Ο τραγουδοποιός και ερμηνευτής Γιώργος Μάρτος δίνει ξεχωριστές απαντήσεις στις 10+1 Ερωτήσεις του Κωνσταντίνου Μανίκα για το CulturePoint.gr. Μας μιλά για το νέο του τραγούδι “Δόξα & Χρήμα”, τη δύναμη του στίχου, το αγαπημένο του τραγούδι και πολλά άλλα.

1. Η έμπνευση ή η σκληρή δουλειά, παίζει τον σημαντικότερο ρόλο για ένα επιτυχημένο έργο;

Παρότι το τι ορίζουμε ως «επιτυχία» ενός έργου σηκώνει μεγάλη συζήτηση ως προς τις προεκτάσεις και το περιεχόμενο της έννοιας αυτής, νομίζω πως ο συνδυασμός των δύο αποτελεί το ιδανικό σενάριο.

2. Τι ρόλο έχει πλέον η μουσική, στην ψηφιακή εποχή μας;

Αυτό καλείται να το προσδιορίσει μέσα του ο καθένας ξεχωριστά. Η μουσική, και η Τέχνη ευρύτερα, ανέκαθεν υπερέβαινε τα συγκυριακά πλαίσια και χαρακτηριστικά της εκάστοτε εποχής. Αποτελεί μια ζωντανή Ουτοπία, ένα ποτάμι που αγωνίζεται ελεύθερο για να εκβάλει στις όχθες του όλη την ασχήμια, την αδικία και τη βαρβαρότητα των ανθρώπινων «επιτευγμάτων». Από κει και πέρα, η μουσική διαχρονικά κατέχει τον ρόλο της προσωπικής έκφρασης, της επικοινωνίας, της ψυχαγωγίας, της διασκέδασης και, ιδανικά, της πνευματικής και φαντασιακής έξαψης του ακροατή.

3. Ο στίχος προηγείται της μελωδίας ή το αντίστροφο;

Κατά καιρούς έχω πειραματιστεί με όλους τους πιθανούς τρόπους δημιουργίας. Δηλαδή έχω γράψει πρώτα τους στίχους και μετά τη μουσική, αλλά και το αντίστροφο. Επίσης έχω μελοποιήσει ποιήματα σημαντικών ποιητών, έχω συνθέσει οργανική μουσική, ενώ έχω γράψει – ή έχω μεταφράσει – στίχους πάνω σε προϋπάρχουσες μουσικές συνθέσεις. Όπως και να ‘χει, όσον αφορά την τέχνη του τραγουδιού ένα είναι βέβαιο: «Εν αρχή ην ο Λόγος».

4. Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποιοι είναι οι πέντε δίσκοι που θα θέλατε μαζί σας;

Σκέφτομαι συχνά πως αν «πατρίδα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια», τότε σίγουρα για μένα οι δίσκοι αποτελούν μια μορφή… συναισθηματικού «πατριωτισμού».
Αν έπρεπε να διαλέξω πέντε δίσκους θα ήταν οι εξής:

– The Freewheelin’ (Bob Dylan)
– Some Girls (Rolling Stones)
– Τα τραγούδια του Παύλου (Παύλος Σιδηρόπουλος)
– Σιδερένιο νησί (Χρήστος Θηβαίος)
– La mia generazione ha perso (Giorgio Gaber)

5. Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους καλλιτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;

Τον Fabrizio De Andrè, τον Bob Marley και τον Νικόλα Άσιμο. Χαμός θα γινόταν! (Γέλια)

6. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά την τελευταία σας δημιουργία;

Η τελευταία μου δημιουργία, που κυκλοφόρησε ψηφιακά τον περασμένο Οκτώβρη, έχει τίτλο «Δόξα & Χρήμα» και αποτελεί μια διασκευή στο ιταλικό τραγούδι «L’ avvelenata» του Francesco Guccini. Είναι ένα τραγούδι που είχα έτοιμο εδώ και πολύ καιρό, και να που τώρα έφτασε η κατάλληλη στιγμή για την έκδοσή του. Αποτελεί μια αυτοσαρκαστική εξομολόγηση και συγχρόνως μια κοινωνικοπολιτική σάτιρα στα κακώς – και ενδεχομένως καλώς – κείμενα της εποχής μας. Τον κ. Guccini τον εκτιμώ πολύ ως δημιουργό.

7. Ποια θεωρείτε την πιο χαρακτηριστική φράση από τα τραγούδια σας;

Ως πιο χαρακτηριστική φράση θεωρώ το «Έχουμε υποχρέωση σε ανθρώπους και θεσμούς
να πολεμήσουμε κι εμείς τους δύσκολους καιρούς», από το ομώνυμο τραγούδι.

Ως πιο σημαντική, ενδεχομένως, θα επέλεγα το
«Τάξεις, θεσμοί και χρήμα
μα η Ιθάκη ακόμη να φανεί
ιμπεριαλιστική προοπτική
του Ανθρώπου το αιώνιο κρίμα»
από το «Αιώνιο τέλος». Το εμπνεύστηκα σε ηλικία 19 ετών από τη ζωή και το έργο του αναγεννησιακού καλλιτέχνη Michelangelo.

8. Με ποιο τραγούδι ή και άλμπουμ θα “ντύνατε” μουσικά την πιο σημαντική στιγμή της ζωής σας;

Με το «Shine on you crazy diamond» των Pink Floyd.

9. Αναγνωρίζετε γρήγορα τα λάθη σας και ποια συγχωρείτε ευκολότερα στους άλλους;

Υπάρχουν 3 είδη λαθών. Αυτά που αναγνωρίζουμε αμέσως, αυτά που χρειάζεται χρόνος για να αναγνωρίσουμε και αυτά που θα πεθάνουμε χωρίς να έχουμε αντιληφθεί την ύπαρξή τους. Προσπαθώ να ανήκω στην πρώτη κατηγορία. Παρόλα αυτά πρέπει να αγαπάμε τα λάθη μας. Αποτελούν ό,τι πιο αληθινό κουβαλάμε.

10. Αν για την καριέρα σας έπρεπε να απομακρυνθείτε σημαντικό διάστημα από την οικογένεια σας, θα το κάνατε;

Πιθανολογώ πως, υπό συγκεκριμένους όρους και συνθήκες, ναι.

11. Χρειάζεται περισσότερος ρομαντισμός ή ρεαλισμός στις ζωές μας;

Χρειαζόμαστε έναν ρεαλιστικό ρομαντισμό ή καλύτερα έναν… ρομαντικό ρεαλισμό. Κακά τα ψέματα, ζούμε σε μια ιδιαίτερα βάρβαρη και «κυνική» εποχή, επομένως η σύνθεση, η αρμονία και το μέτρο θα πρέπει να αποτελούν το τελικό ζητούμενο κάθε ανήσυχου και ευαισθητοποιημένου ανθρώπου.

Φωτογραφία: Γαβριήλ Χαραλαμπίδης