/Η ηθική αγωγή

Η ηθική αγωγή

Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας. Καθηγητής Πανεπιστημίου, εικαστικός, ποιητής, γεωπολιτιστικός αναλυτής.

Σε μια πρόσφατη διάλεξη μου αναφέρθηκα στην γνωστή σ’ όλους μας λέξη «γενοκτονία». Γενοκτονία των Εβραίων, των Ποντίων, των Αρμενίων, στην Ρουαντά κλπ. Άλλωστε η ιστορία μας έχει δυστυχώς πολλές γενοκτονίες. Διαπίστωσα όμως πως πολλοί στο ακροατήριο αντέδρασαν μιλώντας για «κατασκευασμένες ιδεολογίες» όταν μίλησα για ηθική της μνήμης. Βρήκα λοιπόν την αφορμή ν’ αναπτύξω τις θέσεις μου, όπως και τις παραθέτω εδώ σε γενικές γραμμές.

Πιστεύω ότι η ηθική δεν είναι η υπόθεση κουλτούρας η γνώσης.. Άλλωστε οι Ναζιστές που έκαναν ολ’ αυτά τ΄ απάνθρωπα εγκλήματα δεν στερούνταν άρτιας σχολικής εκπαίδευσης. Η Γερμανία της δεκαετίας του 30, η πατρίδα του Μπαχ, του Μπετόβεν, του Γκαίτε, του Καντ ή του Χέλντερλιν, είχε ένα αξιόλογο σχολικό και πανεπιστημιακό σύστημα παγκοσμίως. Αυτό δεν εμπόδισε την βαρβαρότητα. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους σφαγείς του ριζοσπαστικού ισλαμισμού, ο Μπεν Λάντεν και πολλοί συναγωνιστές του, δεν ήταν αγράμματοι ή ακαλλιέργητοι. Πολλοί δε από τους άγριους εκτελεστές, τζιχαντιστές σήμερα, είναι επιστήμονες (sic), νομικοί, γενικώς εγγράμματοι. Μία τέτοια διαπίστωση ενοχλεί όλους τους προοδευτικούς που πιστεύουν ότι η πρόοδος των γνώσεων σημαίνει και πρόοδος πολιτισμού. Οι ναζιστικές ελίτ, οι Μπολσεβίκοι, ή Τζιχαντιστές είχαν και εκπαίδευση και κουλτούρα στον εικοστό αιώνα.

Άρα αποδεικνύεται ότι κάποιος μπορεί να είναι αγράμματος και να είναι καλός, ή να ναι πολυγνώστης και να είναι κάθαρμα. Σήμερα έχουμε ανάγκη από Ηθική Αγωγή.

Αυτή δεν είναι μόνο υπόθεση σχολείου, γνώσεων ή πληροφοριών. Είναι πάνω από όλα η σχέση με τις οικογενειακές μας ρίζες, η σχέση με τους γονείς μας. Ο Ηράκλειτος, ο σπουδαίος από την Έφεσο φιλόσοφος ,δεν έχανε την ευκαιρία να κατηγορήσει τους ” πολύγνωστες” συλλογείς πληροφοριών, ως ” αγύρτες,” γιατί ναι μεν ανέφεραν πολλά όμως δεν τα κατείχαν και δεν τα γνώριζαν σε βάθος.

Είναι βέβαιο από την εμπειρία που ‘χουμε στην ζωή οτι δεν φτάνει ένας καλός καθηγητής να αλλάξει τα πράγματα. Χρειάζεται κάτι πιο βασικό, κάτι εκ θεμελίων. Πρέπει πριν πάνε οι νέοι σχολείο να έχουν ισορροπημένη σχέση με την οικογένεια. Να μάθουν τι είναι καλό και κακό. Να μπορούν να διαχωρίζουν τα θετικά από τ’ αρνητικά.

Κι η εμπειρία, θα πει κάποιος;

Αν δεν πάθεις δεν θα μάθεις λέει ο λαός. Συμφωνώ. Όμως αλλιώς είναι να μπαίνεις στη ζωή με απόλυτη άγνοια κι αλλιώς με στοιχειώδη γνώση βασικών αρχών. Αυτά σού τα δίνει κατ’ αρχήν η οικογενειακή αγωγή. Αυτό είναι η Βάση της ηθικής Αγωγής.