Γράφει ο Γιάννης Κίτσος
Αφορμή για να γράψω τα παρακάτω αποτελεί μια συνεχής προσπάθεια αρκετών καλλιτεχνών που άλλοτε συνειδητά και άλλοτε ασυνείδητα επιχειρούν είτε να αποκτήσουν ηγετικό ρόλο είτε να κάνουν στον κόσμο κηρύγματα. Σε προσωπικό επίπεδο, έχω διαφωνήσει με αρκετούς φίλους και φίλες καλλιτέχνες που συνεχόμενα πολιτικοποιούν, όχι την τέχνη τους, αλλά το δημόσιο, πύρινο πολλές φορές, λόγο τους.
Ευτυχώς, και αναφέρομαι τουλάχιστον σε δικούς μου φίλους και φίλες καλλιτέχνες, συνεχίζουν να τιμούν το λειτούργημα τους.
Για τους δικούς μου φίλους και μόνο, λοιπόν, μπορώ να κατανοήσω αυτό που υποστήριζε ο Μαγιακόφσκι, ότι επανάσταση γίνεται στον έρωτα και στην τέχνη. Αν και προσωπικά δεν με εκφράζει μπορώ, δηλαδή, να κατανοήσω τον μποεμισμό σαν έκφραση και στάση ζωής τους. Παρόλα αυτά, αν όχι ποτέ, σπάνια βλέπεις κάποιον ή κάποια από αυτούς να ακολουθούν μποέμικη ζωή. Με την πρώτη αφορμή, όμως, το χεράκι τους δεν διστάζει να πιάσει το πληκτρολόγιο και να κάνει πύρινες αναρτήσεις σε κοινωνικά δίκτυα.
Ο Άρθουρ Καίσλερ στο Ο Κομισάριος και ο Γιόγκι το θέτει ακόμα καλύτερα αυτό. Συγκεκριμένα γράφει: «… Ο καλλιτέχνης δεν είναι ηγέτης· αποστολή του δεν είναι να λύνει προβλήματα, αλλά να τα παρουσιάζει· δεν είναι να κάνει κηρύγματα, αλλά να δείχνει. «Φιλονικώντας με τους άλλους κάνουμε ρητορική, αλλά φιλονικώντας με τον εαυτό μας κάνουμε ποίηση», είπε ο Γητς. Τη θεραπεία, τη διδασκαλία και το κήρυγμα πρέπει να τ’ αφήσει σε άλλους· παρουσιάζοντας όμως την αλήθεια με τα ειδικά μέσα που εκείνοι δεν διαθέτουν, δημιουργεί τη συναισθηματική παρόρμηση για τη θεραπεία…».
Ορισμένοι δε συνάδελφοι τους το πήγαν ακόμα παραπέρα. Το ξεχείλωσαν, μπορώ να πω. Κάποιοι από αυτούς έχουν περάσει τον πύρινο λόγο τους ακόμη και μέσα στο κοινοβούλιο, ως εκλεγμένοι βουλευτές.
Άλλοι έγιναν μόνιμοι σχολιαστές στα κοινωνικά δίκτυα, influencers. Και άλλοι επέλεξαν να γίνουν τηλεοπτικοί μαϊντανοί και δολοφόνοι χαρακτήρων, κυρίως πολιτικών.
Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις, μοιράζουν τις ευθύνες σαν κομμάτια τούρτας απευθυνόμενοι σε όλες εκείνες τις πικραμένες καρδιές με τσακισμένες ελπίδες. Και σε αυτή την περίπτωση δεν νομίζω να έχετε δει κανέναν ή καμία από αυτούς να διάγει μποέμικη ζωή.
Αυτή την πίκρα και τσακισμένη ελπίδα των άλλων την έχουν κάνει κυριολεκτικά εμπόριο, χώνοντας ενδιάμεσα στη χωλή που βγάζουν και που θέλουν να την αποκαλούν και σάτιρα ακόμη και διαφημιστικά μηνύματα 30 δευτερολέπτων. Άλλοι δε από αυτούς που επιθυμούν να λέγονται και ποιοτικοί τρομάρα τους μέσα από αναρτήσεις εν είδει κηρυγμάτων σε κοινωνικά δίκτυα έχουν καταντήσει την τέχνη σε συνειδητή προπαγάνδα. «… Η συνειδητή προπαγάνδα σημαίνει παραίτηση του καλλιτέχνη και αποτελεί απλώς μια μορφή φυγής – φυγής στους ευτυχισμένους χώρους του ερασιτεχνισμού, όπου όλα τα προβλήματα και οι δυσκολίες λύνονται εύκολα…», βρίσκουμε και πάλι στο Ο Κομισάριος και ο Γιόγκι του Καίσλερ.
Για αυτό που μεταφέρουν είτε μέσα από το κοινοβούλιο είτε τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά, είτε και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα παραφράζοντας τον Γούιλιαμ Γκας θα έλεγα ότι θα συμφωνούσα με τον Ευκλείδη πως είναι χαζοί σε τέτοιο βαθμό που ακόμα κι ο Έντισον δεν θα κατάφερνε να επινοήσει μονάδα, ώστε να μπορέσει να μετρήσει τη χαζομάρα τους. Αυτό αναφορικά στην «τέχνη», γιατί στον έρωτα…
Να μιλήσουμε και για την σημερινή επανάσταση στον έρωτα; Στον έρωτα παρατηρούμε ότι οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση ακόμα και κακοποίηση στον «ιερό» χώρο της τέχνης διαδέχονται κατά κύματα η μια την άλλη.
Αυτή είναι η επανάσταση τους στον έρωτα!!! Αν θέλεις φιλελευθεροποίηση πρέπει να έχεις και αυτοέλεγχο, διαφορετικά… άστα και βράστα!!!
Απουσία επανάστασης τόσο στην τέχνη όσο και στον έρωτα, πολλώ δε μάλλον μποέμικης ζωής, καi στο σημείο που έχουμε φτάσει, το μόνο που μένει να πω… Τι άλλο από το «… θεατές και νικημένοι, ονειρώξεων λεκέδες, είμαστε όλες ένα μάτσο βιόλες, σας σιχάθηκε η ψυχή μου, καρκινάκια του πλανήτη, σκατο…», που θα έλεγε ο αείμνηστος Τζιμάκος βλέποντας αυτή την σημερινή, στον χώρο της τέχνης, κατάντια… ειλικρινά σας σιχάθηκε η ψυχή μου!!!