Η συγγραφέας Πέμη Γκανά *, που το νέο της μυθιστόρημα “Καπράγια” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, δίνει ενδιαφέρουσες απαντήσεις στις 10+1 Ερωτήσεις του Κνσταντίνου Μανίκα για το CulturePoint.gr
1. Η έμπνευση ή η σκληρή δουλειά, παίζει το σημαντικότερο ρόλο για ένα επιτυχημένο έργο;
Σας ευχαριστώ, πρώτα απ’ όλα, για την φιλοξενία. Εύχομαι ο νέος χρόνος να μας βρει ήρεμους, υγιείς, και να μην γίνει «η απώλεια συνήθειά μας».
Στην συγγραφή πιστεύω πως η έμπνευση, ή αυτό που συνηθίζεται να αποκαλείται «καλή ιδέα» παίζει σαφώς σπουδαίο ρόλο, μα πιστέψτε με τίποτα δεν μπορεί να επιτευχθεί δίχως σκληρή δουλειά, πρόγραμμα και φυσικά συνέπεια. Η δε συνέπεια είναι παραπάνω από απαραίτητη εάν μιλάμε για μεγάλη φόρμα.
2. Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;
Προσωπικά αγαπώ πολύ τα βιβλία στην έντυπη μορφή τους, όμως η αλήθεια είναι πως ζούμε σ’ έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία άρα και ο συγγραφέας αλλά και ο εκδοτικός οίκος θα πρέπει να ακολουθήσει το ρεύμα. Αυτό άλλωστε είναι εξέλιξη.
Θα σας πω ένα παράδειγμα, διάβαζα, στην εφηβεία μου ακόμα, Γκόγκολ, σε ένα σημείο της αφήγησης άρχισα να δυσανασχετώ καθώς ο συγγραφέας «ξόδεψε» δυο σελίδες για να περιγράψει το μαρκετερί σε κάποιο γραφείο. Έπρεπε να ξαναδιαβάσω το βιβλίο εκείνο δυο δεκαετίες μετά για να συνειδητοποιήσω την σημαντική δουλειά που ήταν επιφορτισμένοι (;) να κάνουν εκείνη την εποχή οι συγγραφείς, έπρεπε όχι μόνο να αφηγηθούν την ιστορία τους αλλά και να φέρουν την εικόνα στον αναγνώστη, τι είναι το γραφείο και τι το μαρκετερί. Πληροφορίες που δεν ήταν, βεβαίως, προσιτές στον καθένα. Όταν οι αναγνώστες απόκτησαν πρόσβαση σε περισσότερες πληροφορίες η συγγραφή, σταδιακά, έπαψε να είναι τόσο περιγραφική.
3. Με ποιον λογοτεχνικό χαρακτήρα ταυτίζεστε και ποιον αντιπαθείτε;
Θα αρχίσω λέγοντας πως δεν αντιπαθώ κανέναν λογοτεχνικό χαρακτήρα. Όλοι έχουν τον λόγο ύπαρξής τους, όλοι είναι χτισμένοι καθ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση των ανθρώπων, με τα πάθη τις αδυναμίες, τις σκοτεινές πλευρές και σκέψεις του καθένα μας.
Ένας αγαπημένος χαρακτήρας είναι Ρομπ Λόκαμπ, τον βρίσκουμε στο μυθιστόρημα «Οι τρεις φίλοι» του Erich Maria Remarque. Ο ήρωας τοποθετείται σε κάποια γερμανική πόλη βυθισμένη στις συνέπειες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, άνθρωπος υποσιτισμένος πρώην ήρωας του πολέμου. Δεν έχει καμία ελπίδα για το μέλλον ζει όμως και αυτό τον ευχαριστεί, μέχρι να συναντήσει το φως στον ορίζοντα, μια κοπέλα με πάθος για ζωή!
4. Ένας μήνας «καραντίνα». Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;
Το «Η ζωή εν τάφω» του Μυριβήλη, το «Γύρνα πίσω Άγγελέ μου» του Τόμας Γουλφ, την «Λήθη και Λίνκολν» του Σώντερς, την «Θλίψη του Βελγίου» του Ούγκω Κλάους καθώς και την «Σκακιστική νουβέλα» του Στέφαν Τσβάιχ.
5. Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;
Κλασσική λογοτεχνία πάντα!
Τόμας Μανν, Τόμας Γουλφ, Χέμινγουεϊ, Τσέχωφ, και ένα νεότερο, τον Άμος Οζ.
6. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά την τελευταία σας δημιουργία;
Η Καπράγια είναι ένα, μάλλον, κλειστοφοβικό ανάγνωσμα που εμπεριέχει στοιχεία ψυχολογικού θρίλερ. Τοποθετείται στη Καπράγια, νησί του Τοσκανικού Αρχιπελάγους στις αρχές του 1900. Η παράνοια σε μια εποχή που δεν υπάρχει κανένας Φρόιντ να μιλήσει για τις ψυχικές νόσους, ο φόβος του διαφορετικού, και ο σκοταδισμός της καθολικής εκκλησίας συνθέτουν ένα αποπνικτικό περιβάλλον για τους περισσότερους από τους κατοίκους που απεγνωσμένα ζητούν τη λύτρωση.
7. Ποια θεωρείτε την πιο χαρακτηριστική φράση από τα βιβλία σας;
Μια φράση του Μίτια Εφραίμοβιτς από τον Kairlov: «Αλήθεια, πόσο εύκολα αλλάζει ο άνεμος κατεύθυνση δίχως ντροπή». Η φράση αυτή είναι μια σκέψη του Μίτια την στιγμή που συνειδητοποιεί πόσο εύκολα χειραγωγήσιμος είναι ο όχλος.
8. Με ποιο τραγούδι ή και άλμπουμ θα «ντύνατε» μουσικά ένα έργο σας;
Τον Kairlov θα τον έντυνα μουσικά με την «Καλίνκα», ενώ την Καπράγια με το λατρεμένο μου «Αndra mou paei».
9. Αναγνωρίζετε γρήγορα τα λάθη σας και ποια συγχωρείτε ευκολότερα στους άλλους;
Τα λάθη μου τα αναγνωρίζω αμέσως και ζητώ συγνώμη δίχως ίχνος ντροπής ή εγωισμού. Απ’ την άλλη συγχωρώ τα πάντα καθώς αναγνωρίζω στα λάθη των άλλων πρώτα απ’ όλα τις δικές μου αδυναμίες και αστοχίες. Είμαστε όλοι άνθρωποι το θέμα είναι να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και η συγχώρεση να είναι πραγματική. Εξ αλλού ο «αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω».
10. Αν για την καριέρα σας έπρεπε να απομακρυνθείτε σημαντικό διάστημα από την οικογένεια σας, θα το κάνατε;
Κάθετα όχι. Σε καμία περίπτωση. Ίσως γιατί οι γιοι μου είναι ακόμα μικροί και χρειάζονται την μητέρα τους κοντά.
11. Χρειάζεται περισσότερος ρομαντισμός ή ρεαλισμός στις ζωές μας;
Δεν είμαι αυτό που αποκαλούν «ρομαντικός άνθρωπος»!
Πάντως πιστεύω πως σ’ αυτήν την εποχή που η τεχνολογία και οι εξελίξεις καλπάζουν, ο ρεαλισμός, για να καταφέρουμε να ανταπεξέλθουμε στις επιταγές της εποχής, είναι περισσότερο από απαραίτητος.
- Η Πέμη Γκανά γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στον Χολαργό. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και έκανε μεταπτυχιακό στην Ψυχολογία του Καταναλωτή στο πανεπιστήμιο John Moores του Λίβερπουλ. Το 2016 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της, «Kairlov», από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης. Το 2019 συμμετείχε με το διήγημα «Τα όνειρα του κυρίου Πάντιγκτον» στη συλλογή διηγημάτων «Μαζί ξανά», από τις εκδόσεις Βακχικόν. Διηγήματά της δημοσιεύονται κατά καιρούς σε ηλεκτρονικά περιοδικά, ενώ το διήγημα «Charleston chew», της σειράς «Μπόλτον Κρικ», βραβεύτηκε το 2018. Η «Καπράγια» είναι το δεύτερο μυθιστόρημά της και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή.