Γράφει η Bίκυ Δασκαλάκη, Ψυχολόγος – Πτυχ. Παντείου, Msc University of London, Clinical psychologist NHS London / psychotherapy.

Οι εσωστρεφείς δεν έχουν έλλειψη αυτοπεποίθησης ούτε είναι ντροπαλοί! { Curl Jung- Μητρότητα- Ψυχική Εξέλιξη (παιδί/ ενήλικας) }

Σίγουρα θα έχεις πετύχει σε συζητήσεις χαλαρές με φίλους, παρέες από τη εργασία τους όρους «εσωστρέφεια» και «εξωστρέφεια». Χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν προσωπικότητες ανθρώπων αλλά και τα αποτελέσματα της κοινωνικής αλληλεπίδρασης στα επίπεδα ενέργειας των ανθρώπων αυτών. Άλλοτε τείνει να θεωρείτε η διάκριση αυτή σε προτέρημα έναντι του άλλου. Συνήθως ο κόσμος (κατά λαϊκή ρύση ) πιστεύει ένας εσωστρεφής τύπος δεν μου κάνει για κοινωνικές επαφές π.χ. ή και το αντίστροφο.

Η συμβολή του Carl Jung στην ψυχολογία ως κλάδος επιστήμης ανάλυσης της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους πλέον σημαντικότερους ψυχιάτρους όλων των εποχών. Ίδρυσε την αναλυτική ψυχολογία και ήταν ανάμεσα στους πρώτους ειδικούς του τομέα του που εξερεύνησε τη θρησκευτική φύση πίσω από την ανθρώπινη ψυχολογία. Υποστήριξε ότι τα εμπειρικά στοιχεία δεν αποτελούν τον μοναδικό τρόπο για να καταλήξουμε σε ψυχολογικές ή επιστημονικές αλήθειες και ότι η προσωπικότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε όλες τις ψυχικές διεργασίες (συνειδητές και ασυνείδητες).

Τι χαρακτηρίζει τον εσωστρεφή άνθρωπο;

Ο εσωστρεφής άνθρωπος επαναφορτίζει την ενέργειά του μένοντας μόνος του και απέχοντας από εκτεταμένες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις (μεγάλες ομάδες ή μακρόχρονη συμβίωση). Υπάρχουν πολλές έρευνες που δείχνουν φυσιολογικές διαφορές μεταξύ εξωστρεφών και εσωστρεφών εγκεφάλων.

Τύποι Εσωστρεφών Ανθρώπων : ένας μαθητής χαμηλών τόνων στο σχολειό π.χ. – μια ντροπαλή κοπέλα στο λύκειο – ένας συναισθηματικός ολιγόλογος συγγραφέας – ένας εργαζόμενος σε μια μεγάλη εταιρεία – μια μητέρα ίσως απομονωμένη στο σπίτι με τα παιδιά της κτλ

Μια Μητέρα κλεισμένη στο σπίτι στο σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον.

Ένας ρόλος που έχει συνδεθεί κατά βάση χρόνων με τη επίδειξη εσωστρέφειας είναι κυρίως ο ρόλος της μητέρας κατά την ανατροφή των παιδιών της. Η μητέρα και το παιδί συνάπτουν ένα πολυσύνθετο δεσμό εξ αρχής. Η μητέρα και το παιδί σαφώς, λειτουργούν ενοποιημένα σαν μία ψυχοβιολογική μονάδα,  δεμένοι μάλιστα μέχρι και τη γέννηση και σε σωματικό επίπεδο, με τον ομφάλιο λώρο. Η ευχαρίστηση και η αμοιβαιότητα στην αλληλεπίδραση της δυάδας είναι ιδιαίτερα εμφανής μετά τη γέννηση. Η μητέρα ικανοποιεί τις ανάγκες του παιδιού και η ίδια ικανοποιείται από την ικανοποίηση του παιδιού της. Αντίστοιχα, η δυσφορία και το στρες του μωρού, προκαλούν δυσφορία και στρες στη μητέρα.  Αυτή η στενή επαφή λοιπόν συνεχίζει να είναι στόχος και για τους δύο και μόνο σταδιακά με τη πάροδο του χρόνου, το παιδί ανακαλύπτει την ατομικότητα του, και αρχίζει να αυτονομείται και να εξερευνά τον κόσμο μακριά από τη μητέρα. Η θεωρία του δεσμού αναπτύχθηκε από το Βρετανό Ψυχολόγο J. Bowlby  (1973, 1969)

Τι γίνεται όμως όταν μητρότητα και άγχος συνδέονται απαρέγκλιτα ;

Η σημερινή μητέρα έχει πολλαπλές ανάγκες, όπως το να είναι καλή και στοργική  μητέρα απέναντι στο παιδί της, να είναι καλή σύντροφος απέναντι στον σύντροφο της, να είναι «οικονομικός τροφοδότης» στο σπίτι, να είναι επιτυχημένη επαγγελματίας, να είναι όμορφη και περιποιημένη κ.α. Το να αντεπεξέλθει σε αυτούς τους διαφορετικούς και συχνά αντιφατικούς κοινωνικούς και βιολογικούς ρόλους και παράλληλα να καταφέρει να διατηρεί την ψυχική της ισορροπία αποτελεί ένα πολύ δύσκολο έργο που καθιστά απαραίτητη την όποια εξωτερική υποστήριξη. Εδώ είναι το στοίχημα πολλές φορές που χάνει και καθηλώνεται απομονωμένη εντός οικίας. Αισθήματα άγχους, έντασης, εξάντλησης, απογοήτευσης εως και θυμού! Η νεαρή μητέρα αρχίζει και πιστεύει ότι είναι μια κακή μαμά γεμίζοντας τη σκέψη της με ενοχές έναντι του παιδιού της. Το αυξημένο μητρικό στρες λοιπόν που παρατηρείται στις μητέρες του σήμερα, μπορεί να είναι αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό του πως διαχειρίζεται αυτή την αγωνία και ενοχή απέναντι στο ρόλο της ως μητέρα. Το  στρες αυτό συχνά διαφαίνεται σε μία απόλυτη και δύσκαμπτη συμπεριφορά

Εάν υπάρχει έγκυρη γνώση και ενημέρωση από πλευράς της μητέρας ( κοινωνικοί φορείς που εστιάζουν σε συμβουλές προς γονείς ) θα έκανε τη διαφορά στον τρόπο προσέγγισης της μητρότητας και θα προφύλασσε τη κάθε νέα γυναίκα από τα να υποβληθεί σε αυτήν την οδυνηρή συμπεριφορά τόσα για την ίδια όσο και για το παιδί/ παιδιά της.
Τέλος, το να επενδύσει στα οφέλη της εσωστρέφειας της , δεν αποτελεί αρνητικό παράγοντα αλλά εποικοδομητική δράση.

Οι εσωστρεφείς δεν έχουν έλλειψη αυτοπεποίθησης ούτε είναι ντροπαλοί. Δεν έχουν πρόβλημα να δώσουν μια ομιλία ή να κάνουν μια πρόποση μπροστά σε κόσμο!

Η εσωστρέφεια πολλές φορές συνδέεται με την ντροπαλότητα, όμως στην πραγματικότητα δεν έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους. Οι εσωστρεφείς άνθρωποι δεν είναι ντροπαλοί, απλά έχουν περισσότερη ενέργεια όταν είναι μόνοι ή σε μικρές ομάδες ανθρώπων, σε αντίθεση με τους εξωστρεφείς οι οποίοι αισθάνονται στα καλύτερα τους όταν βρίσκονται ανάμεσα σε πολλούς ανθρώπους.

1. Η πολυκοσμία σας αγχώνει: Τα γήπεδα, τα συνέδρια που συγκεντρώνουν πολύ κόσμο σας φέρνουν σε αμήχανη θέση. Όχι σε σημείο αγοραφοβίας αλλά σίγουρα δεν είναι και το καλύτερο σας.
2. Δεν σας ενδιαφέρει να γνωρίζετε καινούριο κόσμο: Νιώθετε ότι καταναλώνετε πολύ ενέργεια όταν μπαίνετε στη διαδικασία να κάνατε καινούριες γνωριμίες για αυτό το αποφεύγετε
3. Δεν σας ενοχλεί να μιλάτε δημοσίως: Οι εσωστρεφείς δεν έχουν έλλειψη αυτοπεποίθησης ούτε είναι ντροπαλοί. Δεν έχουν πρόβλημα να δώσουν μια ομιλία ή να κάνουν μια πρόποση μπροστά σε κόσμο, απλά δεν θέλουν να μπουν σε συζητήσεις με αγνώστους μετά
4. Είστε πιστοί στους φίλους σας! Οι εσωστρεφείς είναι κατά κύριο λόγο ειλικρινείς και πιστοί, αφού παίρνουν δύναμη και αυτοπεποίθηση από τους ίδιους και δεν εξαρτώνται από την άποψη των άλλων.
5. Ξέρετε τι θέλετε και τι σας αρέσει: Δεν είστε αναποφάσιστοι και δεν φοβάστε να δοκιμάσετε καινούρια πράγματα.
6. Δεν εμπιστεύεστε τους άλλους εύκολα: Είναι πιο δύσκολο για τους εσωστρεφείς ανθρώπους να βρουν φίλους που τους σέβονται για αυτό που είναι, για αυτό όταν κάνουν νέες παρέες τους εμπιστεύονται και πιο δύσκολα.