/Βιβλιικριτική: Παρακαταθήκη (Ερνάν Ντιάζ)

Βιβλιικριτική: Παρακαταθήκη (Ερνάν Ντιάζ)

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, συγγραφέας

Ο πρωτότυπος τίτλος “Trust” μάλλον αποτυπώνει πολύ πιο ουσιαστικά όσα θέλει να μας παρουσιάσει ο Ντιάζ σε αυτό του το βιβλίο. Κι αυτό όχι γιατί η “Παρακαταθήκη”, όπως ευφυώς τον  μετάφρασε στα ελληνικά η Κάλλια Παπαδάκη για τις εκδόσεις Μεταίχμιο, αλλά γιατί η συγκεκριμένη αγγλική λέξη αφήνει περιθώριο πολλαπλών ερμηνειών και συμβολισμών, τόσο σε επιχειρηματικό – οικονομικό επίπεδο, όσο και σε διαπροσωπικό.

Αυτά ακριβώς τα στοιχεία που προσπαθεί να ενώσει ο συγγραφέας μέσα από τα τέσσερα μέρη του βιβλίου,

ουσιαστικά κάτι σαν τέσσερα ξεχωριστά μυθιστορήματα που κινούμενα από την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης μέχρι το σήμερα, επιχειρούν, μέσα από μια κοινή ιστορία, να σκιαγραφούν τα κοινά χαρακτηριστικά της απληστίας και της ανηθικότητας που σπρώχνουν στο τέλμα τόσο την οικονομική όσο και την προσωπική ζωή μας.

Το πρώτο μέρος αναφέρεται στους Rask, ένα ζευγάρι αποτελούμενο από τον Benjamin έναν αυτοδημιούργητο επιχειρηματία αλλά και πιθανότητα κερδοσκόπο στην κρίση του 1929 και την αριστοκρατικής καταγωγής, φιλότεχνη Helen.

Όπως αποδεικνύεται στην πορεία, η εξιστόρηση δεν αποτελεί πάρα την προσπάθεια να παρουσιαστεί μυθιστορηματικά και με ωραιοποιημένο τρόπο η ζωή του ζεύγους Bevel.

Στα απομνημονεύματα της δακτυλογράφου του κ. Bevel, η γοητεία της χλιδής έρχεται σε σύγκρουση με όλη τη σαπίλα μιας άρχουσας τάξης βουτηγμένης στην ανυποληψία, το μισογυμνισμό, με την κ. Bevel να παραμένει μια υποτιμημένη γυναίκα μέσα στον γυάλινο κόσμο της. Ο συγγραφέας όμως δεν φοβάται να αποδώσει ευθύνες και στην εργατική τάξη,, μέσω της συνενοχής και της συγκάλυψης που προσέφερε η γραμματέας στον κ. Bevel.

Το μυθιστόρημα έχει βραβευτεί με το Πούλιτζερ, κι όχι τυχαία. Ο Ντιάζ μιλά για την απληστία χωρίς να γίνεται δεικτικός ή υπερβολικά διδακτικός. Δεν έρχεται να δικάσει, αλλά να παραθέσει συμπεριφορές και κίνητρα.

Λογοτεχνικά παλεύει με τις διαφορετικές γραφές, τις διαφορετικές συγγραφικές γλώσσες, καταθέτοντας ένα εγχειρίδιο εναλλαγών ύψους.

Είναι αριστοτεχνικές οι μεταβάσεις του, εξυπηρετώντας πλήρως το περιβάλλον στο οποίο αναφέρεται κάθε φορά. Όποιος επιλέξει να αφεθεί στον κόσμο της “Παρακαταθήκης” θα αποκτήσει ένα διπλό εργαλείο. Από τη μια, της ανίχνευσης της κυκλθκότητας της ανθρώπινης αυτοκαταστροφικότητας, κι από την άλλη της ρητορικής δεινότητας και εύπλαστης προσαρμοστικότητας.