Γράφει ο Πέτρος Χατζησωτηρίου, φαρμακοποιός – κριτικός λογοτεχνίας
Πρόκειται για μια ιδιότυπη μορφή στρατευμένης λογοτεχνίας. Η στράτευση όμως εδώ δεν αφορά σε κάποια ιδεολογία ή κάποιο μοντέλο διακυβέρνησης που θα πρέπει να εκθειαστεί. Αφορά τη λεγόμενη γκέι λογοτεχνία. Ο Χόλινγκχερστ, ομοφυλόφιλος ο ίδιος, έχει από νωρίς τάξει τον εαυτό του στο κίνημα του ακτιβισμού υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, της ισότητας των δικαιωμάτων τους κλπ. Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι πλήρως ενταγμένη κι η γραφή του. Κέρδισε το Βραβείο Booker με ένα γκέι μυθιστόρημα, κάτι που συνέβαινε για πρώτη και μοναδική ως τώρα φορά και όλα τα βιβλία του υπηρετούν αυτόν ακριβώς το σκοπό. «Προσωπικά, είμαι αποκλειστικά ομοφυλόφιλος, δεν είμαι καθόλου μπαϊσέξουαλ, έχω συναναστραφεί στο παρελθόν με αμφιφυλόφιλους και έχω νιώσει την ελκυστικότητα ενός κόσμου χωρίς κατηγοριοποιήσεις με βάση τη σεξουαλικότητα. Με ενδιαφέρει αυτή η αίσθηση της αμφιθυμίας, της αβεβαιότητας, γι’ αυτό και θέλησα να την εξερευνήσω στο βιβλίο», ομολογεί ο ίδιος σε μια συνέντευξή του για το ΠΑΙΔΙ ΤΟΥ ΞΕΝΟΥ. Συνήθως μεσολαβούν 4 με 5 χρόνια μεταξύ των βιβλίων του. Αυτό ήταν το πρώτο μετά το μεγάλο βραβείο κι ίσως γι’ αυτό να χρειάστηκε το διπλάσιο διάστημα. Ήθελε να κρατήσει τον πήχη ψηλά κι οπωσδήποτε να αποτινάξει από πάνω του τη φήμη που κυκλοφορούσε ψιθυριστά ότι τα βιβλία του διαβάζονται «με το ένα χέρι μέσα από την κουβέρτα». Θεωρώ ότι τα κατάφερε και τα δύο.
Η υπόθεση συνοπτικά αφορά έναν ποιητή που έρχεται να μείνει για λίγες μέρες στο σπίτι ενός συμφοιτητή και πολύ στενού του φίλου.
Η φιλοξενία αυτή θα επηρεάσει όλους όσους θα βρεθούν γύρω του και κυρίως την αδερφή του οικοδεσπότη. Στη συνέχεια η αφήγηση θα περιστρέφεται γύρω από την Δάφνη, την αδερφή του Τζορτζ Σολ που από κοινού φιλοξένησαν τον ποιητή Σεσίλ Βάλανς. Αυτά συμβαίνουν το καλοκαίρι του 1913 κι η αφήγηση εκτείνεται ως το 2008 με τη Δάφνη υπέργηρη πια να δίνει απαντήσεις στα ερωτήματα που αναδύθηκαν σε όλη την έκταση του βιβλίου. Οι απαντήσεις αυτές περικλείουν και ανατροπές σε βεβαιότητες που είχαν δημιουργηθεί στον αναγνώστη αλλά σαφέστατα αυτό δεν ήταν ο κύριος στόχος του συγγραφέα.
Πρόκειται κατ’ ουσίαν για μια ηθογραφία του 20ου αιώνα, τη διερεύνηση των διαπροσωπικών σχέσεων μέσα στο πλέγμα των αυστηρών κανόνων κι απαγορεύσεων της Αγγλικής επαρχίας της εποχής. Πρόκειται για μια ψηλάφηση πολύ λεπτών θεμάτων με μια πένα αληθοφανή, ζωντανή, πάλλουσα θα έλεγα. Μεγάλη έμφαση έχει δοθεί στην ανάπτυξη όλων των χαρακτήρων του βιβλίου, τόσο των πρωταγωνιστών όσο και των δευτερευόντων. Δεν υπάρχει στιγμή μέσα σε όλη την αφήγηση που ο αναγνώστης να μην γνωρίζει με ακρίβεια τι σκέφτεται και τι λέει ο κάθε χαρακτήρας καθώς και τι αντίκτυπο προκαλεί η παρουσία ή τα λεγόμενα και η στάση του στους άλλους. Εντυπωσιακό ! Χωρίς μεγάλη υπερβολή θεωρώ ότι τα βιβλία του Χόλινγκχερστ θα πρέπει να είναι τα εγχειρίδια όλων των επίδοξων συγγραφέων άσχετα με το είδος της λογοτεχνίας που θα γράψουν. «Συναντάς, για παράδειγμα, έναν άνθρωπο που είχες να δεις χρόνια και μιλάτε για κάτι που συνέβη πριν από καιρό παραθέτοντας δύο εντελώς διαφορετικές εκδοχές του ίδιου συμβάντος. Άλλες φορές, κάποιος μας μιλάει για κάτι που κάναμε ή είπαμε, για κάτι που εμείς θα ορκιζόμασταν ότι δεν έγινε ποτέ. Ήθελα, λοιπόν, να εστιάσω στην αναπόδραστα μυθιστορηματική πλευρά της μνήμης μας, σε όσες αναμνήσεις απλοποιούμε προκειμένου να βρούμε κάποιο νόημα. Έτσι είναι η ζωή. Πόσα δεν ξέρουμε ακόμη και για τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους; Για το παρόν τους, πόσω μάλλον για το παρελθόν. Ήθελα να μοιάζει η λογοτεχνία με την πραγματική ζωή, ήθελα να αποφύγω το να εξηγούνται όλα», εξηγεί ο ίδιος.
Με ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΟΥ ΞΕΝΟΥ ο Χόλινγκχερστ παρέδωσε άλλο ένα δείγμα της ευφυούς γραφής του, ανατέμνοντας τις αποφάσεις και τις κρυφές επιθυμίες του ανθρώπου μπροστά σε αναπάντεχα γεγονότα.
Πιστός και πάλι στο αγαπημένο, ή πιο σωστά το μοναδικό του θέμα, καταφέρνει να ανακαλύψει και να δώσει άλλη μία πτυχή της ανθρώπινης συμπεριφοράς κάνοντας ταυτόχρονα κι ένα δηκτικό σχόλιο πάνω στην κοινωνία και την υποκρισία που επιβάλλει σε τέτοιες περιστάσεις. Δίκαια θεωρήθηκε από σύσσωμη την Αγγλική Κριτική ως ένα από τα καλύτερα ευρωπαϊκά λογοτεχνικά έργα των τελευταίων χρόνων.
5/5