Ο Χρίστος Στυλιανού, που έχει γράφει μια σειρά από μελωδίες και τραγούδια για πολύ επιτυχημένες τηλεοπτικές σειρές των τελευταίων ετών από το “Τατουάζ” και “Τη γη της Ελιάς” έως την πιο πρόσφατη δουλειά του για το εξαιρετικό σήριαλ “Αγάπη Παράνομη” της ΕΡΤ1, απαντά στις 10+1 Ερωτήσεις του Κωνσταντίνου Μανίκα.
1. Έχετε γράψει τη μουσική για αρκετές επιτυχημένες τηλεοπτικές σειρές. Πώς εμπνέεστε κάθε φορά για να αποτυπώσετε την αισθητική και το νόημα του έργου;
Πρώτα από όλα το σενάριο. Το ύφος και το κλίμα του. Φυσικά παίζει ρόλο η εποχή και ο τόπος στον οποίο διαδραματίζεται. Αλλά, ακόμα περισσότερο, η εικόνα. Το τελικό, δηλαδή, σκηνοθετικό αποτέλεσμα, που μου «μιλάει» με μεγαλύτερη ευκρίνεια. Αυτός είναι ο βασικός άξονας και στην πορεία το μουσικό κλίμα διαμορφώνεται ανάλογα με το συναίσθημα, τον ψυχισμό των χαρακτήρων και τα δεύτερα και τρίτα επίπεδα νοήματος, που, όχι σε όλες τις σειρές, αλλά σε κάποιες, όπως για παράδειγμα στην “Αγάπη Παράνομη”, βρίσκονται “κάτω” από την επιφάνεια της αφήγησης.
2. “Αγάπη Παράνομη”. Είναι πιο δύσκολο να γράφεις τραγούδια και μουσική για ένα τόσο σημαντικό λογοτεχνικό κείμενο;
Εξυπακούεται. Όταν έχεις να κάνεις με τέτοια κείμενα και “διαχειρίζεσαι” μια τόσο πολύτιμη κληρονομιά, το τελευταίο που θέλεις να σου συμβεί είναι να προδώσεις τον συγγραφέα. Για αυτό αγωνιάς και προσπαθείς να είσαι όσο μπορείς περισσότερο πιστός στον πυρήνα του νοήματος του έργου του. Το σημαντικότερο για μένα στην συγκεκριμένη σειρά ήταν να αποτυπώσω το δράμα και την εσωτερική πάλη των χαρακτήρων και ιδιαίτερα του Θεριανού που βρισκόταν σε τραγική αναμέτρηση με το θεριό μέσα του.
3. Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής ενός ερμηνευτή;
Το πρώτο και το σημαντικότερο είναι η φωνή του, το ηχόχρωμά του, να «δέσει», όπως λέμε, απόλυτα με το τραγούδι. Με τη μελωδία και τον στίχο. Επίσης, παίζει μεγάλο ρόλο το «εσωτερικό τοπίο» της φωνής, αυτό που αποκαλύπτεται με την ερμηνεία.
4. Η κινηματογραφική μουσική ή η καθαρά ορχηστρική σύνθεση, είναι μέσα στα άμεσα σχέδια σας;
Η σύνθεση είναι το οξυγόνο μου, η δύναμή μου για να ζω, οπότε δεν έχει διαφορά. Το κάθε κίνητρο είναι διαφορετικό, αλλά πάντα οδηγεί σε ωραία ταξίδια. Ο κινηματογράφος σε προκαλεί να συνομιλήσεις με την εικόνα. Η ορχηστρική μουσική εμπεριέχει την εικόνα μέσα της. Την «βλέπεις» όταν γράφεις και την μεταφέρεις και στον ακροατή, όταν ακούει τη μουσική σου.
5. Ο στίχος προηγείται της μελωδίας, το αντίστροφο ή υπάρχει κάποιο είδος αέναης συνεργασίας;
Επειδή έχω μάθει να «σκέφτομαι» με μελωδίες, μου είναι πιο φυσικό να τις γράφω και ύστερα να τις δίνω στον στιχουργό για να «χτίζει» πάνω τους το λόγο. Ωστόσο, όταν συμβεί το αντίθετο, να κληθώ να γράψω εγώ πάνω στον στίχο, είναι κι αυτό μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση. Άλλωστε ο λόγος εμπεριέχει μουσική, όπως και η μουσική εμπεριέχει λόγο.
6. Θεωρείτε ότι σας ταιριάζει περισσότερο ένα μουσικό ύφος ή είστε δεκτικός σε διαφορετικές επιρροές;
Δεν έχω και δεν είχα ποτέ στεγανά. Εάν ένα είδος μουσικής με συγκινεί τότε σίγουρα μπορώ να γράψω εμπνευσμένος από αυτό. Είμαι πάντα ανοιχτός σε καινούργια ερεθίσματα.
7. Ποιο είναι το επόμενο δημιουργικό βήμα;
Ήδη συνεχίζουμε τη συνεργασία μας με την Ελένη Ζιώγα. Επίσης γίνονται συζητήσεις για μια ακόμα τηλεοπτική σειρά απαιτήσεων, στο επίπεδο της σειράς «Αγάπη Παράνομη». Όμως, προς το παρόν δεν μπορώ να πω περισσότερα.
8. Το πιο μεγάλο καλλιτεχνικό σας όνειρο;
Να είμαι δημιουργικά μάχιμος. Αυτό μου φτάνει.
9. Τι ρόλο έχει πλέον η μουσική, στην ψηφιακή εποχή μας, όπου σχεδόν όλα κινούνται μέσω You Tube;
Στις μέρες μας, μέσω του διαδικτύου κυκλοφορούν πολύ ωραίες, ανεξάρτητες παραγωγές. Οι ψηφιακές πλατφόρμες προσφέρουν ελευθερία στους μουσικούς γιατί είναι εύκολο πλέον για αυτούς να επικοινωνούν την δουλειά τους χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων. Από την άλλη όμως έχει χαθεί όλη η μαγεία του υλικού φορέα. Του χειροπιαστού CD, που θα περιμένεις να κυκλοφορήσει, θα το βάλεις στη δισκοθήκη σου, θα το κρατάς την ώρα που ακούς τη μουσική και, αν πρόκειται για τραγούδια, θα διαβάζεις και θα κατανοείς σε βάθος τους στίχους. Με την εξαφάνιση του CD χάθηκε η τελετουργία, το φετίχ, που δίνει μια ερωτική διάσταση στην επικοινωνία της μουσικής με τον αποδέκτη της.
10. Ποια είναι η γνώμη σας για τα μουσικά reality shows;
Γενικώς, όλη η φιλοσοφία των reality με βρίσκει πολύ επιφυλακτικό. Τα μουσικά shows όμως, που έχουν τη μορφή του διαγωνισμού και μέσα από αυτά αναδεικνύονται και κάποια ταλέντα δεν με ενοχλούν. Η τηλεόραση είναι ένα μέσο που βοηθάει να γίνει κάποιος γνωστός. Από την άλλη, η στιγμιαία αναγνώριση δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να εξασφαλίσει και τη διάρκεια.
11. Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους καλλιτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;
Θα πήγαινα σε ένα νησί της άγονης γραμμής μαζί με την Ελένη (Ζιώγα) και τον Νίκο (Κουτελιδάκη) για να ετοιμάσουμε τη νέα μας δουλειά.