Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας

Για κάποιους αναγνώστες, θα αρκούσε να αναφέρω ότι πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Η ζωή, πάντα, είναι πιο αξιόπιστη και πιο απρόβλεπτη πηγή μυθοπλασίας από την πένα οποιουδήποτε συγγραφέα. Όμως το συγκεκριμένο βιβλίο της γνωστής δημοσιογράφου, Ρένας Κουβελιώτη, αποτελεί μια μοναδική περίπτωση για δύο λόγους.

Η τραγικότητα της προσωπικής ιστορίας δεν μετατρέπει το βιβλίο σε μελό ανάγνωσμα που στοχεύει αποκλειστικά στο να κλέψει έναν αναστεναγμό, ένα δάκρυ, τη συμπόνια.

Δεν ταιριάζει στη μαχητικότητα της πρωταγωνίστριας, δεν εκφράζει το αγέρωχο πνεύμα και το δυναμισμό της.

Στόχος του βιβλίου δεν είναι απλώς η εξιστόρηση γεγονότων. Διαθέτει τη δομή μιας αλφαβητικής καταγραφής αξιών και ιδανικών. Θα το έλεγες, μανιφέστο βασικών ανθρώπινων προτεραιοτήτων. Από την αγάπη έως το δίκαιο, κι από την καλοσύνη έως την τόλμη.

Όταν η “κακιά αρρώστια” προσβάλει μια μάνα στερώντας της σταδιακά τη μνήμη, το πρώτο της μέλημα είναι να αφήσει στο μοναχογιό της τη δική της “διαθήκη”.

Μια “διαθήκη” αρχών με διττό σκοπό.

Από τη μια, να παραθέσει γεγονότα του παρελθόντος της, να αποκαλύψει μυστικά, να συνδέσει πληγές από περασμένα κομμάτια της ζωής με τις ανάγκες και τις συμπεριφορές του σήμερα. Από την άλλη, να θέσει μέσα από το προσωπικό παράδειγμα τα χνάρια πάνω στα οποία θα ήθελε να κινηθεί το παιδί της, στο υπόλοιπο του βίου του.

Αυτό δεν πρέπει να πράττει κάθε γονιός; Πόσο μάλλον όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με την προοπτική της αδυναμίας ισότιμης επικοινωνίας με το πιο αγαπητό του πρόσωπο, όταν έρχεται η μοίρα να του στερήσει την ευκαιρία να παραμείνεις ενεργά συμμέτοχος στη χάραξη της πορείας του.

Όμως τι είναι, τελικά, η μνήμη; Αν διαγραφούν μέρη της, χάνεται οριστικά και η επαφή με τον κόσμο ή υπάρχει τρόπος να αναπληρωθεί; Εκτός από το γνωστικό κομμάτι, υπάρχει και το συναισθηματικό, υπάρχει και η υποσυνείδητη καταγραφή, αυτή που περιμένει ένα ελάχιστο ερέθισμα, έναν λεκτικό συνειρμό για να αναδειχθεί από τα βάθη της ψυχής.

Η Ρένα Κουβελιώτη καταθέτει ατόφια, την αλήθεια της. Επαγγελματικές και πολιτικές ίντριγκες, οικογενειακές αντιξοότητες, όπως η πατρική απουσία, που πληγώνουν περισσότερο κι από αποτυχημένους έρωτες, κοινωνικός στιγματισμός κι εκφοβισμός αλλά κι… από μηχανής άγγελοι, επιτυχίες κι αποτυχίες, ενδοιασμοί κι επιβεβαιώσεις.

Όλα όσα κάνουν τη ζωή δύσκολη αλλά ενδιαφέρουσα, επίπονη αλλά μαγική. Στοιχεία που ίσως και να επαναλαμβάνονται, από γενιά σε γενιά, θέτοντας ξανά και ξανά, αναπάντητα διαχρονικά ερωτήματα για τις σχέσεις, την οικογένεια, την εξουσία.

Με λόγο ευθύ αλλά και εξίσου συναισθηματικό, με περιγραφές πειστικές δίχως περιττές καλολογικές υπερβολές, με ροή ευχάριστη και διδακτικό επιμύθιο, το μυθιστόρημα της επιτυχημένης δημοσιογράφου διαβάζεται με προσοχή. Πάνω απ’ όλα, για τα διδάγματα, τις προτροπές και το ήθος που προτάσσουν σε μια εποχή που τα αυτονόητα έχουν καταντήσει ζητούμενο.