Ο Κωνσταντίνος Μανίκας θέτει τις 10+1 Ερωτήσεις του στον ποιητή Γιώργος Έλτωνα με αφορμή την κυκλοφορία της νέας του ποιητικής συλλογής από τις εκδόσεις Θερμαϊκός.
1. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά την ποιητική σας συλλογή “Ημερολόγιο ενός άλλου Μαΐου”;
Σαν μια περιγραφή αυτού του περάσματος στην Άνοιξη, σαν μια αλλαγή εποχής όπου τα συναισθήματα θέλουν να εξωτερικευτούν μετά από όλη τη συσσωρευμένη ενέργεια που φέρει ο χειμώνας, η καραντίνα, η αγωνία για το αύριο. Ένας κύκλος που κλείνει κι ένας άλλος που ανοίγει.
2. Ποια είναι η πηγή έμπνευσης αυτού του έργου;
Ο ίδιος ο Μάης, είναι ο μήνας της αλλαγής στη φύση αλλά και στη ζωή – πολλοί τον βιώνουμε έντονα, με ιδιαίτερη ενέργεια, με διάθεση εξωστρέφειας κι ελπίδας, ακόμη και στα χρόνια της πανδημίας.
3. Τι σκέψεις και συναισθήματα σάς δημιούργησε η περίοδος της καραντίνας;
Οπωσδήποτε την βιώσαμε λίγο διαφορετικά στις βόρειες χώρες. Ήταν πάντως μια περίοδος όπου η μοναξιά έγινε εντονότερη, αφού δεν μπορούσαμε να κινηθούμε στον χώρο, κινηθήκαμε πιο πολύ στον χρόνο – πολλές μνήμες αναδύθηκαν, πολλοί υπαρξιακοί φόβοι αναγεννήθηκαν κι έπρεπε να βρούμε τρόπους να τους καταλαγιάσουμε. Ελπίζω και άλλες δημιουργίες αυτής της περιόδου να βγουν στο φως.
4. Τι θεωρείτε ότι θα αποκομίσει, ως απόσταγμα, ο αναγνώστης;
Μου αρέσει η λέξη απόσταγμα, είναι ο τίτλος ενός ποιήματος του ημερολογίου, κάπου στα μισά. Ελπίζω π αναγνώστης να συντονιστεί σε αυτή την ατμόσφαιρα της αλλαγής που ο Μάης φέρει, όπου παλιές μνήμες, φόβοι, συναισθήματα μοναξιάς μα κι ελπίδας συγκρούονται για να παράγουν μιαν ενέργεια προωθητική.
5. Πώς κρίνετε τη σύγχρονη ελληνική ποίηση; Υπάρχει μεγάλος όγκος εκδόσεων. Συμβαδίζει όμως με την ποιότητα;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει όριο ποσότητας στην τέχνη. Μακάρι ο κάθε άνθρωπος να δημιουργεί και να μπορεί να προάγει το αποτέλεσμα της δημιουργίας του, να είναι τα έργα μας σε διαρκή διάλογο. Δεν ξέρω πως κρίνεται η ποιότητα, εγώ πάντως ότι έχει πέσει στα χέρια μου από νεότερους είναι ιδιαίτερα αξιόλογο.
6. Πιστεύετε στη μοίρα ή στην τύχη;
Ξέρετε με την επαγγελματική μου ιδιότητα και ασκώντας ηγεσία στον χώρο των επιχειρήσεων, ο στόχος μας είναι να μην αφήνουμε τίποτα στην τύχη του, να προβλέπουμε πως να αντιδρούμε σε διάφορα σενάρια. Στην προσωπική μας ζωή όμως, μπορώ να πω ότι πολλές φορές αναρωτιόμαστε για τα σημάδια της μοίρας και του σύμπαντος, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την ματαιότητα. Προς το τέλος του ημερολογίου έχω γράψει το ‘Μοίρα Άτροπος ‘ για να εκφράσω αυτήν την ροπή μας στο αναπόφευκτο.
7. Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με την συγγραφή και γιατί επιλέξατε την ποίηση ως μέσο έκφρασης;
Ήρθε αυθόρμητα από τα εφηβικά μου χρόνια για να εκφράσω τα συναισθήματα μου. Πάντα με συγκινούσε η χρήση του λόγου για αυτό, δεν νομίζω ότι είχα ταλέντο στα χέρια ή στα δάκτυλα για να ασχοληθώ με άλλη τέχνη ας πούμε. Στη συνέχεια έγινε αναγκαιότητα σαν επαφή με τη μητρική γλώσσα όσο απομακρύνομαι από την πατρίδα ή συναισθηματικό καταφύγιο στους αδυσώπητους ρυθμούς των πολλαπλών ρόλων της καθημερινότητας. Δεν έχω την συγκέντρωση που απαιτείται για πιο μακρά συγγραφικά έργα. Η ποίηση δε χρειάζεται επίσης κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία, σε συνοδεύει έντονα και παντού σαν δυνατότητα – όσο την ακονίζεις παραμένει εκεί αιχμηρή και διεισδυτική στο βάθος της ψυχής σου.
8. Η έμπνευση ή η σκληρή δουλειά, παίζει το σημαντικότερο ρόλο, στη συγγραφή ενός βιβλίου;
Όσο ζεις έντονα θα βρεις έμπνευση στο καθετί αρκεί μα αφεθείς στα ερεθίσματα της πλάσης και της ζωής. Όσο μεγαλώνω συνειδητοποιώ πως η καλλιτεχνική δημιουργία έχει πιο πολύ πειθαρχία από ότι πολλοί νομίζουν. Κι επιμονή, πολύ επιμονή και θυσίες όταν έρθει η έμπνευση μην την αφήσεις ασυνόδευτη. Έχω χάσει πολύτιμους στίχους γιατί αποκοιμήθηκα ή γιατί ήμουν απασχολημένος για να τους καταγράψω. Κι έχω θυσιάσει πολλή ενέργεια για να κρατήσω την φαντασία μου σε αυτή τη ζώνη δημιουργικής έκφρασης που μπόρεσα να βρεθώ και είμαι ευγνώμων για αυτό.
9. Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;
Γενικά ίσως έχω κάποια μαθησιακή υστέρηση συγκέντρωσης χωρίς να έχω σαφή διάγνωση για αυτό. Δεν διασκεδάζω πολύ διαβάζοντας μεγάλα κείμενα. Θα έπαιρνα όμως κάποιο περιοδικό νεότερης ποίησης, ένα βιβλίο του Ελύτη, του Μάριο Μπενεντέτι, ένα βιβλίο του Μίλαν Κουντέρα κι ένα του Πάολο Κοέλιο
10. Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;
Νομίζω τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ή τον Πάμπλο Νερούντα που επισκέφθηκα το σπίτι του στο Σαντιάγο, που είναι πια μουσείο
11. Χρειάζεται περισσότερος ρομαντισμός ή ρεαλισμός στις ζωές μας;
Αναλόγως τη προσπαθούμε να πετύχουμε. Η συναναστροφή μας με τους άλλους, η έκφραση του ανθρώπινου είναι, ακόμη κι όταν ασκούμε ηγεσία πρέπει να αφήνει το συναίσθημα να εκτυλίσσεται – από την άλλη οι αποφάσεις στη ζωή και στις επιχειρήσεις πρέπει να βασίζονται σε δεδομένα κι ως στέλεχος στο χώρο των δεδομένων και της πληροφορίας μπορώ να πω πως δεν μπορούμε να οργανώσουμε τον κόσμο μόνο με συναίσθημα – συχνά εμπεριέχει προκαταλήψεις που οδηγούν σε αδικίες. Εκείνο βέβαια που με θλίβει, είναι όταν οι ρεαλιστές καταπιέζουν κάθε συναίσθημα, διαβάζουν ή εφευρίσκουν δεδομένα για μα δικαιολογήσουν κάποιες πράξεις και το βλέπουμε ολοένα και περισσότερο αυτό στην εποχή μας.