Γράφει ο Πέτρος Χατζησωτηρίου
Με το Outlaw ο Γιώργος Σταφυλάς εγκαταλείπει το συγγραφικό στυλ που τον καθιέρωσε, το hard boiled αστυνομικό, και στρέφεται σε αυτό της δυστοπίας.
Βρισκόμαστε στο 2050 και παρακολουθούμε τις συνέπειες των πράξεων των ηρώων , οι οποίες όμως ξεκίνησαν σήμερα. Ή πιο σωστά χθες. Το 2020.
Τον πλανήτη διαφεντεύει ο πανίσχυρος Therion με τη βοήθεια ενός ιερατείου και ενός πλέγματος υβριδίων ανθρώπου που επιβάλλουν την τάξη. Όλες οι ατομικές ελευθερίες έχουν ανασταλεί και κάθε έννοια θρησκείας, έθνους, κράτους ή φυλής έχουν απλά εξαλειφθεί. Μετά από ένα περιστατικό που περιγράφεται τα βιβλία έχουν εξαφανιστεί κι όσα υπάρχουν είναι φυσικά παράνομα κι αποτελούν λόγο μεταταγής του κατόχου τους στην κατάσταση outlaw. Το περίεργο είναι ότι παρά τις φαινομενικά ασφυκτικές αυτές συνθήκες όλοι οι κάτοικοι που ζουν πια σε μεγαλουπόλεις-τέρατα, είναι ευτυχισμένοι.
Κι εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα που βάζει στον αναγνώστη ο συγγραφέας.
Πώς είναι δυνατόν οι άνθρωποι να έχουν απεμπολήσει τόσο εύκολα τις ελευθερίες τους ; Πόσο έχει αντικαταστήσει η κατανάλωση την ηθική ; Πόσο η σήψη έχει εισχωρήσει παντού ; Πού οδεύει η ανθρωπότητα ; Κι εν τέλει γιατί είναι προτιμητέα μια χρυσή υποδούλωση από μια οδυνηρή ελευθερία ; Ευθείες απαντήσεις στα ερωτήματα δεν δίνονται, ίσως και γιατί πρόκειται για το πρώτο μέρος μιας εν εξελίξει τριλογίας και να κρατούνται για το μέλλον, ίσως και γιατί ο σκοπός του συγγραφέα ήταν να θέσει τους προβληματισμούς στον αναγνώστη του και να τον βάλει να στοχαστεί πάνω σε αυτούς. Να κληθεί να απαντήσει σε σκληρά ερωτήματα συνομιλώντας με αυτόν που βλέπει μέσα στον καθρέφτη του. Έτσι η υφή που αποκτά το βιβλίο το ανεβάζει πάνω από το επίπεδο της απλής εξιστόρησης μιας ευφάνταστης ιστορίας επιστημονικής φαντασίας που διαδραματίζεται στο μέλλον.
Επειδή η αρχή του νήματος της υπόθεσης βρίσκεται στις μέρες μας κι επειδή περιγράφονται καταστάσεις που τις ζούμε ήδη, η τοποθέτηση του αντίκτυπού τους στο μέλλον αποκτά μοιραία τη μορφή μιας κατάθεσης προσωπικών απόψεων του συγγραφέα επί των θεμάτων που μας απασχολούν σήμερα και πώς εικάζει ότι αυτές θα καταλήξουν. Αποτελεί το βιβλίο αυτό ένα είδος προσωπικού μανιφέστου του συγγραφέα, τολμώ να πω.
Ο παρατηρητικός αναγνώστης θα διακρίνει και το σαρκασμό απέναντι στην κοινωνία μας και την κατεύθυνση που κατά τον συγγραφέα έχει αυτή έχει πάρει.
Η τεχνοτροπία αυτή δεν μας είναι άγνωστη ή καινοφανής. Παραπέμπει ευθέως σε μεγάλους συγγραφείς του παρελθόντος όπως ο Τζώρτζ Όργουελ, ο Άλντους Χάξλεϊ, ο Ρέι Μπράντμπουρι, τους οποίους έχει μελετήσει ο συγγραφέας, θαυμάζει κι άθελά του ίσως αντιγράφει. Υπάρχουν μάλιστα κι αυτούσιες φράσεις από βιβλία των προαναφερθέντων. Πατώντας λοιπόν πάνω τα βήματα των μεγάλων της δυστοπίας, ή της αμφίσημης ειρωνείας, ο Σταφυλάς καταφέρνει να δημιουργήσει την κατάλληλη ατμόσφαιρα ώστε να αναδειχθούν οι λεπτομέρειες που αφενός θα συναρπάσουν τον αναγνώστη του κι αφετέρου θα τον προβληματίσουν. Το βιβλίο κρατάει καλό ρυθμό και με ένα τέχνασμα που δεν θα αποκαλύψουμε εισάγει τη μυθοπλασία σε τέτοιο βαθμό που μόλις και καταφέρνει να αποσπάσει το βιβλίο από την κατηγορία του θρίλερ και του μυστηρίου.
Με το Outlaw ο συγγραφέας έχει ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών μας για τη συνέχεια, πολύ ψηλά. Όχι μόνο για τη συνέχεια της δυστοπίας του αλλά και για τη συγγραφική του πορεία. Περιμένουμε με αδημονία τη συνέχεια. Σε κάθε περίπτωση το Outlaw είναι ένα βιβλίο που πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα.
4/5
