Ο Νίκος Παππάς συνομιλεί με τον Κωνσταντίνο Μανίκα για το νέο του βιβλίο “Ταινίες Ψυχών”, τον κινηματογράφο, τα social media και όχι μόνο.

Ένα νέο βιβλίο με τον τίτλο “Ταινίες ψυχών”. Τι περιλαμβάνει; Ποια είναι η δομή του;

Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία στον όμορφό ιστότοπό σας. Η ιδέα για αυτό τον τίτλο προέκυψε συνοπτικά ως εξής: Σε αντίθεση με την πλειοψηφία της κινηματογραφικής παραγωγής, που δεν εμβαθύνει σε ποιοτικά στοιχεία των χαρακτήρων αλλά απλώς διεκπεραιώνει άρτια μία πλοκή, υπάρχουν ταινίες, που μπορεί να προέρχονται από οποιαδήποτε χώρα ή κατάσταση μιας κινηματογραφικής εταιρείας ή ενός σκηνοθέτη, στις οποίες, για διάφορούς λόγους (που επισημαίνονται στο βιβλίο κάθε φορά), επιτυγχάνεται μεγαλύτερο βάθος σε χαρακτηριστικά ανθρωπιάς, και αυτό γίνεται στο βαθμό που θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι συνεννοούνται και συνδέονται μεταξύ τους για να δημιουργήσουν ένα βαθύ νευρωνικό δίκτυο ανθρωπιάς. Με λίγα λόγια, ένας χαρακτήρας τεχνητός, αλλά ενσαρκωμένος με ποιότητα και σεβασμό, αξίες που κάθε φορά αναλύεται το πώς φτάνουν στην ομορφιά κατά περίπτωση (διότι δεν νοείται να δημιουργηθεί λίστα με εξαντλητικούς κανόνες σε κάτι τέτοιο) μπορεί δικαιωματικά να πείσει ότι διαθέτει ψυχή.

Πώς προέκυψε η ανάγκη για αυτό το βιβλίο;

Όπως και στα προηγούμενα βιβλία μου, επιχειρώ να αναδείξω θέματα ποιότητας και βαθύτητας σε κινηματογραφικές ταινίες, ώστε, είτε να εδραιωθούν ακόμη περισσότερο στην κοινή συνείδηση ως κλασικές όταν πρόκειται για γνωστές, είτε να είναι ένα από τα εναρκτήρια λακτίσματα ανάδειξης μίας άγνωστης στο ευρύ κοινό ταινίας. Συνοπτικά λοιπόν, είναι ένα βιβλίο διεκδίκησης.

Πόση έρευνα και ποιες πηγές χρειάστηκαν για να ολοκληρωθεί η συγγραφή του;

Για την αναγνώριση των ποιοτικών στοιχείων που λειτουργούν χρειάστηκε από τον γράφοντα μελέτη διαφορετικών πηγών, που ξεκινούν από κριτικές άλλων κινηματογραφόφιλων, γνωστών και μη, και φτάνουν σε ιστορικά βιβλία, βιβλία μαθηματικών, στρατηγικής, φιλοσοφίας και ψυχολογίας, ώστε να πραγματοποιηθούν ισχυρές συνδέσεις μεταξύ των κειμένων και να φανεί αρτιότερα η αναγκαία πολυπλοκότητα ενός αριστουργήματος.

Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή των ταινιών οι οποίες αναφέρονται;

Οι ταινίες επιλέγονται όταν ο γράφων είναι στην ευχάριστη θέση να τις παρακολουθεί ελεύθερα. Αυτό δεν συμβαίνει συχνά διότι διαθέτω και φροντιστήριο αγγλικών το οποίο έχει εξαιρετικές απαιτήσεις, και τις οποίες απολαμβάνω εξίσου. Η ελεύθερη παρακολούθηση όμως εμπεριέχει και την απελευθέρωση από δόγματα την ώρα που παρακολουθούμε οτιδήποτε. Οι κρυσταλλικές μας γνώσεις πρέπει να είναι παρούσες την ώρα που βλέπουμε μία ταινία, αλλά στο παρασκήνιο ώστε να επιτραπεί η είσοδος νεωτερισμών και εκπλήξεων εκείνη τη στιγμή. Τα κριτήρια, λοιπόν, είναι εκείνα που ο παρατηρητής κατάφερε να εντοπίσει, επειδή εκείνη τη στιγμή βρισκόταν στην κατάλληλη πνευματική κατάσταση για να παρακολουθήσει την ταινία ελεύθερα, για να τα αναπτύξει στο βαθμό που θα φανούν τα στοιχεία που ενώνουν τις καλές ταινίες μεταξύ τους.

Τι αποτελεί ο κινηματογράφος για εσάς;

Ο κινηματογράφος αλλάζει για εμένα όσο αλλάζω κι εγώ. Το πρώτο μου βιβλίο ήταν ένα βιβλίο εκτόνωσης και ενθουσιασμού. Αυτή τότε ήταν η θέση μου για το σινεμά. Όμως, έπρεπε να γραφτεί για να έρθει το επόμενο, που εμβάθυνε στους χαρακτήρες και τα εκάστοτε ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μέχρι το σημερινό που επειδή η μελέτη της φιλοσοφίας και της ψυχολογίας αφήνει πλέον ανεξίτηλα σημάδια, έμαθα να τα συνδέω με τρόπο που χρησιμοποιούνται ως μεθοδολογία ανάδειξης ποιοτικών ταινιών. Τα προβλήματα των ανθρώπων αναδεικνύονται όμορφα στον καλό κινηματογράφο.

Διαχειρίζεστε την πολυπληθέστερη κινηματογραφική ομάδα στα social media. Πόσο δημιουργικός είναι ο ρόλος τους;

Είναι όντως πολυπληθής η ομάδα ‘Σινεφίλ’. Πλησιάζει τα 150.000 μέλη. Τα κοινωνικά δίκτυα κάνουν καλό κατ’ εμέ ως το βαθμό που αντέχουμε τα χαρακτηριστικά τους που μας ενοχλούν και ως εκεί που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε προς όφελός μας. Στην ομάδα μας είναι ευχάριστο το γεγονός ότι ένας Σινεφίλ υποβάλλει ερώτημα για μία σπάνια ταινία που είδε παλαιότερα και ξέχασε τον τίτλο της, και μέσα σε μισή ώρα λαμβάνει πενήντα απαντήσεις. Επίσης, φαίνεται καθαρά πόσο παθιάζονται οι Έλληνες με τον κινηματογράφο. Αυτό το πάθος πολλές φορές τους φέρνει σε άσκοπες συγκρούσεις που είναι δύσκολο να μετριαστούν, λόγω του πλήθους μελών.