/Ο “αφρός” της διανόησης

Ο “αφρός” της διανόησης

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, συγγραφέας

Δεν σταματάμε να πέφτουμε από τα σύννεφα. Κάθε φορά που πίσω από μια εγκληματική συμπεριφορά κρύβεται ένας “υπεράνω υποψίας” πολίτης, ένας ήσυχος γείτονας ή μια δημόσια προσωπικότητα, ένα βουητό από επιφωνήματα έκπληξης δονεί τον αέρα. Κάτι μέσα μας καθαγιάζει όσους βρίσκονται στα φώτα της δημοσιότητας. Τους αναβαθμίζει αυτομάτως σε πρότυπα, σε ξεχωριστούς ανθρώπους, σε έναν κοινωνικό “αφρό”, αμόλυντο, ανέγγιχτο, εξιδανεικευμένο.

Ένας “αφρός” που πολλές φορές δεν είναι παρά μία σαπουνόφουσκα φτιαγμένη και προβεβλημένη από συγκεκριμένους κύκλους.

Είναι δυνατόν ένας πνευματικός ταγός, βραβευμένος, λουσμένος με τη “διαφωτισμένη” λαμπρότητα να παρσύρεται από ταπεινά ένστικτα; Κι άραγε έως πότε διατηρεί τη λαμπρότητα του αν η θεσμική αποπομπή του από το σύστημα που το ανέδειξε δεν γίνεται πάρα μόνο όταν δοθεί έρμαιο στη συλλογική κατακραυγή;

Κι έρχεται αβίαστα το επόμενο ερώτημα.

Είναι η δημόσια υπόσταση, το δημιουργικό έργο κάποιου, ανεξάρτητο από την ηθική του υπόσταση, από βασικές επιλογές που αποκαλύπτουν τον χαρακτήρα του.

Θα έπρεπε η καλλιτεχνική “στέψη” να συμβαδίζει με τον ηθικοπλαστικό έλεγχο του ατόμου;

Υπάρχει και σε αυτό το θέμα μια απαραβίαστη κόκκινη γραμμή. Οι προτεραιότητες, τα θέλω, ακόμη και οι καταχρήσεις, οι “εξεζητημένες” για την καθωσπρέπει εικόνα που επιζητούμε στους άλλους, ίσως γιατί ούτε εμείς οι ίδιοι δεν αντέχουμε να ζούμε κάτω από το δυσβάστακτο βάρος της, δεν υπόκεινται σε δημόσια… διαβούλευση. Αφορούν τον καθένα μας και μόνο στον εαυτό μας λογοδοτούμε για τα σωστά και τα λάθη, για τα πάθη και τις εμμονές, όπως τα ορίζουμε και τα αποδεχόμαστε μόνοι μας. Πολλές φορές αυτές οι “ιδιοτροπίες” γεννούν μεγάλους δημιουργούς, πονεμένες ή διορατικές ματιές στον κόσμο μας.

Η γραμμή αυτή ξεπερνιέται όταν η επιθυμία μας έρχεται σε αντίθεση με το νομικό πλαίσιο, όταν παραβαίνει πρωταρχικούς κανόνες ελευθερίας και αξιοπρέπειας του διπλανού μας. Και τότε δικαιούμαστε να σηκώνουμε το δάχτυλο και να σημαδεύουμε νοητά όποιον την περνά, όποιον αδιαφορεί για το γενικό καλό, όποιον γίνεται επίορκος του συνδετικού μας κρίκου με την ελάχιστη θεοποίηση.