Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, συγγραφέας

Αν καμιά φορά οι νεότερες γενιές παραπονιόμαστε για τις μυρωδιές του Θερμαϊκού, δεν μπορούμε να διανοηθούμε το πόσο λερός υπήρξε ο Βαρδάρης από το πέρασμα των κατακτητών. Τη βρωμιά που απέπνεε η πόλη, καθώς ο δροσερός αέρας της γέμιζε με το μίσος των κατοχικών δυνάμεων, καθώς χιλιάδες ζωές οδηγούνταν από την απαξίωση στην απομόνωση και τελικά στον αφανισμό.

Ο Παντελής Κάλλιας με το ιστορικό μυθιστόρημα μου “Ο Βαρδάρης φύσαγε λερός” από τις εκδόσεις Πνοή, αποτυπώνει με ερευνητική ακρίβεια τα γεγονότα μιας σκληρής και “βρώμικης” εποχής.

Η Θεσσαλονίκη της γερμανικής επέλασης, σκόρπισε τα όνειρα και τις ελπίδες των κατοίκων της αλλά στιγμάτισε και κατέστρεψε ολοκληρωτικά την εβραϊκή κοινότητα.

Με φόντο την οικογένεια ενός τυπογράφου που ζει κι αναπνέει για τη μυρωδιά του μελανιού. Μια μυρωδιά που κι αυτή βρωμίζεται από την εκτύπωση των γερμανικών φυλλάδων, όχι τόσο για την οικονομική επιβίωση όσο για τη χαρά της δουλειάς. Εξορθολογικεύει την προδοσία του ως επαγγελματική τυπικότητα έως τη στιγμή που ούτε κι αυτή θα τον προστατεύει από την γερμανική εκκαθάριση.

Στο επίκεντρο κι η σχέση της κόρης του της Αλέγρα με τον φιλόδοξο νεαρό δημοσιογράφο Αλμπέρτο. Οι προσδοκίες, όπως και η σχέση τους, δοκιμάζονται από τη βαναυσότητα του πολέμου. Όλα ξεφτιζουν κάτω από τον πνιγερό αγέρα της επιβολής. Ένα θαύμα, που κάνει πραγματικότητα η αγάπη κι ο σεβασμός των φίλων, χριστιανών συμπατριωτών τους, θα τους δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στην ελπίδα. Αρκεί όμως κι αυτή και πόσο αληθινή θα αποδεχτεί;

Ο Παντελής Κάλλιας, σκιαγραφεί με ξεχωριστή παραστατικότητα μια περίοδο ατομικών και συλλογικών ανατροπών, έναν κόσμο σε αποσύνθεση. Με γραμμική αφήγηση που διανθίζεται από την ιστορία του Λευτέρη του έσχατου συμπαραστάτη προς την ελευθερία. Με ολοκληρωμένους χαρακτήρες, με φανερά κίνητρα και προσωπικότητες που επηρεάζονται καίρια από τις εξελίξεις.

Διαβάζοντας το μυθιστόρημα, θα μείνουμε με την πικρή γεύση της απόγνωσης, με τη γλυκιά γεύση της ζωής που επιμένει. Ο πόλεμος κι η ειρήνη με τον εαυτό μας, θα παραμένει ένας αέναος αγώνας.