές και ενημερωτικές πληροφορίες, προσπαθεί να ξεδιπλώσει την αλήθεια που σχετίζεται με τη Γνώση και την ανθρώπινη συμπεριφορά στις διάφορες εκφάνσεις της ζωής.

  1. Ποια είναι η δομή του και ποια ζητήματα καλύπτει;

Το κείμενο του βιβλίου διαμορφώνεται σε τρεις ενότητες, που ακολουθούν το πρότυπο του κλασικού φιλοσοφικού τριπτύχου, με τις βασικές αξίες της πνευματικής ζωής μας, το «Αληθινό», το «Ωραίο» και το «Όσιο», ενώ περιέχει βιβλιογραφικές επιλογές και ευρετήριο.

Το «Αληθινό», αναφέρεται στη Γνώση και την ανθρώπινη συμπεριφορά, αρχικά από φιλοσοφική και κατόπιν νευροφυσιολογική σκοπιά. Η νευροφυσιολογική προσέγγιση του θέματος, αρχικά σε σταθερές φυσιολογικές συνθήκες, βασίζεται στα επιστημονικά επιτεύγματα της σημερινής εποχής, του θετικού επιστημονικού έργου και της «Επιστημονικής Γνώσης». Ακολουθεί η αναφορά στην ανθρώπινη συμπεριφορά όταν διαταραχτούν οι σταθερές συνθήκες (παρεκκλίσεις, αποκλίσεις), ενώ αναλύεται και η εμπειρία που βιώνεται ως Γνώση είτε ως κλινικό σύμπτωμα είτε και με τη μυστική, υπερβατική ή υπερφυσική μορφή της.

Η ανθρώπινη αντίδραση απέναντι στο «Ωραίο» εξετάζεται μέσα από την αισθητική, την ποιητική και το δημώδες, ενώ τέλος απέναντι σ το «Όσιο», εξετάζεται ο διαχειρισμός των ηθικών, κοινωνικών και πολιτισμικών αξιών.

Ένας συνδυασμός Επιστήμης, Τέχνης και Ηθικής, που τον αγκαλιάζει η Φιλοσοφία ως καθολική γνώση.

  1. Τι είναι αυτό που οριοθετεί ως τόσο πολύπλοκο τον μηχανισμό γνώσης – συμπεριφοράς και τι ακόμα απομένει να μάθουμε για τη λειτουργία του;

Πρόκειται για τις αναρίθμητες διακυμάνσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς, που εκφράζουν τις εμπειρίες, τις συνέπειες, και τις μεθόδους επικοινωνίας και στηρίζονται στη Γνώση και τις πολύπλοκες ανακυκλούμενες εγκεφαλικές λειτουργικές διεργασίες (νευρικό κύκλωμα επικοινωνίας και συνεχής ανταλλαγή πληροφοριών με ηλεκτροχημικά σήματα).

Η μέχρι στιγμής ερευνητική πορεία με τη βοήθεια της νευροαπεικόνισης (PET, MRI), υπόσχεται μελλοντικά πολλά στον τομέα αυτόν.

  1. Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορούμε να βελτιώσουμε τη διασύνδεση γνώσης και συμπεριφοράς;

Απαιτείται αδιάλειπτη προαγωγή και εμβάθυνση της Γνώσης με ταυτόχρονη και παράλληλη όμως καλλιέργεια του συστήματος των αξιών.

  1. Συχνά αναφερόμαστε στο δίπολο λογικής και συναισθήματος. Πώς κατακτάται η ισορροπία ανάμεσα στα δύο;

Και στα δύο υπεισέρχεται η Γνώση και το δίπολο αυτό αποτελεί πιθανό θέμα για κάποιο επόμενο πόνημα.

  1. Πώς έχει ωφελήσει η φιλοσοφία την πρόοδο της ανθρώπινης σκέψης; 

Η φιλοσοφία, αστείρευτη πηγή έμπνευσης και στοχασμού, συμβάλλει στην αυτοκατανόηση και τη μαθητεία του σήμερα μέσα από τις αξίες και τις αρχές του παρελθόντος.

Η Ολυμπία Γκίμπα-Τζιαμπίρη, Ομότιμη Καθηγήτρια Ιατρικής και συγγραφέας, γεννήθηκε στην Κοζάνη, σπούδασε Ιατρική και ειδικεύτηκε στη Μικροβιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), ενώ μετεκπαιδεύτηκε στη Νευροφυσιολογία και τη Νευροενδοκρινολογία σε Γερμανία, Αγγλία και ΗΠΑ.

Εξάντλησε την ακαδημαϊκή ιεραρχία μέχρι τη βαθμίδα της Καθηγήτριας της Ιατρικής του ΑΠΘ και διηύθυνε τα Εργαστήρια Φυσιολογίας και Νευροφυσιολογίας. Το επιστημονικό έργο της, συγγραφικό και ερευνητικό, είναι πλούσιο, με διεθνή αναγνώριση (πεντάτομο σύγγραμμα Η Φυσιολογία του Ανθρώπου, καθώς και άλλα ιατρικά συγγράμματα και μονογραφίες. Οι επιστημονικές ερευνητικές πειραματικές εργασίες της δημοσιεύτηκαν σε ιατρικά περιοδικά, ελληνικά και του εξωτερικού, και ανακοινώθηκαν σε διεθνή ιατρικά συνέδρια).
Επίσης, ασχολήθηκε με τη συγγραφή λογοτεχνικών βιβλίων, όπως η τριλογία Μια γυναίκα θυμάται… Αναδρομές και αναζητήσεις (2002, εκδόσεις IANOS), Το βέλος του χρόνου. Από την Ιατρική… στην Πρυτανεία (2014, εκδόσεις IANOS), Ρίζες γρυπές. Προορισμός… Κοζάνη (2016, εκδόσεις IANOS), το Αστέρια δροσάτα. Γνώση για… λάμψη (2019, Εκδόσεις «ΖΥΓΟΣ»), το Δεσμώτες ελεύθεροι. Γιατροί… φιλοσοφούντες (2020, εκδόσεις IANOS) και το άρτι εκδοθέν Γνώση & ανθρώπινη συμπεριφορά. Ένας πολύπλοκος μηχανισμός.

Η Καθηγήτρια Ολυμπία Γκίμπα-Τζιαμπίρη εξελέγη στην Πρυτανική Αρχή του ΑΠΘ (είναι η πρώτη γυναίκα Αντιπρύτανις στην Ιστορία του) και διετέλεσε για μια εξαετία Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού, Πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών, εκπρόσωπος της Συνόδου των Ελλήνων Πρυτάνεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για θέματα Παιδείας (Confederation Rectors European, CRE) και εκλεγμένο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της European University Association (EUA).

Διετέλεσε, ακόμη, Πρόεδρος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) επί μια εξαετία, Έφορος (Trustee) του Αμερικανικού Κολλεγίου Ανατόλια, Πρόεδρος του παραρτήματος Θεσσαλονίκης του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, ιδρυτικό μέλος και Αντιπρόεδρος της Διαβαλκανικής Συνεργασίας Γυναικών του Κέντρου UNESCO στη Θεσσαλονίκη, καθώς και μέλος διαφόρων επιστημονικών, φιλανθρωπικών και πολιτιστικών εταιρειών και συλλόγων.

Για το έργο και την προσφορά της έχει τιμηθεί, μεταξύ άλλων, από τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης (με τον Σταυρό του Αγίου Δημητρίου και τον Σταυρό του Γρηγορίου Παλαμά), από τη Μητρόπολη Βεροίας (με τον Σταυρό του Αποστόλου Παύλου), από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και από τους Δήμους Θεσσαλονίκης και Βεροίας, ενώ είναι Επίτιμος Δημότης Πάρου και Χίου.