/Συνέντευξη: 10+1 Ερωτήσεις στον Δημοσθένη Δαββέτα

Συνέντευξη: 10+1 Ερωτήσεις στον Δημοσθένη Δαββέτα

Ξεκινάμε τις συνεντεύξεις μας (10+1 Ερωτήσεις) με ανθρώπους που υπηρετούν τον Πολιτισμό, και όχι μόνο, με τον Δημοσθένη Δαββέτα, Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητή, συγγραφέας και εικαστικός, που δίνει εξαιρετικά ενδιαφέρουσες απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα του Κωνσταντίνου Μανίκα.

1. Η έμπνευση ή η σκληρή δουλειά παίζει τον σημαντικότερο ρόλο για ένα επιτυχημένο έργο;

Νομίζω ένας συνδυασμός και των δύο. Όμως τρώγοντας έρχεται η όρεξη. Αν δεν είσαι σε καθημερινή βάση μπροστά από την λευκή σελίδα όση έμπνευση και να’ χεις δεν θα πάρει λαμπερή μορφή. Πιστεύω ότι η έμπνευση έρχεται μέσα από την σταθερή και συνεχή εργατικότητα. Ο δημιουργός πρέπει να εργάζεται καθημερινά. Γι’ αυτό καλό είναι να ξέρει πάντα ότι κάθε επόμενη μέρα του ‘χει μείνει κάτι υπόλοιπο για να συνεχίσει στο έργο του.

Στην έννοια εργατικότητα προσθέτω και τις μελέτες που τον καιρό της συγγραφής κάποιος κάνει. Τα βιβλία που διαβάζουμε εκείνο το διάστημα είναι καθοριστικά.

2. Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;

Το βιβλίο έχει μεν υποστεί μια εμπορική μείωση στην ψηφιακή εποχή αλλά δεν έχει υποστεί ποιοτική. Ένα καλό βιβλίο, που εύκολα μεταφέρεται ως αντικείμενο κι εύκολα διαβάζεται, με τις γεμάτες ενέργεια, ιδέες κι ερωτήματα του περιεχομένου του, παραμένει πάντα ένας φίλος για όσους θέλουν να συμμετέχουν στο “μυστήριο” της ανάγνωσης. Όπως έλεγε κι ο Ουμπέρτο Έκο ένα καλό βιβλίο είναι πάντα χρήσιμο, αναγκαίο και υγιεινό πνευματικά, ψυχικά και σωματικά. Είναι ένα θεραπευτικό εργαλείο, ένα φάρμακο στιγμιαίας η μακροχρόνιας θεραπείας.

3. Με ποιον λογοτεχνικό χαρακτήρα ταυτίζεστε και ποιον αντιπαθείτε;

Ταυτίζομαι με τους ήρωες του Ντοστογιέφσκι κι αντιπαθώ αυτούς τους αντι-ήρωες γαλλικής avant-garde ,παρότι καταλαβαίνω την ανάγκη ευρηματικότητα στην φόρμα της γραφής.

Όμως ένας σκέτος φορμαλισμός με γεμίζει πλήξη κι οργή κάποιες φορές. Θέλω να υπάρχουν νοήματα, δράση και συγκινήσεις που εκπλήτουν στα βιβλία. Ακόμα και σ’αυτά της ποίησης, όπως του Καβάφη η του Φερνάντο Πεσσόα.

4. Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;

“Η τέχνη του να’σαι ευτυχισμένος” του Σοπενχάουερ, τα ποιήματα του Πεσόα, “Ο Ηλίθιος” του Ντοστογιέφσκι, “Το λυκόφως των θεών” του Νίτσε και τα ποιήματα του Καβάφη.

5. Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;

Χέρμαν Έσσε, Μάρκες , Μωπασάν.

6. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά την τελευταία σας δημιουργία;

Πρόκειται για ένα σύντομο μυθιστόρημα με στοιχεία δοκιμίου, όπου ήρωας έχει μόνο ν’ αναρωτηθεί με τον αντι-ήρωα του τον εαυτό του ,σε θηλυκή μορφή. Έτσι έχουμε μια ερωτική σχέση των δύο εαυτών που ζουν με συγκρούσεις, αγάπη, μίσος, αμφισβήτηση και θαυμασμό. Μόλις το τελείωσα, αλλά θέλει ακόμα γερό χτένισμα.

7. Ποια θεωρείτε την πιο χαρακτηριστική φράση από τα βιβλία σας;

“Ο Χρόνος δεν έχει ηλικία”. Είναι από το βιβλίο μου “Στον δρόμο του Ορφέα “- ποίηση ( εκδόσεις Καλέντη).

8. Με ποιο τραγούδι ή και άλμπουμ θα “ντύνατε” μουσικά ένα έργο σας;

The Doors – The Doors (το πρώτο ομώνυμο άλμπουμ τους).

9. Αναγνωρίζετε γρήγορα τα λάθη σας και ποια συγχωρείτε ευκολότερα στους άλλους;

Δεν τ’ αναγνωρίζω, δυστυχώς, πάντα γρήγορα τα λάθη μου. Όταν είμαι υπό πίεση ξυπνά το φυσικό μου πείσμα και χάνω χρόνο.

Αν όμως είμαι ήρεμος, μου μιλούν ευγενικά (λατρεύω την ευγένεια και μισώ τον αγενή ή όποιας μορφής αυταρχισμό που με εναντιώνει αυθόρμητα στις διαταγές του) και κυρίως παρά κάποια απόσταση από τα γεγονότα, μπορώ να εκπλήξω όλους και κυρίως τον εαυτό μου, με την στροφή που μπορώ να κάνω και να ζητήσω συγγνώμη αναγνωρίζοντας ότι έκανα λάθη.

10. Αν για την καριέρα σας έπρεπε να απομακρυνθείτε σημαντικό διάστημα από την οικογένεια σας, θα το κάνατε;

Ναι Θα το έκανα, αφού βέβαια εξηγούσα στην οικογένεια μου περί τίνος πρόκειται. Π.χ. ένα ερευνητικό ταξίδι για την γραφή ενός βιβλίου κλπ. Θα μπορούσα ν’ απουσιάσω κι αρκετό διάστημα αν χρειαζόταν. Όλα αυτά βέβαια προϋποθέτουν μια οικογένεια με γερές βάσεις και μια σύντροφο κατανόησης. Γιατί αλλιώς τα πράγματα γίνονται περίπλοκα. Πάντως για ν’ αντιστρέψω και λίγο τα λόγια μου, θα δεχόμουν επίσης την απουσία της συντρόφου μου για εύλογο διάστημα, αν το χρειαζόταν για την ανάγκη της καριέρας της.

11. Χρειάζεται περισσότερος ρομαντισμός ή ρεαλισμός στις ζωές μας;

Χρειαζόμαστε και τα δύο. Ένας συνδυασμός τους είναι το σωστό για μένα. Αν βέβαια ερμηνεύσουμε τον όρο “ρομαντισμός” με την δημιουργική φαντασία τότε είμαι ρομαντικός. Όμως ταυτόχρονα έχω την ανάγκη και της ωμής πραγματικότητας που με επιστρέφει συχνά αντιμέτωπο με τον εαυτό μου. Αυτό είναι ο ρεαλισμός; Δεν ξέρω. Πάντως ο δρόμος της διευρυμένης αυτογνωσίας που πορεύομαι εδώ και χρόνια, χρειάζεται να σε φέρνει αντιμέτωπο με τα όρια σου, έτσι ώστε το δημιουργικό πάθος ,να τ’ ανατρέπει εμφανίζοντας σου τις άπειρες δυνατότητες σου, τους άπειρους άγνωστους εαυτούς σου.