/Ο Δημήτρης Μυράτ στον Αχιλλέα Παπαδιονυσίου

Ο Δημήτρης Μυράτ στον Αχιλλέα Παπαδιονυσίου

Το αρχείο του  Αχιλλέα Παπαδιονυσίου περιέχει μια σειρά από εξαιρετικές συνεντεύξεις με σημαίνοντα και ιστορικά πρόσωπα από το χώρο του πολιτισμού. Μια από αυτές είναι κι αυτή που ακολουθεί με τον ηθοποιό Δημήτρη Μυράτ. 

Κύριε Μυράτ πείτε μας για το ξεκίνημά σας στο θέατρο;

Το ξεκίνημά μου στο θέατρο είναι τόσο παλιό που σχεδόν έχω λησμονήσει πότε ξεκίνησα. Αν σκεφτείτε ότι η μητέρα μου έπαιζε στο θέατρο και ήταν έγκυος σε μένα 7-8 μηνών και όπως ήταν φυσικό με έβγαζαν στο θέατρο επειδή ήμουν θεατρινόπαιδο με κάθε ευκαιρία. Συνεπώς δυσκολεύομαι να σας πω πότε βγήκα στο θέατρο, βγήκα από τον καιρό που ζω.

Πείτε μας ποιες ήταν οι καλύτερες και ποιες οι χειρότερες μέρες στην θεατρική σας καριέρα… 

Χειρότερες θυμάμαι πάρα πολλές τις καλύτερες τις έχω λησμονήσει. Όπως είναι φυσικό ο δρόμος που πέρασα δεν ήταν στρωμένος με τριαντάφυλλα.. τα πρώτα μου βήματα ήταν πάρα πολύ δύσκολα, με τον μακαρίτη τον πατέρα μου σε στιγμές δύσκολες θεατρικές, περάσαμε άσχημες μέρες, ναυάγια όπως λέμε στο θέατρο, δηλ όταν ξεμένει ένας θίασος και δεν έχει ούτε ναύλα να γυρίσει πίσω από μια επαρχία ούτε από το εξωτερικό ακόμα, από την Αίγυπτο, Κύπρο, Κωνσταντινούπολη και αυτές οι αναμνήσεις είναι έντονες τώρα, οι ευχάριστες αναμνήσεις και αυτές ίσως ισοφαρίζουν. Αλλά σας ομολογώ όπως προσπαθώ να ξεχάσω μέρες ή μάλλον είμαι ευγνώμων γιατί υπήρξανε και οι δύσκολες μέρες, έτσι προσπαθώ να ξεχάσω και τις όμορφες για να μην επαναπαύομαι που ακόμα αισθάνομαι την δύναμη να παλέψω και να μην ησυχάζω δια της παλιάς μου επιτυχίας ούτε που τις θυμάμαι καν.

Από τους Έλληνες θεατρικούς συγγραφείς θα θέλαμε να μας πείτε ποιοι έχουν προσφέρει από τους παλιότερους και ποιοι από τους νέους έχουν τα φόντα.

Θα μου επιτρέψετε σ’ αυτή την ερώτηση να μην απαντήσω διότι πολλοί είναι αυτοί που έχουν προσφέρει και παλιότεροι και μη ζώντες και νεότεροι ζώντες αλλά αν κάνω διαχωρισμό φοβάμαι ότι θα δυσαρεστήσω και ανθρώπους που είναι φίλοι και φίλοι να μην είναι δεν μου χρωστάνε τίποτα αυτή τη στιγμή στα καλά καθούμενα εγώ να τους κρίνω και να τους αξιολογώ…..

Οι πολιτιστικοί σύλλογοι έχουν προσφέρει κατά τη γνώμη σας στην άνοδο της θεατρικής παιδείας του λαού κυρίως της επαρχίας ή και τι άλλο μπορούν αν κάνουν;

Πάρα πολλά φτάνει να μην είναι κομματικοποιημένοι , φτάνει να υπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο έχουν ιδρυθεί τον πολιτιστικό και να ξεχάσουν οποιοδήποτε κόμμα και οποιαδήποτε πεποίθηση πολιτική. Αυτά να είναι έξω από τον πολιτιστικό σύλλογο.

Θα θέλαμε να μας πείτε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας ηθοποιός…

Τα προβλήματά του είναι του καθενός προβλήματα, όπως αντιμετωπίζει ο καθένας την πορεία του, τι θέλει να κάνει, ποιοι είναι οι σκοποί του , οι επιδιώξεις του, δημιουργεί και ανάλογα προβλήματα. Υπάρχουν ηθοποιοί που δεν έχουν κανένα πρόβλημα διότι έχουν τέτοια αυτοϊκανοποίηση, τέτοια βεβαιότητα για τον εαυτό τους που δεν έχουν ποτέ τους δημιουργήσει κανένα πρόβλημα. Αυτοί είναι οι μακάριοι. Δεν έχουν βέβαια εμβέλεια μεγάλη αλλά δεν τους ενδιαφέρει και πολύ. Άλλοι είναι ανήσυχοι και δημιουργούν συνεχώς προβλήματα στον εαυτό τους. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που δημιουργούν και την πρόοδο. Οι λεγόμενου φαουστικοί ή προμιθεϊκοί που δεν αρκούνται ποτέ σε μια επιτυχία ή σε ένα επίτευγμα αλλά θέλουν πάντα κάτι άλλο, κάτι πιο μπρός, είναι αυτό το περίφημο του Φάουστ που λεει ο μεφισταβαλής μην πεις ποτέ στη στιγμή αχ τι όμορφή που είσαι, μείνε.

Σε κάποιον νέο που θέλει να ασχοληθεί με το θέατρο εσείς τι τον συμβουλεύετε;

Όπως έχουν τα πράγματα σήμερα να μην ασχοληθεί.

Πείτε μας λίγα λόγια για τον Πιραντέλο τον συγγραφέα που παίζεται φέτος.

Αποφασίσαμε να παίξουμε Πιραντέλο όχι για κανένα άλλο λόγο αλλά γιατί το θέατρο σήμερα σε όλο τον κόσμο ανατρέχει στις πηγές του. Επειδή υπάρχει μια έλλειψη συγγραφέων αυτή τη στιγμή διεθνής. Οι μεγάλοι Ιονέσκο, Μπέκετ έχουν σιωπήσει, καινούργιου δεν εμφανίζονται και ανατρέχουν τα θέατρα στις πηγές. Η πηγή των πηγών του νεότερου θεάτρου είναι ο Πιραντέλο και γι’ αυτό ανατρέξαμε σε αυτόν για να παίξουμε ένα από τα έργα που μπορούν να προσαρμοστούν και στις δυνατότητες του θεάτρου της σκηνής δηλ της συνθέσεως του θεάτρου.

Από τα είδη του θεάτρου ποιο νομίζετε ότι αρέσει στο κοινό;

Στο πολύ κοινό αρέσει ότι πιο χυδαίο υπάρχει. Ο όχλος είναι πάντα υπέρ του χυδαίου και του χαμηλού. Οι λίγοι είναι εκείνοι που τείνουν προς τα υψηλά και όταν λέω λίγοι δεν είναι αριστοκρατική η αντίληψή μου, είναι καθαρά πνευματική, δεν εννοώ καθόλου αυτούς παίρνουν 1-2 βιβλία γαλλικά ή αγγλικά και εκστασιάζονται χωρίς να καταλαβαίνουν τι τους γίνεται ή ταξιδεύουν στο Λονδίνο ή στο Παρίσι βλέπουν μια παράσταση και μένουν έκθαμποι χωρίς ίσως να ξέρουν πολύ καλά τη γλώσσα που παρακολουθούν, μιλάω για λίγους πνευματικούς ανθρώπους που μπορεί να μην έχουν και να φανε, τόσο φτωχοί να είναι αλλά που οι στόχοι τους είναι υψηλοί όπως υψηλή η συγκίνηση που τους κατέχει και που ταράσσει το πνεύμα τους.

Το θέατρο έχει τιμήσει ανάλογα τους ανθρώπους που έχουν προσφέρει πολλά σε αυτό;

Νομίζω όχι απολύτως. Είναι πάντα στην Ελλάδα θέμα παοκρατίας πέρα από τα κομματικά παίζουν ρόλο και τα παοκρατικά, τα κυκλώματα, οι φιλίες. Γι’ αυτό η τίμηση των άξιων ανθρώπων δεν μπορώ να πω ότι είναι η σωστή χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ανάλογα δεν έχουν τιμηθεί και άλλοι άνθρωποι που δεν ανήκουν σε κυκλώματα δηλ πρέπει να πω ότι είναι ελλιπής. Σε μια άλλη χώρα όπως η Αγγλία ορισμένοι άνθρωποι από εμάς να το πω έτσι που είμαστε τα πρώτα φέροντες στο θέατρο θα είχαμε γίνει σερ, θα είχαμε γίνει λόρδοι, εδώ παίρνουμε υπνωτικά για να ξεχάσουμε ότι χρωστάμε στο ΙΚΑ και στην εφορία.

Ποια η γνώμη σας για τους κριτικούς του θεάτρου;

Και πάλι μπαίνω σε δύσκολη θέση. Θα πω την γνώμη μου για την κριτική όταν δεν θα την φοβάμαι, με όλη την ειλικρίνεια και χωρίς υποκρισία πρέπει να πω ότι φοβάμαι για τον εξής λόγο.. όχι ότι με επηρεάζει αλλά επηρεάζει ένα μέρος των θεατών και κατ’ επέκταση επηρεάζει την δουλειά μου. Την ώρα που είμαι υποχρεωμένος να είμαι επιχειρηματίας διότι δυστυχώς είμαι υποχρεωμένος δεν το θέλω, από την ώρα εκείνη είμαι υποχρεωμένος να λάβω υπόψη μου κάθε τι που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την λειτουργία της δουλειάς και ένα από αυτά είναι η κριτική. Εάν αυτή τη στιγμή πω τη γνώμη μου και δυσαρεστήσω τους μισούς ή τους άλλους μισούς και δεν ξέρω πόσους, αυτό μπορεί να μου κάνει κακό και χωρίς υποκρισία σας λεω ότι φοβάμαι….

Εγώ δεν πιστεύω από την πλευρά μου ότι οι κριτικοί μπορούν να βλάψουν ένα καταξιωμένο ηθοποιό.

Συμβαίνει το αντίθετο. Οι καταξιωμένοι και οι φτασμένοι άνθρωποι προκαλούν μίσος/ ο Γεώργιος Παπανδρέου είπε μια φορά μια πολύ ωραία φράση από τις πολύ ωραίες φράσεις που έλεγε τις επιγραμματικές. Όταν εμφανιστεί άνθρωπος επιτυχημένος στην Ελλάδα μαζεύονται όλοι γύρω οι αποτυχημένοι και λένε ”Κεφαλή εν όψει πυρά ομάδων).

Πώς βλέπετε το μέλλον του ελληνικού θεάτρου;

Θλιβερό, θλιβερότατο. Δεν βλέπω πλέον να υπάρχει το μεράκι που υπάρχει τα παλιότερα χρόνια. Σήμερα είναι η αντίληψη για την πορεία του ηθοποιού χρησιμοθηρική. Βλέπουν τον εαυτό τους περισσότερο σε ένα σίριαλ παρά σε έναν ωραίο ρόλο. Βλέπουν τον εαυτό τους με χρήματα, με ωραία αυτοκίνητα, με επιτυχία και αναγνώριση να περνάνε στο δρόμο και να λένε οι άλλοι κοίτα-κοίτα. Ο σωστός καλλιτέχνης όταν περνάει στο δρόμο και τον αναγνωρίζουν σκύβει το κεφάλι και ντρέπεται, δεν θέλει να τον βλέπουν, θέλει να τον βλέπουν μόνο πάνω στο παλκοσένικο να αποδίδει κάποιο ρόλο, κάποια άλλη ζωή, κάποια άλλη υπόσταση, η κουφότις είναι σήμερα το σύνθημα που επικρατεί και με κουφότητα δεν παει μπροστά μια τέχνη.