Οι συγγραφείς Πολύμνια Σιούρλα και Αθηνά Νταναβάρα απαντούν στις ερωτήσεις που τους θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας με αφορμή την κυκλοφορία του παιδικού μυθιστορήματος «Άρης… από το ΑρίSTARχος»,

• Τι πραγματεύεται το νέο σας παιδικό μυθιστόρημα «Άρης… από το ΑρίSTARχος», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ελκυστής; 

Το βιβλίο μας είναι ένα παιδικό-εφηβικό μυθιστόρημα το οποίο εισάγει τα παιδιά στις πρώτες βασικές γνώσεις Αστρονομίας μέσα από μία ευχάριστη μυθιστορηματική πλοκή.  Απευθύνεται σε παιδιά από Γ’ – Δ’ Δημοτικού μέχρι και παιδιά των πρώτων τάξεων του Γυμνασίου. Οι τρεις ήρωες του βιβλίου, ο Άρης  …από το Αρίσταρχος, η Αθηνά και η Πολύμνια, με αφορμή ένα αναπάντεχο δώρο, ξεκινούν ένα εκπληκτικό,  διαπλανητικό ταξίδι στον μαγικό κόσμο του διαστήματος όπου ανακαλύπτουν και μας αποκαλύπτουν τα μυστήρια του ουρανού! Ένα μικρό λάθος, όμως, ανατρέπει τα σχέδιά τους και τους οδηγεί σε μια μεγάλη, απροσδόκητη περιπέτεια, πίσω στο χρόνο… Οι νέες ανακαλύψεις τους εκεί κάνουν το ταξίδι τους πραγματικά φανταστικό!

Το βιβλίο μας συνεπικουρεί και ο ιστότοπος που δημιουργήσαμε https://arisapotoaristarxos.weebly.com στον οποίο αναρτήσαμε εκπαιδευτικό υλικό για το ηλιακό σύστημα και τους αστερισμούς είτε μέσα από αποσπάσματα του βιβλίου είτε μέσα από πηγές, καθώς και πληροφορίες, βίντεο, διαδραστικά βίντεο, κουίζ, παζλ, παιχνίδια, ιδέες για δραστηριότητες κ.ά.

• Πόσα γνωρίζουν τα παιδιά για την Αστρονομία και με ποιους τρόπους, κάνετε μέσα από το βιβλίο, πιο εύκολη την κατανόησή της; 

Άλλα παιδιά γνωρίζουν πολλά κι άλλα πολύ λίγα. Το βέβαιο είναι ότι όλα τα παιδιά δείχνουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και περιέργεια για τα θέματα που αφορούν το διάστημα. Μέσα από το βιβλίο μας, όπως ειπώθηκε και παραπάνω, τα παιδιά εισάγονται μ’ έναν ευχάριστο τρόπο στην επιστήμη της Αστρονομίας. Οι ήρωες του βιβλίου με τις περιπέτειές τους κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών, τα οποία ανακαλύπτουν μαζί τους τα μυστικά του διαστήματος αλλά και της αρχαίας Ελλάδας. Το κείμενο χαρίζει στον μικρό (αλλά και στον μεγαλύτερο αναγνώστη) πλούσιες εικόνες, χιούμορ, δράση και έξυπνους διαλόγους, ενώ η εικονογράφηση από την Βιβή Μαρκάτου ζωντανεύει όμορφα τους ήρωες και τη δράση τους.  

• Τι θεωρείτε ότι θα αποκομίσουν ως απόσταγμα οι αναγνώστες του βιβλίου;

Πιστεύουμε και ελπίζουμε πως οι αναγνώστες μας θα αγαπήσουν την Αστρονομία, αλλά και τη γνώση γενικότερα, με αβίαστο τρόπο. 

• Λείπει από την εκπαιδευτική διαδικασία η στοχευμένη χρήση του παραμυθιού ως διδακτικού εργαλείου; 

Γνωρίζουμε ως δασκάλες ότι στο δημοτικό σχολείο, με βάση το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμα, η στοχευμένη χρήση του παραμυθιού, αλλά και γενικότερα της λογοτεχνίας, ως διδακτικού εργαλείου είναι πολύ περιορισμένη. Παρόλα αυτά οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν το παραμύθι και άλλα λογοτεχνικά κείμενα για να διδάξουν, να ευαισθητοποιήσουν, να συγκινήσουν τα παιδιά, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τη δυναμική της λογοτεχνίας.

• Αν έπρεπε να επιλέξετε την πιο χαρακτηριστική φράση του βιβλίου, ποια θα ήταν αυτή;

Θα επιλέγαμε τη φράση: «Το Σύμπαν είναι από μόνο του τόσο μαγικό… Κι αν ψάχνετε για τις πιο συναρπαστικές ιστορίες και τις πιο ενδιαφέρουσες αναζητήσεις, δεν έχετε παρά ν’ ακολουθήσετε τα μονοπάτια της επιστήμης!»

• Ποιο ήταν το αρχικό ερέθισμα για να ασχοληθείτε τη συγγραφή;

Η αγάπη μας για την Αστρονομία μας οδηγεί σχεδόν κάθε χρόνο να εκπονούμε κάποιο σχετικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τους μαθητές μας. Η ενασχόλησή μας αυτή και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που δείχνουν τα παιδιά για το θέμα, ήταν και το έναυσμα για τη συγγραφή του πρώτου μας βιβλίου με τίτλο «Άρης… από το ΑρίSTARχος».

• Τα παιδιά είναι πιο “δύσκολοι” αναγνώστες από τους μεγάλους;

Άλλες φορές ναι κι άλλες φορές όχι, δεν είναι όλα τα παιδιά το ίδιο. Εμείς σαν εκπαιδευτικοί θα θέλαμε να είναι αυστηροί κριτές και απαιτητικοί αναγνώστες! Γι’ αυτό και στοχεύουμε στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των παιδιών, έτσι ώστε να αποκτήσουν κριτήρια να αξιολογούν σωστά και να γίνουν “δύσκολοι” – απαιτητικοί αναγνώστες.

• Τι ρόλο έχει πλέον το βιβλίο, στην ψηφιακή εποχή μας;

Ωραία ερώτηση! Ο ρόλος του βιβλίου στην ψηφιακή εποχή μας μειώνεται όλο και περισσότερο. Ειδικά τα παιδιά του Γυμνασίου και του Λυκείου, λόγω και των αυξημένων υποχρεώσεών τους διαβάζουν όλο και λιγότερο λογοτεχνία. Στο Δημοτικό, όμως, πιστεύουμε ότι τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη επαφή με το βιβλίο. Καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε να χτίσουμε και να ενισχύσουμε μια καλή σχέση των παιδιών με τη λογοτεχνία από τις μικρές ηλικίες, είτε ως γονείς είτε ως εκπαιδευτικοί. Έτσι, ακόμα κι αν αυτή η σχέση χαθεί για κάποια χρόνια, μπορεί να ανθίσει αργότερα, ίσως στην ενήλικη ζωή τους.

• Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;

Την περίοδο της καραντίνας τη ζήσαμε, δυστυχώς και μάλιστα για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα! Και οι δυο μας, παρότι “βιβλιοφάγοι” προτιμήσαμε να δημιουργήσουμε κάτι δικό μας, παρά να διαβάσουμε κάποια βιβλία. Εξάλλου το βιβλίο μας γράφτηκε ακριβώς σε μια τέτοια περίοδο εγκλεισμού, λόγω του Covid! Τότε σκεφτήκαμε να αξιοποιήσουμε μ’ έναν δημιουργικό τρόπο όλο το εκπαιδευτικό υλικό που είχαμε συλλέξει και δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια που ασχολούμασταν με projects σχετικά με την Αστρονομία. Έτσι, με τη χρήση ενός συνεργατικού εγγράφου Google, μόνο εξ αποστάσεως και με ατελείωτες ώρες τηλεφωνικής συνεργασίας, ολοκληρώθηκε η συγγραφή του βιβλίου μας!

• Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;

ΠΟΛΥΜΝΙΑ: Μίλαν Κούντερα, Ισαμπέλ Αλιέντε, Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου

ΑΘΗΝΑ: Νίκος Καζαντζάκης, Ιωάννα Καρυστιάνη, Λευτέρης Μαυρόπουλος

• Χρειάζεται περισσότερος ρομαντισμός ή ρεαλισμός στις ζωές μας;

Και τα δύο χρειάζονται! Είναι όμορφο να κάνεις όνειρα, να έχεις όραμα και να κοιτάς τ’ αστέρια, αλλά ταυτόχρονα καλό είναι “να πατάς γερά στη γη” και να γνωρίζεις τι γίνεται γύρω σου. Εξάλλου, γι’ αυτό και στα παιδιά μας αξίζει «να δίνουμε ρίζες για να κρατηθούν και φτερά για να πετάξουν»!