Ο συγγραφέας Μιχάλης Παπαγεωργίου απαντά στις ερωτήσεις που του θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, με αφορμή την κυκλοφορία της νουβέλας “Το αίμα της Αμαρυλλίδας” από τις εκδόσεις Γραφή.
1.Κυκλοφόρησε η νουβέλα σας “Το αίμα της Αμαρυλλίδας”. Γιατί επιλέξατε αυτό τον τίτλο;
Μερικά πράγματα στη ζωή δεν τα επιλέγεις αλλά σε επιλέγουν. Το μόνο που δεν ήξερα όταν ολοκλήρωσα το πρώτο μου αυτό βιβλίο ήταν ο τίτλος. Ευτυχώς η κεντρική ηρωίδα της νουβέλας μας έδωσε το έναυσμα για τον τίτλο. Η βάπτιση της νουβέλας λοιπόν, οφείλεται σε ένα λουλούδι και σε μια εμπνευσμένη στιγμή της επιμέλειας του βιβλίου. Το ιδιαίτερο με το άνθος της αμαρυλλίδας είναι η διπλή του υπόσταση (αρσενικό και θηλυκό) που αποτελεί τη φύση όλων μας. Επίσης ο μύθος της Αμαρυλλίδας έχει όλα αυτά τα στοιχεία που κυριαρχούν σε αυτή τη νουβέλα.
- Σκιαγραφήστε μας τους πρωταγωνιστές, τα κίνητρα και τους στόχους τους.
Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου είναι μια προσωπικότητα ανήσυχη, ζει στο παρόν με πάθος και ένταση. Συλλέγει εμπειρίες, συναισθήματα, μουσική και προσπαθεί να ανακαλύψει τα συστατικά από τα οποία είναι φτιαγμένος. Συναντά τον έρωτα σε όλες τις μορφές του, τη φιλία, το θάνατο, τον πόνο και την χαρά για να καταλήξει κάπου. Αυτά ίσως ακούγονται λίγο κοινότυπα αλλά πιστέψτε με, αν διαβάσετε το “Το αίμα της Αμαρυλλίδας” και ακούσετε και την μουσική που το πλαισιώνει, θέλω να πιστεύω πως ο αναγνώστης θα ανακαλύψει νέους κόσμους.
- Η μουσική λειτουργεί ως συναισθηματικό αντίβαρο για τον κεντρικό ήρωα ή αποτελεί κάτι ευρύτερο;
Η μουσική δεν λειτουργεί απλά, βυθίζει και απογειώνει τον Αντρέα, τον κεντρικό ήρωα, σε κάθε στιγμή της ζωής του. Αποτελεί εργασία, βιοπορισμό και ταυτόχρονα είναι η φυσική του πηγή ενέργειας, είναι η σύνδεσή του με την πραγματικότητα και τη φαντασία του. Η μουσική είναι η πιο άμεση και πιο εύκολα κατανοητή πηγή συναισθημάτων.
- Τι πιστεύετε ότι θα αποκομίσει ως απόσταγμα ο αναγνώστης;
Νομίζω ότι η «επιτυχία» ενός βιβλίου είναι να ταυτιστεί ο αναγνώστης με τους ήρωες του. Προσωπικά έχω διαβάσει πολλές φορές μια φράση ή μια σκέψη και αμέσως κατάλαβα ότι είναι κάτι δικό μου που απλά το εκφράζει καλύτερα κάποιος συγγραφέας. Φιλοδοξώ “Το Αίμα της Αμαρυλλίδας ” να κυλάει σαν ταινία μέσα στον αναγνώστη, να τον ταξιδέψει και κυρίως να του αποδείξει ότι η ευτυχία βρίσκεται μέσα μας, ότι και αν συμβαίνει.
- Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Ότι υπάρχει γύρω μας. Ένα τραγούδι, ένας άνθρωπος, μια θάλασσα, ένα γεύμα. Πραγματικά δεν ξέρω που βρέθηκαν οι λέξεις και γιατί τώρα. Υποθέτω ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια συσσώρευα λέξεις και τώρα ήρθε η στιγμή να γίνουν ιστορίες. Κατά τη γνώμη μου, το να γράψεις μια ιστορία δεν είναι κάτι το δύσκολο. Θέλει απλά συγκέντρωση και φαντασία, θέλει να βλέπεις και να παρατηρείς την καθημερινότητα και φυσικά να διαβάζεις για να ελευθερώσεις το μυαλό σου.
- Ποιον ορισμό θα δίνατε στην έννοια της λογοτεχνίας;
Πιστεύω ότι η λέξεις έχουν δημιουργηθεί από τον άνθρωπο με φοβερή σύνεση. Μιλάμε λοιπόν για την τέχνη του λόγου. Ανήκει στις καλές τέχνες και παράγει συναισθήματα, όπως η μουσική, η ζωγραφική ή το θέατρο. Είναι όλες οι ιστορίες που ζούμε ή θα θέλαμε να ζήσουμε. Είναι δηλαδή η ζωή.
- Γιατί οι Έλληνες διαβάζουν λιγότερο από τον μέσο Ευρωπαίο;
Θα ήμουν ιδιαίτερα ικανοποιημένος αν το “λιγότερο” που αναφέρετε στην ερώτησή σας αφορούσε μόνο το διάβασμα. Δηλαδή οι κάτοικοι αυτής της χώρας πάνε σε μια συναυλία, αγοράζουν μουσική, πάνε σε εκθέσεις ζωγραφικής ή σε μια θεατρική παράσταση; Ποια βιβλία «πουλάνε», ποια θέατρα γεμίζουν, ποια μουσική προσελκύει κοινό; Έχουμε μουσικούς, λογοτέχνες, συγγράφεις, νέους ποιητές;
Μήπως όλα αυτά τα κάνουμε μόνο στο πλαίσιο της αυτοπροβολής και της λογικής του όχλου;
Και αν πάμε ακόμα παραπέρα, ποιους πολιτικούς ψηφίζουμε, τι βλέπουμε στην τηλεόραση, τι ακούμε στο ραδιόφωνο, πως οδηγούμε, ποια τα πρότυπα μας;
Η χώρα αυτή έπαψε να είναι ευγενική και πολιτισμένη από την μεταπολίτευση και μετά για πολλούς λόγους. Και για μένα η ευθύνη είναι δικιά μας.
Όταν η τέχνη εμπορευματοποιείται, όταν ο πολιτισμός σκοτώνεται, είσαι ως λαός καταδικασμένος στην μιζέρια και στην στασιμότητα. Δεν εξελίσσεσαι ως άνθρωπος. Παραμένεις στα αρχικά στάδια της εξελικτικής αλυσίδας. Η ενασχόληση μου με τη μουσική μέσω των δισκογραφικών εταιριών μου έχει διδάξει πολλά για τη συμπεριφορά απέναντι στην τέχνη πολλών και διαφορετικών λαών. Και με λύπη μου σας λέω ότι είμαστε από τους χειρότερους. Θα μπορούσα να πω πολλά, με παραδείγματα και επιχειρήματα αλλά λέω να σταματήσω εδώ πριν γίνω πραγματικά κακός.
- Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;
Η πραγματικότητα είναι ότι όσες φορές προσπάθησα να διαβάσω βιβλίο στο τάμπλετ δεν τα κατάφερα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η τεχνολογία δεν βοηθά. Το αντίθετο. Πρόσφατα βρήκα ένα σπάνιο βιβλίο που το έψαχνα 15 χρόνια με ένα κλικ. Γνωρίζω ανθρώπους που στο κινητό τους έχουν μια αξιοζήλευτη βιβλιοθήκη. Το θέμα είναι να διαβάζουμε, οι λέξεις είναι η ίδιες είτε είναι από μελάνι είτε από pixel. Το ίδιο αποτέλεσμα δημιουργείται όταν μπουν στα κύτταρά σου.
- Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;
Απίστευτα δύσκολη επιλογή γιατί τα βιβλία σχετίζονται άμεσα με της διάθεσή μας και τη συναισθηματική κατάσταση που βιώνουμε, είναι κάτι που με τη μουσική και τα βιβλία δεν μπορώ να απαντήσω χωρίς να το μετανιώσω την ίδια στιγμή. Αλλά επειδή έχετε κάνει την ίδια ερώτηση και σε πολλούς άλλους και έχει ενδιαφέρον, ας προσπαθήσω χωρίς σειρά προτεραιότητας (και διευρύνοντας λίγο το «πέντε»)
Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά,
Εννεάδες του Πλωτίνου, Άπαντα του Επίκουρου, Συμπόσιο του Πλάτωνα, τα Χρυσά Έπη του Πυθαγόρα και ομιλίες του Osho.
Ο Ήχος των Κυμάτων του Μισίμα
Χίππηδες και Κυνικοί του Ξενάκη,
Νοά Νοά του Γκογκέν,
Και τέλος ποιήματα του Ελύτη, του Σεφέρη, του Σικελιανού και του Ταγκόρ γιατί αν η «καραντίνα» διαρκέσει μια ζωή, ίσως και να τα καταλάβω.
- Πιστεύετε στη μοίρα ή στην τύχη;
Πιστεύω ότι το σύμπαν που έχει τη σοφία δισεκατομμυρίων ετών, έχει τον τρόπο του να τακτοποιεί τα πάντα και να δίνει στον καθένα μας τύχη και να μας κάνει όλους ξεχωριστούς και ικανούς να ακολουθήσουμε τη μοίρα μας.
- Χρειαζόμαστε περισσότερο ρομαντισμό ή ρεαλισμό στις ζωές μας;
Γιατί να μην βάλετε το ρομαντισμό και τον ρεαλισμό σε ένα μπλέντερ, να τους ανακατέψετε πολύ καλά ώστε να χαθεί η υφή του καθενός, να προσθέσετε και λίγο αυτογνωσία και να γευτείτε το νέο ρόφημα που θα προκύψει; Και μάλιστα λαίμαργα. Πιστέψτε με, είναι απολαυστικό, δεν έχετε δοκιμάσει κάτι καλύτερο.
Σας ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνέντευξη.