Γράφει ο Γιάννης Ρούντος *
Σε μια κατ’ εξοχήν αντι-ποιητική εποχή όπως αυτή των ημερών μας, κατά την οποία από την Ποίηση έχει εκλείψει το [Π] για ν’ απλωθεί νοσηρά η οίηση, το είδος αυτής της υψηλής τέχνης καλλιεργείται σε ιδιωτικούς κήπους, περίκλειστους με “τείχη” που ορθώνει η μαζική διάρροια και κατανάλωση ρηχού και επίπεδου, ευτελούς και χυδαίου λόγου.
Αφορμή, λοιπόν, η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου) για να μοιραστώ τα “Τείχη” του Κ. Π. Καβάφη. Πρόκειται για το ανάτυπο του αυθεντικού δίφυλλου που εκδόθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1897, μάλιστα με το ποίημα και στην αγγλική, μεταφρασμένο από τον αδελφό του Ποιητή, Ιωάννη-Κωνσταντίνο.
Παραθέτω και το ανάτυπο του πρωτοτύπου μονόφυλλου με το ποίημα “Κτίσται” (πιθανή έκδοση: 1891).
Με τέτοια λόγια τέχνη και θεώρηση ζωής γραμμένα, αυτά τα πρώιμα ποιήματα προοιωνίζονταν τον σπουδαίο Κ. Π. Κ. της ώριμης συνέχειας, “μιλώντας” μας καίρια και σήμερα πάνω σε ευαίσθητες θεματικές που γίνονται ζητήματα και στην επιχειρηματική καθημερινότητα, όπως η ηγεσία, η συμπερίληψη και διαφορετικότητα – οι διακρίσεις, η βιωσιμότητα. Βέβαια, με τον Πολιτισμό, τα Γράμματα και τις Τέχνες να βρίσκονται στο περιθώριο, από άγνοια και αδιαφορία, των σχετικών σχεδιασμών και πρωτοβουλιών των επιχειρηματικών οργανισμών – μολονότι αποτελούν θεμελιώδες υπόστρωμα για πραγματική και βιώσιμη ανάπτυξη, για κοινωνική ευημερία και πρόοδο.
Ο Γ. Π. Σαββίδης, προλογίζοντας τη μοναδική έκδοση (1983) των πανομοιοτύπων από το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) επισημαίνει ότι αυτά τα πέντε σπάνια, αυτοτελή φυλλάδια των πρώτων ποιημάτων του Αλεξανδρινού, τα τυπωμένα με “λιτή φιλοκαλία από το υστέρημα ενός άσημου δημόσιου υπάλληλου”, περιλαμβάνουν “τρία αποκηρυγμένα (και συνεπώς, “άγνωστα”) ποιήματα και τρία από τα γνωστότερα της πρώτης, διστακτικής ακόμα ωριμότητάς του”. Η έκδοση από τον Ε.Λ.Ι.Α. των πανομοιοτύπων συμπληρώνεται με τα δίφυλλα “Δέησις” (1898), “Αρχαίαι Ημέραι” (1898) και με το τυπωμένο έξι χρόνια αργότερα (1904) και πιο γνωστό, τετράφυλλο “Περιμένοντας τους Βαρβάρους”.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης είναι, πρωτίστως, ελληνική υπόθεση όχι μόνο επειδή ο τόπος μας είναι μήτρα σπουδαίων ποιητών, που έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, έχουν αναγνωριστεί και βραβευτεί, έχουν τραγουδηθεί, αλλά και διότι ο εμπνευστής του θεσμού της Ημέρας είναι ο Έλληνας ποιητής της οπτικής ποίησης Μιχαήλ Μήτρας (1944-2019), νεωτερικός της σημαντικής γενιάς ποιητών του ‘70.
Συμπληρώνω αυτή την αναφορά στον Κ. Π. Καβάφη με ένα πορτρέτο του Ποιητή, μικρό χαρακτικό έργο που φιλοτέχνησε ο ξεχωριστός χαράκτης και ζωγράφος, φίλος Γιάννης Ψυχοπαίδης.
(*) Γιάννης Ρούντος: Σύμβουλος Δημόσιας Εικόνας, Επικοινωνίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης με ιδιαίτερη ενασχόληση στον Πολιτισμό, τα Γράμματα και τις Τέχνες.
