/Τζον Λε Καρρέ: Οι πολλές μάσκες του πρώην κατάσκοπου και συγγραφέα

Τζον Λε Καρρέ: Οι πολλές μάσκες του πρώην κατάσκοπου και συγγραφέα

Γεννημένος σαν σήμερα ο Τζολ Λε Καρρέ που έμεινε στην ιστορία κυρίως για τη μεγάλη του συγγραφική επιτυχία “Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο”. Αν κι έφυγε πριν από κάτι λιγότερο από έναν χρόνο, σας παραθέτουμε, μεταφρασμένη, μια εξαιρετική προσέγγιση στην προσωπικότητα και το έργο του, ενώ ακόμα ήταν εν ζωή, από το bookforum.

Έγινε αναμενόμενο στον κόσμο από την 11η Σεπτεμβρίου, να λέμε ότι πολύ περισσότερο από μαζικές δολοφονίες συνέβησαν στη Δύση την ημέρα που έπεσαν οι πύργοι: Χάσαμε την αθωότητά μας. χάσαμε τις αξίες μας. χάσαμε την ισορροπία μεταξύ των πολιτικών ελευθεριών και του κρατικού ελέγχου. Δεν είναι αλήθεια, τίποτα από όλα, λέει ο George Smiley, το περίφημο δημιούργημα του John le Carré, ο οποίος εμφανίστηκε ανάμεσά μας στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, το έτος πριν από την κρίση των πυραύλων της Κούβας. «Έχουμε εγκαταλείψει πάρα πολλές ελευθερίες για να είμαστε ελεύθεροι», λέει ο Smiley στο The Secret Pilgrim, πριν από την υποβολή προσφοράς – περισσότερο από μια δεκαετία πριν από τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας.

Το να ξαναδιαβάσεις τα πρώτα έργα του John le Carré σημαίνει να θυμάσαι πόσο απαράμιλλος είναι ο κόσμος του. Κέρδισε την πρώτη του αναγνώριση και αναγνώστες, για την έκρηξη του είδους κατασκοπίας. Αν ο Τζέιμς Μποντ ήταν μυς και δράση και παιχνίδια, το Smiley ήταν το αντίθετο. Το θέμα του Le Carré δεν ήταν ποτέ η κατασκοπεία, αλλά μια δίκη που όλοι αντέχουν: ο χορός της πίστης και της εξαπάτησης, είτε σε θέματα πολιτείας, οικογένειας ή γάμου. Το να διαβάζεις το Le Carré σημαίνει να είσαι στα χέρια μιας αρχής όχι μόνο στο εμπόριο, αλλά και στις ανθρώπινες αδυναμίες και αυταπάτες, έναν οδηγό με ηθική πυξίδα, το είδος του ανθρώπου που οι Άγγλοι κάποιας ηλικίας αποκαλούν “ήχο”.

Ο Le Carré ξεκίνησε τη ζωή του ως μάσκα, ψευδώνυμο που απαιτείται από το επαγγελματικό απόρρητο. Το 1960, έγραψε το πρώτο του βιβλίο, Call for the Dead, σε ένα προαστιακό τρένο μεταξύ ενός χωριού στο Μπάκιγχαμσαϊρ και του Λονδίνου, καθ ‘οδόν προς τα κεντρικά γραφεία της MI5. (Σύντομα θα μετακομίσει στο MI6, που στεγάζεται σε μια μοναχική διεύθυνση που επισημαίνεται μόνο με μια πλαστή πινακίδα: “MINIMAX FIRE EXTINGUISHER COMPANY.”) Λίγα χρόνια αργότερα, έγινε ένας διάσημος και πλούσιος συγγραφέας με την δραπετική επιτυχία του The Spy Who Μπήκε από το κρύο. Σήμερα, είκοσι τρία βιβλία αργότερα, ο Le Carré βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας του. Το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά του, Μια λεπτή αλήθεια, ήταν στην κορυφή της λίστας με τις καλύτερες πωλήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, μισό αιώνα αφότου ο Spy ήταν στην κορυφή της λίστας των ΗΠΑ – ένα κατόρθωμα πιθανότατα χωρίς προηγούμενο.

Όλα αυτά έχουν θέσει σε δύσκολη θέση τον Ντέιβιντ Κόρνγουελ, τον ογδόντα πέντε χρονών αγγλόφωνο “ερμηνευτή” που ονειρεύτηκε τη μάσκα.

Ο Κόρνγουελ δηλώνει ερμητικός: Μισεί τις πόλεις και το beau monde, αρνείται διάσημα βραβεία, λογοτεχνικά ή βασιλικά. «Δεν θα είμαι ποτέ ο Σερ Ντέιβιντ, ο Λόρδος Ντέιβιντ ή ο Βασιλιάς Ντέιβιντ», είπε κάποτε σε έναν Αμερικανό συνεντευκτή. Παρόλο που διατηρεί ένα σπίτι στο Χάμπστεντ (σε έναν κλειστό διάδρομο, πέρα ​​από το μάτι του αυτοκινήτου της Google Mapping), προτιμά το πέτρινο λημέρι του πάνω από τους γκρεμούς της Κόρνου. Και όμως στα βιβλιοπωλεία, τις βιβλιοθήκες, τις κοινοτικές πωλήσεις βιβλίων, είναι μια συνεχής παρουσία. Τα βιβλία του έχουν πουληθεί εκατομμύρια, ακόμη και δεκάδες εκατομμύρια. Αυτό, επίσης, για τον Le Carré, είναι μέρος του προβλήματος. Μέχρι τώρα, τα στρατόπεδα οργανώνονται.

Το Amazon και πολλοί από τους αναγνώστες του, μπορεί να τον κατατάξουν στο πλευρό των Ludlum, Forsyth, Follett, ακόμη και Silva. Αλλά ο Φίλιπ Ροθ έχει αποκαλέσει τον A Perfect Spy «το καλύτερο αγγλικό μυθιστόρημα από τον πόλεμο». Ο Robert Gottlieb, Αμερικανός συντάκτης του Le Carré, έχει πει: «Το να τον αποκαλείς ως συγγραφέα κατασκοπίας είναι σαν να αποκαλείς τον Joseph Conrad θαλάσσιο συγγραφέα ή τη Jane Austen συγγραφέα εγχώριας κωμωδίας», «στην ίδια την περίμετρο της λογοτεχνικής αξιοπρέπειας». Η σκέψη του ίδιου του συγγραφέα είναι σαφής: Στην ένατη δεκαετία του, ο Λε Καρέ ανακοίνωσε τη δωρεά του λογοτεχνικού του αρχείου – 498 κουτιά χειρογράφων – στην κύρια ερευνητική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. «Το Bodleian», είπε ο Κόρνγουελ, «είναι εκεί που θα χαλαρώσω ευτυχώς». Ο αγώνας δεν είναι για σεβασμό, αλλά για ταυτότητα.

Διαβάστε τη συνέχεια