/Ψυχική ανθεκτικότητα: Χαρακτηριστικό γνώρισμα ή ιδιότητα που καλλιεργείται;

Ψυχική ανθεκτικότητα: Χαρακτηριστικό γνώρισμα ή ιδιότητα που καλλιεργείται;

Γράφει η Βαρβάρα Ηλιοπούλου, Πολιτισμολόγος- Κοιν.Επιστήμονας

Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν είναι ένα εγγενές χαρακτηριστικό που το κατέχει κάθε άτομο ως χάρισμα, αλλά μια ιδιότητα που καλλιεργείται συνεχώς ανάλογα τις βιωματικές καταστάσεις του κάθε ανθρώπου. Αποτελεί μια ηρωική μάχη αφού η διαδικασία της είναι συνεχής και μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Πρωτίστως για να αποκαλυφθεί η ψυχική ανθεκτικότητα χρειάζεται να αναγνωριστεί η σημασία της μάχης που προτάσσεται, ούτως ώστε να μπορέσει να αντιμετωπιστεί κάθε κατάσταση που δημιουργεί πίεση.

Δεν χρειάζεται να έχουμε την αίσθηση της ντροπής για καθετί που δημιουργεί άγχος. Ακόμη και οι πιο κοινές ανησυχίες είναι και οι πιο χρόνια στρεσογόνες.

Φυσικά η κάθε δυσκολία που μπορεί να προκύψει δεν δύναται να επιλυθεί μόνη της και με μαγικό ραβδί. Οι ίδιοι οι άνθρωποι ενεργοποιούν μηχανισμούς άμυνας και προστασίας σκέφτονται τι μπορούν να κάνουν καλύτερο για τον εαυτό τους και αναζητούν τρόπους προκειμένου να απελευθερωθούν από αυτό που τους απασχολεί. Μπορεί να γνωρίζουν ότι εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν, αλλά παρόλα αυτά γνωρίζουν ότι όλα τα προβλήματα έχουν τρόπους προσέγγισης καθώς και επίλυσης. Οι άνθρωποι που έχουν καλλιεργήσει τη ψυχική τους ανθεκτικότητα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις δυνάμεις που κατέχουν και που είναι διαφορετικές για κάθε άνθρωπο.

Π.χ άλλος χρησιμοποιεί την έντονη προσωπικότητα του, άλλος τη νοημοσύνη του, άλλος το ταλέντο του, άλλος την ηθική του, άλλος το έξυπνο χιούμορ του, άλλος τη γαλήνη του. Καθεμία ξεχωριστά ή και όλες μαζί μπορούν να αποτελέσουν ένα μείγμα αντιπαράθεσης σε οποιαδήποτε δυσκολία εμφανίζεται. Όμως ακόμη και οι άνθρωποι που είναι δυνατοί και ψυχικά ανθεκτικοί μπορούν να ζητήσουν υποστήριξη από φίλους και συγγενείς και όχι απαραίτητα από ειδικούς εφόσον η περίπτωση που τους απασχολεί δεν συναντά τα όρια της ακρότητας.

Η ψυχική ανθεκτικότητα βασίζεται στην αγάπη και στην επικοινωνία.

Υπάρχουν άνθρωποι που αρέσκονται να μοιράζονται τα προβλήματα τους με άτομα που τα εμπιστεύονται και νοιάζονται για αυτά, αλλά υπάρχουν και άτομα που δεν επιδέχονται καμία υποστήριξη από άλλους ανθρώπους γιατί πιστεύουν ότι δεν τους κατανοούν.

Από την άλλη υπάρχουν και άνθρωποι που σε αρκετές περιπτώσεις, επιλέγουν μια ενδιάμεση διαλειμματική κατάσταση, χρησιμοποιώντας τη φαντασία , το διάβασμα και τα χόμπι τους για να μπορέσουν να ξεφύγουν προσωρινά από μια δυσμενή κατάσταση που τους προκαλεί δυσφορία. Έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις, , γίνονται πιο δυνατοί και πιο ανθεκτικοί ψυχικά. Ανάλογα το μέγεθος της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν, τι μηχανισμούς άμυνας χρησιμοποιούν , πόση υποστήριξη κατέχουν, αποδεικνύεται ότι εκπαιδεύονται και στην αντιμετώπιση της πιεστικής και αγχωτικής κατάστασης, ενισχύεται η αυτοπεποίθηση τους και προετοιμάζουν τον εαυτό τους για να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που θα προκύψουν.

Όσο επικεντρώνεται κανείς στη ψυχική του ανθεκτικότητα, τόσο ενισχύεται η αυτοπεποίθηση του και καταφέρνει να προετοιμάζεται για να αντιμετωπίσει την πορεία της ζωής με περισσότερη δύναμη και αισιοδοξία.