Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής εικαστικός γεωπολιτιστικός αναλυτής
Γιορτάζουμε φέτος τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής επανάστασης. Παρακολουθώντας εκδηλώσεις, αρθρογραφία ή συζητήσεις σε ΜΜΕ ή αλλού, παρατηρώ μια έντονη διαμάχη για τον ρόλο των ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης. Η μια τάση έχει την διάθεση να νοσταλγεί τον ηρωισμό των τότε αγωνιστών. Και δεν έχει άδικο μιας και σήμερα ο πατριωτικός ηρωισμάς είναι κάτι το δυσεύρετο. Κυριαρχεί γύρω μας μια εαυτουλίστικη καταναλωτική εγωκρατία κι έντονος ατομικισμός με ταυτόχρονη αδιαφορία για ζητήματα ταυτότητας.
Η άλλη τάση έχει τη διάθεση αλλά και την συμπεριφορά να σβήσει οτιδήποτε αφορά πατριδοκάπηλες κορώνες η εθνικιστικές εξάρσεις. Κι είναι σωστό. Με την διαφορά ότι στα πλαίσια ενός αντι-εθνικιστικού συνδρόμου φτάνει στο σημείο ν’ απειλεί έννοιες όπως πατρίδα, η πολιτιστική μνήμη που είναι βασικά συστατικά μιας ιστορικής και κοινωνικής ταυτότητας. Κι οι δυο τάσεις χαρακτηρίζονται από ένα στοιχείο: της δόλιας ή αφελούς άγνοιας. Και στις δυο περιπτώσεις υπάρχει μια απειλή. Να μεγαλώσουν οι νέοι σ’ ένα περιβάλλον απατριδογνωσίας
Κι αυτό σημαίνει έλλειψη αξιών, ταυτότητας , πολιτιστικής συνείδησης. Σημαίνει ότι οι νέοι δεν θα ‘χουν ρίζες και θα πηγαίνουν όπου τους πάει ο άνεμος. Θα ρωτήσουν κάποιοι είναι κακό να υπάρχει κάτι σαν μοντέρνα νομαδική κινητικότητα; Θα τους απαντήσω, όχι. Όμως η έννοια των πολιτιστικών ριζών ,η ταυτοτική συνείδηση κι η πατριδογνωσία κάνουν πιο συνειδητό, το όποιο στοιχείο της κοινωνικής ή εργασιακής μετακίνησης από τόπο σε τόπο. Φέρνοντας τις πολιτιστικές σου μνήμες μπορείς ν’ ανοίξεις διάλογο με τις νέες χώρες υποδοχής σου δίχως να νιώθεις χαμένος. Αντίθετα εμπλουτίζεις τον νέο σου τόπο με τα δικά σου στοιχεία κι εμπλουτίζεσαι από αυτόν. Γίνεσαι πιο πλούσιος πολιτιστικά κι αυτογνωσιακά. Άρα είναι κέρδος.
Το να θέλεις όμως να εξαφανίσεις τα περί πατριδο-γνωσίας ,κατηγορώντας συχνά δόλια, ύπουλα και κακόβουλα όσους αγαπούν την πατρίδα τους και την ιστορία της, (δίχως επαναλαμβάνω εθνικιστικές κορώνες), ως προγονολάτρες είναι κακό. Όπως κακό είναι κι η προγονολατρεία κάποιων που ενώ δεν γνωρίζουν τίποτα από την ιστορία της πατρίδας τους, ενώ δεν έχουν δουλέψει μέσα τον εαυτό τους και την ιστορική τους συνείδηση, κρύβουν την ασυνειδησιακή τους ένδεια πίσω από πριγονολατρικές κορώνες.
Κάπου στην μέση είναι η αλήθεια. Η χώρα μας χρειάζεται πολίτες και νέους που γνωρίζουν κι αγαπούν την ιστορία της, αποφεύγουν τις εθνικιστικές εξάρσεις και προστατεύονται από τους δόλιους α-πατριδογώστες. Και κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται μέσα από την οικογενειακή και δημόσια παιδεία. Επιτυγχάνεται μέσα από μια συλλογική προσπάθεια ιστορικής αυτογνωσίας που δεν θα φοβάται ούτε το ξένο ή διαφορετικό, δεν θα φοβάται τον διάλογο μαζί του. αλλά ταυτόχρονα δεν θα φοβάται να εκφράσει με χαρά την ταυτοτική και πολιτιστική του μνήμη.
