Ο συγγραφέας Αντώνης Ιορδάνογλου, του οποίου κυκλοφορεί η νέα συλλογή διηγημάτων “Κινέζικα μαρτύρια” από τις Εκδόσεις Κίχλη, απαντά στις 10+1 Ερωτήσεις που του θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας.

• Κυκλοφορεί η νέα σας συλλογή διηγημάτων με τίτλο “Κινέζικα μαρτύρια”. Τι πραγματεύεται;

Κινέζικα μαρτύρια είναι 10+1 μικρές και μεγάλες οδύσσειες Κινέζων ταξιδιωτών στην Ελλάδα, μέσα από την εξιστόρηση των οποίων φωτίζονται οι ταξιδιωτικές συμπεριφορές αυτού του συχνά εκπληκτικού και συχνότερα ακατανόητου έθνους. Η συλλογή των συγκεκριμένων αφηγήσεων δεν είναι μόνο μια σπουδή κοινωνιολογίας των συμπεριφορών. Είναι και ένας χαμογελαστός τρόπος να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε κάπως τους Κινέζους μας: φίλους, ταξιδιώτες, πελάτες, εσχάτως και συμπατριώτες. Οι περιπέτειές τους αυτές μοιάζουν με έναν μίνι οδηγό για έναν τόπο που ακόμη ανακαλύπτεται· έναν οδηγό κατανόησης του Άλλου, με χιούμορ και πάντα με καλή διάθεση. 

• Σκιαγραφήστε μας κάποιους από  τους βασικούς χαρακτήρες  του βιβλίου. Ποια είναι τα κοινά τους χαρακτηριστικά;

Οι ήρωες του βιβλίου είναι οι Κινέζοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα. Οι ιστορίες τους αναδεικνύουν τις μεγάλες διαφορές του σύγχρονου κινέζικου τρόπου σκέψης και ζωής από τον δυτικό αντίστοιχο. Αναδεικνύουν όμως και μια μεγάλη αντίφαση: στην προσπάθεια τους να γίνουν όσο πιο δυτικοί γίνεται (επιτυχημένοι δυτικοί φυσικά) καταλήγουν τελικά να εμφανίζονται ιδιαζόντως διαφορετικοί και «εξωτικοί». Αυτός ο εξωτισμός φαίνεται ακόμη πιο έντονος στα ταξίδια τους, μιας και ταξιδεύοντας έρχονται πια σε επαφή με τον αληθινό δυτικό κόσμο (και όχι τον ψηφιακό).

• Τι θεωρείτε ότι θα αποκομίσει, ως απόσταγμα, ο αναγνώστης;

Οι Κινέζοι ταξιδιώτες ζουν τις αμέτρητες μικρές τους Οδύσσειες στην Ελλάδα χωρίς όμως να ξέρουμε αν στο τέλος βγαίνουν σοφότεροι από αυτές, έχοντας καταλάβει κάτι από τη χώρα, τον πολιτισμό της και τους ανθρώπους της. Όμως οι ιστορίες αυτές των Κινέζων ταξιδιωτών είναι ένας καλός τρόπος για να τους καταλάβουμε λίγο εμείς που τους φιλοξενούμε. Εξάλλου το ταξίδι ήταν πάντοτε ο καλύτερος τρόπος για να καταλαβαίνουμε τον κόσμο, και ως ταξιδιώτες, αλλά και ως οικοδεσπότες. Ο τίτλος ωστόσο περιλαμβάνει και τα «μαρτύρια» των Κινέζων φίλων μας στην Ελλάδα, αλλά και τα «μαρτύρια» που περνούν όσοι συχνά εμπλέκονται στη φιλοξενία τους στην Ελλάδα. Θεωρώ πάντως ότι ο αναγνώστης στο τέλος ίσως έχει καταλάβει τους Κινέζους ταξιδιώτες λίγο περισσότερο. Και θα έχει απολαύσει ελπίζω μερικές χαριτωμένες σελίδες.

• Πώς προέκυψε η ιδέα για να αποτυπώσετε συγγραφικά ιστορίες Κινέζων ταξιδιωτών στην Ελλάδα. Τελικά, έχουμε εσφαλμένη εικόνα για τον συγκεκριμένο λαό;

Σχεδιάζω ταξίδια για Κινέζους επισκέπτες της Ελλάδας για 10 περίπου χρόνια. Και ασφαλώς η δουλειά μου ήταν η πρώτη πηγή έμπνευσης για το βιβλίο. Ως άνθρωπος του τουρισμού που σχεδιάζω τα ταξίδια τους , γνωρίζω εξ ιδίας πείρας πόσο ακατανόητοι και «εξωτικοί» εμφανίζονται συχνά οι καλοί μου φιλοξενούμενοι. Τα «Κινέζικα μαρτύρια» είναι, εκτός άλλων, και μια προσωπική προσπάθεια για να τους καταλάβω καλύτερα.

Δεν έχουμε κάποια εσφαλμένη εικόνα για τους Κινέζους, απλώς έχουμε μια στερεοτυπική εικόνα γι’ αυτούς. Όμως αυτό είναι αναπόφευκτο στο ταξίδι: μέσω στερεοτύπων βλέπει ὁ ταξιδιώτης τὸν ντόπιο καὶ αντίστροφα. Όσο περισσότερο γνωρίζονται μεταξύ τους, τόσο τα στερεότυπα υποχωρούν καὶ δίνουν χώρο στη γνώση καὶ την κατανόηση. Έξαλλου, καὶ τούς Έλληνες ταξιδιώτες με τίς δικές τους  συνήθειες –καὶ συχνά με τα καμώματά τους– κάπως έτσι θὰ τούς βλέπουν οἱ Κινέζοι στην Κίνα, οἱ Ιταλοί στην Ιταλία καὶ οἱ Ρώσοι στη Ρωσία: με βλέμμα έκπληκτο καὶ γεμάτο απορία, συχνά καὶ με χαμόγελο. Ἡ κατανόηση έπεται.

• Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;

Το ταξίδι. Και ιδιαίτερά το ταξίδι στην πιο άγνωστη και ανεξερεύνητη Ελλάδα. Το πρώτο μου ταξιδιωτικό βιβλίο κυκλοφόρησε το 2000 κι ακολούθησαν πολλά ακόμη βιβλία για το ταξίδι στην άγνωστη και πιο γοητευτική και καθόλου διάσημη πατρίδα μας. Όλα ξεκίνησαν σαν σημειώσεις και στοχασμοί καθώς ανακάλυπτα έκθαμβος τα μικρά και κρυφά θαύματα αυτής της «άλλης» Ελλάδας. Τα οποία εν πολλοίς παραμένουν ακόμη κρυφά. 

Τα «Κινέζικα Μαρτύρια» είναι σὰν ένας πρώιμος ταξιδιωτικός οδηγός σέ έναν τόπο ὁ οποίος ακόμη ανακαλύπτεται, ένας οδηγός κατανόησης των Κινέζων ταξιδιωτών στην Ελλάδα. Υπ’ αυτή την έννοια δηλαδή ακόμη γράφω για το ταξίδι στην Ελλάδα!

• Η έμπνευση ή η σκληρή δουλειά παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στη συγγραφή ενός βιβλίου;

Ασφαλώς το δεύτερο! Η έμπνευση είναι μια σπίθα, μια σειρά ιδεών. Όλοι οι άνθρωποι έχουν ιδέες, λίγες όμως γίνονται βιβλία. Από την ιδέα στο βιβλίο μεσολαβεί μονό δουλειά, επίμονη, δύσκολη αλλά και γοητευτική δουλειά. Το γράψιμο είναι εργασία πλήρους απασχόλησης. 

• Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;

Η πνευματική και ψυχική καλλιέργεια των ανθρώπων περνάει κυρίως μέσα από το διάβασμα βιβλίων. Η λογοτεχνία νομίζω είναι ένας τρόπος να ζεις μια καλύτερη ζωή. Σήμερα δε, με την εισβολή του ψηφιακού κόσμου στον πραγματικό, ο ρόλος των βιβλίων είναι ακόμη πιο σημαντικός καθώς λειτουργεί και ως αντίβαρο στην πολυδιάσπαση των social media και της ψηφιακής ζωής, γιατί το διάβασμα ενός βιβλίου απαιτεί συγκέντρωση. Αν διαβάζεις βιβλία ίσως και να γλιτώσεις κάπως από την χαμοζωή των κοινωνικών δικτύων. Άλλον τρόπο εγώ δεν ξέρω. 

• Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;

• Μάνη, Patrick Lee Fermor

• Ρούμελη, , Patrick Lee Fermor

• Ελληνικό Καλοκαίρι,  Jacques Lacarriere

• Ρόδινα Ακρογιάλια, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

• Τα παιδιά της πιάτσας, Νίκος Τσιφόρος 

• Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;

Lawrence Durrell / Michel Deon / Κώστα Ουράνη / Edmund Keely / Patrick Lee Fermor / Ανδρέα Καρκαβίτσα/ Ζαχαρία Παπαντωνίου

• Πιστεύετε στη μοίρα ή στη τύχη;

Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μου ήταν άνθρωποι της Ανατολής, οπότε έχω μια έμφυτη πίστη στη μοίρα. Από την άλλη, ως άνθρωπος των θετικών επιστημών εκτιμώ πολύ το κομμάτι της τυχαιότητας – και δεν ξεχνώ την κβαντομηχανική – οπότε θεωρώ ότι η ζωή είναι μια εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στη μοίρα και στην τύχη. Και αυτό το βρίσκω υπέροχο. 

• Χρειαζόμαστε περισσότερο ρομαντισμό ή ρεαλισμό στις ζωές μας;

Κατοικώντας στην Ελλάδα, στην παγκόσμια έδρα του Υπαρκτού Σουρεαλισμού,  έχω καταλήξει ότι ο ρεαλισμός είναι αυτό που περισσότερο λείπει από τις ζωές μας. Νομίζω εξάλλου ότι ο ρομαντισμός – και ειδικά η πιο κακόγουστη εκδοχή του- ξεχειλίζει στον τόπο μας. Ο ορθολογισμός είναι είδος εν ανεπαρκεία. 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Αντώνης Ιορδάνογλου γεννήθηκε στον Πειραιά. Έχει σπουδάσει Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Είναι ταξιδιωτικός συγγραφέας, δημοσιογράφος και χαρτογράφος. Βιβλία του έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Road, Φυτράκη, Αδάμ-Πέργαμος, Λιβάνης, Πήγασος Εκδοτική και Ίνδικτος. Έχει συνεργαστεί για περισσότερα από 20 χρόνια με όλες τις μεγάλες ελληνικές εφημερίδες και περιοδικά, έχει δουλέψει στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση και έχει σχεδιάσει εκατοντάδες χάρτες για όλη την Ελλάδα. Είναι δημιουργός του ταξιδιωτικού blog thegreektraveller.com

Σήμερα διευθύνει ένα ταξιδιωτικό γραφείο και σχεδιάζει ασυνήθιστα προγράμματα διακοπών για Αμερικάνους και Κινέζους επισκέπτες της Ελλάδας.