Γράφει η Βαρβάρα Ηλιοπούλου, πολιτισμολόγος – κοιν. επιστήμονας
Οι όροι μετανθρωπισμός και βιοτεχνολογία αποτελούν στοιχεία της σύγχρονης εποχής και χαρακτηρίζονται από την ευφυή αυτοματοποίηση αλλά και τον φυσικό, βιολογικό και κυρίως τον ψηφιακό κόσμο. Οι παραπάνω όροι έχουν κατακλύσει την καθημερινότητα και δημιουργούν ολοένα και περισσότερες προκλήσεις. Είναι αυτό που αναφέρεται ως τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και που συνδέει όλα τα προαναφερόμενα στάδια.
Κάποια χρόνια πριν μια κοινότητα επιστημόνων απαρτιζόμενη από βιολόγους, τεχνολόγους, μηχανικούς, ανθρωπολόγους, ψυχολόγους κλπ, εισήγαγε για πρώτη φορά την έννοια της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης καθώς ανέπτυσσε στρατηγική υψηλής τεχνολογίας. Κι αυτή λειτουργώντας όχι μόνο με κύρια σταθερή την ενίσχυση των παγκόσμιων οικονομιών, αλλά κυρίως την ευρύτερη ευημερία της ανθρωπότητας μέσω του ελέγχου της βιολογίας, αλλά και του λογισμικού και λειτουργικού τεχνολογικού υλικού.
Η πάγια θέση ήταν ότι η 4η βιομηχανική επανάσταση οφείλει να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης και προόδου για όλους τους λαούς και τα έθνη.
Είναι προφανές ότι με την έναρξη της τεχνολογικής επανάστασης ήδη αρχίζει να αλλάζει ο καθημερινός τρόπος ζωής, εργασίας αλλά και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Φυσικά αυτό δεν ορίζεται απαραίτητα ως κάτι αρνητικό, απλά χρειάζεται σαφή πρόβλεψη αλλά και ανάλογη αντιμετώπιση, ώστε να αποτελέσει μέσο προόδου και ευημερίας. Είναι αληθές ότι αυτές οι αλλαγές θα επέλθουν σχετικά γρήγορα και όσο καλύτερη αποδοχή αυτών, τόσο και καλύτερη ανταπόκριση τους.
Η ονομαζόμενη ως 4η επανάσταση περιλαμβάνει συνδυασμό συστημάτων όπως κυβερνοφυσικών, του διαδικτύου των πραγμάτων δηλ. ψηφιακή διασύνδεση καθημερινών αντικειμένων με το διαδίκτυο, όπως αυτοματοποιημένα σπίτια, αλλά και ρούχα ικανά να παρακολουθούν την υγεία μας κ.λπ. αλλά και του διαδικτύου των συστημάτων όπως συστήματα υπολογιστών και αυτοματοποίηση μεγάλου αριθμού διαδικασιών. Επίσης τεχνητή νοημοσύνη, ρομποτική, γνωσιακή πληροφορική, γενετική μηχανική για την πρόληψη ασθενειών, νανοτεχνολογία, βιοτεχνολογία, επιστήμη των υλικών, αποθήκευση ενέργειας, κβαντικοί υπολογιστές κ.λπ.
Επιπλέον, η τεχνολογία μπορεί να έχει τη δυνατότητα να αποκαθιστά νευρολογικές βλάβες με αποτέλεσμα την εξάλειψη ασθενειών και την παράταση της ζωής, αλλά από την άλλη η παρουσία ηθικών ψυχολογικών και φιλοσοφικών διλημμάτων μπορεί να είναι εμφανής.
Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση για να μπορέσει να είναι δημιουργική με απώτερο σκοπό την κοινωνική ευημερία, οφείλει να μείνει προσανατολισμένη στην πρόοδο που αντανακλά τις υψηλότερες ηθικές αξίες.
Πάνω σε αυτή τη βάση μπορούν να διαμορφωθούν οι κοινότητες με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη, στις οποίες θα επωφελούνται συνολικά όσοι τις απαρτίζουν.
