Ο φωτογράφος Πολύβιος Ανεμογιάννης απαντά στις ερωτήσεις που του θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, με αφορμή την Έκθεση Far East, στο 1927 Art Space, Κυψέλης 35, 1ος όροφος, Κυψέλη που εγκαινιάζεται την Πέμπτη 19 Οκτωβρίου, στις 18:00 (δείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση).
Τι είναι ακριβώς η έκθεση Far East και πώς “δένει” αρμονικά με τα βίντεο της μουσικής του Jak Belghit και τα ποιήματα που θα απαγγείλει η ηθοποιός Δήμητρα Κοντού;
Πρόκειται για ένα φωτογραφικό αφήγημα στα ανατολικά προάστια και διαμερίσματα του Παρισιού όπου εξελίσσεται εδώ και χρόνια μια κοινωνική μεταμόσχευση. Μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες κατεδαφίζουν ολόκληρα τετράγωνα. Μοντέρνα απρόσωπα συμπλέγματα πολυκατοικιών και ουρανοξυστών ξεφυτρώνουν παντού ανεβάζοντας τις τιμές. Ο πληθυσμός αυτών των προαστίων (ως επί το πλείστον λαϊκά στρώματα και εθνικές μειονότητες) δέχεται έτσι μια αφάνταστη οικονομική και κοινωνική πίεση. Αντικαθίσταται σταδιακά από κατοίκους της μεσαίας τάξης που φεύγουν από το κέντρο λόγω ακρίβειας και εγκαθίστανται σε αυτές τις φτωχογειτονιές. Με αυτή την έκθεση θέλω να φέρω στην επιφάνεια τα πρόσωπα αυτών των ανθρώπων, την καθημερινότητα τους, το αστικό τους περιβάλλον.
Επιδιώκω να βγω απο τη στερεότυπη έκθεση στατικής φωτογραφίας και να εμβαθύνω το θέμα. Ετσι, παραλληλα με τις εκτυπώσεις, θα προβάλλεται ένα βίντεο με φωτογραφίες του Far East, μουσική του Jak Belghit και ποίηση του Γιώργου Αλισάνογλου που απαγγέλει η Δήμητρα Κοντού. Είχαμε κάνει κάτι ανάλογο πέρυσι στο Παρίσι σε ένα εγκαταλελειμμένο βιομηχανικό χώρο, μια live performance με ποίηση και μουσική. Η εικόνα, η μελωδία και η ποίηση επικοινωνούν, « αφηγούνται » την ιδια ιστορία με διαφορετικό τρόπο. Πιστεύω ότι με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.
Φωτογραφία: Πολύβιος Ανεμογιάννης
Τι σας εντυπωσίασε περισσότερο σε αυτό το οδοιπορικό και τι σας δυσκόλεψε, τεχνικά και όχι μόνο;
Με εντυπωσίασαν τα αστικά τοπία αυτού του χώρου, η δυστοπική τους ατμόσφαιρα, τα οπτικά κοντράστ… η δυσκολία ήταν να γίνω αόρατος για να μπορέσω να τα φωτογραφίσω και να πιάσω τις εικόνες που έβλεπα να εξελίσσονται μπροστά μου. Ο Εliott Erwitt είπε ότι οι καλύτερες φωτογραφίες του ήταν αυτές που δεν κατάφερε να τραβήξει, κάτι που ισχύει για όλους τους φωτογράφους. Η δυσκολία αυτού του ρεπορτάζ ήταν επίσης να γίνω δεκτός από τους ανθρώπους στον δρόμο, στα καφενεία, στο μετρό. Και γνώρισα πολλούς αληθινούς και αυθεντικούς ανθρώπους που με άγγιξαν.
Τι ανιχνεύει το μάτι ενός φωτογράφου που ίσως παραμένει αδιόρατο σε εμάς;
Ο φωτογράφος δρόμου ανιχνεύει την αρμονία στο χάος, τις εκφράσεις των ανθρώπων που προδίδουν ένα συναίσθημα. Προσπαθεί να φωτογραφίσει την ψυχή.
Φωτογραφία: Πολύβιος Ανεμογιάννης
Θα μπορούσε στο μέλλον να υπάρξει ανάλογη έκθεση για αντίστοιχες γειτονιές της Αθήνας. Ποιες ομοιότητες ή διαφορές βλέπετε σε σχέση με το Παρίσι;
Παρατηρώ την ίδια τάση στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ευρώπης και όχι μόνο, γιατί κυριαρχεί το ίδιο κερδοσκοπικό και ανεξέλεγκτο σύστημα. Βέβαια κάθε πόλη δεν βρίσκεται στην ίδια φάση, αλλά η τάση είναι η ίδια. Οπότε το ρεπορτάζ θα μπορούσε να γίνει και στην Αθήνα. Το Far East είναι σε εξέλιξη και εύχομαι η έκθεση να ταξιδέψει.
Αν οι πόλεις αλλάζουν ερήμην μας, τι μένει να κάνουμε για να διαφυλάξουμε τη φυσιογνωμία τους και πόσο μπορεί η τέχνη να συνεισφέρει σε αυτό;
Μπορούμε να δράσουμε δημοκρατικά σαν πολίτες για να αλλάξουμε πολιτική, στις πόλεις μας αλλά και σε κρατικό επίπεδο. Να αφήσουμε την τέχνη να ανθίσει και να κάνει την καθημερινότητα όμορφη, βιώσιμη. Να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε σαν καταναλωτικά όντα. Να πάρουμε τις πόλεις μας και τις ζωές μας στα χέρια μας και να φέρουμε λίγο φύση στις γειτονιές μας που ασφυξιούν. Να κλείσουμε δρόμους στα αυτοκίνητα.
Πιστεύετε στη μοίρα ή στην τύχη;
Πιστεύω στις τυχαίες συγκυρίες που μας προσφέρει η μοίρα.
Χρειαζόμαστε περισσότερο ρομαντισμό ή ρεαλισμό στις ζωές μας;
Χρειαζόμαστε και τα δύο κατά τη γνώμη μου, αλλά λίγο περισσότερο ρομαντισμό. Χωρίς ρομαντισμό είμαστε απάνθρωποι, ανίκανοι να ονειρευτούμε, να αγαπήσουμε, να δούμε την ομορφιά…αλλά ταυτόχρονα χρειάζεται να είμαστε ρεαλιστές για να οργανώνουμε τα όνειρα μας και να τα πραγματοποιούμε.
