Γράφει η Πόπη Αγγελή (Poppy Angeli)
Και ενώ όλα στη ζωή σου κυλάνε ισορροπημένα, φτάνει μια στιγμή, μια πολύ συγκεκριμένη χρονική στιγμή, στην οποία τα πάντα αναποδογυρίζουν. Ξαφνικά, βλέπεις τις σταθερές της ζωής σου να μεταβάλλονται η μια μετά την άλλη και να μην μπορείς να κάνεις απολύτως τίποτα.Παραμένεις σιωπηλός θεατής στο προσωπικό σου χάος.
Και όταν τα πάντα μεταβληθούν και συνειδητοποιείς την αδυναμία σου να τα επαναφέρεις στην αρχική κατάσταση, τότε είναι που αρχίζεις να αμφισβητείς αυτά που μέχρι πρότινος θεωρούσες δεδομένακαι τα οποία η ίδια η ζωή απέδειξε ότι καθόλου, μα καθόλου δεν ήταν.
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, τα ερωτήματα που μπορεί να προκύψουν είναι άπειρα και κυρίως μεταφυσικής φύσεως, που «ακουμπάνε» στο τρίπτυχο σύμπαν- ζωή- ενέργεια. Και αφού όλες οι μεταβολές στο σύμπαν και στη ζωή-κατά το γενικότερο- συνδέονται με ενεργειακές μεταβολές, μήπως σε αυτές οφείλονται -κατά το ειδικότερο-και οι δικές σου; Ε;
Αρχικά, λοιπόν, προσεγγίζεις το ζήτημα των ενεργειακών μεταβολών πρωτόλεια.
Φαίνεται να υπάρχει κάτι αόριστα «ενεργειακό», που εντελώς αναπάντεχα μεταβλήθηκε και σάρωσε όλα τα αυτονόητα δεδομένα της ζωής σου. Στη συνέχεια, καθώς προσπαθείς να το προσδιορίσεις, ενεργοποιείς τη διαίσθησή σου. Προσπαθείς, με λίγα λόγια, να το συλλάβεις ακολουθώντας τις κατευθύνσεις που σου δίνει η αχνή εσωτερική σου φωνή. Οι κατευθύνσειςαυτές μπορεί να σε οδηγήσουν είτε στη μεταφυσική,είτε στην απλή φυσική.
Αν στραφείς στη δεύτερη επιλογή, της φυσικής, κατεβάζεις τον τόμο «θερμοδυναμική» που έχει αραχνιάσει σε μια γωνιά της βιβλιοθήκης σου και ξεκινάς το διάβασμα. Η θερμοδυναμική, επιστήμη της ενέργειας, διαισθητικά, όπως και εσύ,την κατανοεί, και το ίδιο αόριστα με σένα την ορίζει, ως την ικανότητα πρόκλησης μεταβολών. Και για αυτές ακριβώς τις μεταβολές έχει διατυπώσει ενδιαφέροντες νόμους, οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να υποδείξουν μια νέα οπτική στις προσωπικές σου αναζητήσεις.
Έτσι, διαβάζεις ότι ο πρώτος νόμος της θερμοδυναμικής διατυπώνει την ύπαρξη της ενέργειας. Η ενέργεια υπάρχει. Δεν δημιουργείται και δεν καταστρέφεται. Μπορεί μόνο να μετατραπεί από τη μια μορφή στην άλλη. Είμαστε λοιπόν, ενέργεια που αλληλεπιδρούμε με άλλες ενέργειες που υπάρχουν γύρω μας. Και όλες αυτές υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν μέσα στο φυσικό σύμπαν, μετατρεπόμενες από τη μια μορφή στην άλλη χωρίς περιορισμούς στο χώρο και στο χρόνο.
Ο δεύτερος νόμος, λέει ότι η ενέργεια έχει ποιότητα. Δηλαδή, ενώ ο πρώτος νόμος μας λέει ότι υπάρχει, ο δεύτερος, επισημαίνει ότι η ύπαρξή της και μόνο δε διασφαλίζει απαραίτητα ότι οποιαδήποτε μορφή της μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βελτιώσει τη ζωή μας.
Όταν λοιπόν, τυχαία μεταβαίνουμε από τη μια κατάσταση σε μια άλλη, θα υπάρχουν εκ των πραγμάτων ενεργειακές απώλειες, καθώς ένα ποσοστό από το οργανωμένο ενεργειακό υπόβαθρο πάνω στο οποίο είχαμε «βολευτεί», θα υποβαθμιστεί και ως εκ τούτου θα το χάσουμε. Να διευκρινίσουμε σ’ αυτό το σημείο ότι η τυχαία μετάβαση αφορά παράγοντες που δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το αν και πότε θα συμβούν, γιατί απλά τυχαιοποιούνται από την ίδια τη φύση. Σίγουρα όμως, από τη στιγμή που θα επιδράσουν πάνω μας και ολοκληρωθεί η μετάβασή μας δεν μπορεί να αντιστραφεί και να μας επαναφέρει στην αρχική κατάσταση. Δημιουργείται εν ολίγοις μια μη αντιστρεπτή κατάσταση.
Ένα μέτρο αυτής της μη αντιστρεψιμότητας είναι η εντροπία. Όσοι περισσότεροι παράγοντες μη αντιστρεψιμότητας κυριαρχούν πάνω μας, τόσο αυξάνεται η εντροπία, δηλαδή η αταξία.
Έτσι, λοιπόν, όταν αλληλεπιδράς με τις ενέργειες και η φύση τυχαιοποιεί, μπορεί έρθεις αντιμέτωπος με μια μορφή αποδιοργάνωσης, η οποία προκαλεί μη αντιστρεπτές διεργασίες που αυξάνουν την εντροπία και ως εκ τούτου καταστρέφουν τη δομή σου και δημιουργούν χάος.
Μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διεργασίας, τίποτα δε μένει ίδιο. Όλα είναι διαφορετικά. Καλύτερα ή χειρότερα, δεν ξέρω. Απλά, διαφορετικά.
Δεν μπορείς επί της ουσίας να αποτρέψεις την τυχαιοποίηση που δημιουργεί το εντροπικό από τη φύση του σύμπαν.
Μπορείς όμως, να προσπαθήσεις να ισορροπήσεις σε ένα χαοτικό σύμπαν που διαρκώς δημιουργεί εντροπία και καταστρέφει την εξέργεια.
Εξέργεια; Άλλη μια μαγική λέξη. Η εξέργεια είναι μια εξαιρετικά σημαντική ιδιότητα που αφορά το ωφέλιμο έργο της ενέργειας, δηλαδή τη βέλτιστη δυνατή απόδοση που μπορούμε να έχουμε στις ίδιες πάντα συνθήκες. Αν η εξέργεια καταστραφεί, δεν ανακτάται. Η καταστροφή της εξέργειας θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο χαμένος χρόνος ή η χαμένη ευκαιρία ή ακόμα και η χαμένη μας ζωή, που «θυσιάζονται» στο βωμό της μη αντιστρεπτότητας όταν δεν καταφέρνουμε να παράξουμε κάτι το ωφέλιμο ως αποτέλεσμα.
Ο τρίτος νόμος της θερμοδυναμικής απλά επισημαίνει το αναπόφευκτο. Τι μας λέει; «Όσο η θερμοκρασία ενός συστήματος πλησιάζει το απόλυτο μηδέν, η εντροπία του συστήματος ελαχιστοποιείται». Με άλλα λόγια, επειδή δε ζούμε στο απόλυτο μηδέν, μην προσπαθήσεις να την ελαχιστοποιήσεις. Δεν γίνεται.
Συμπερασματικά, ζώντας σε ένα τυχαίο περιβάλλον, μπορεί να σου συμβεί οτιδήποτε μη αντιστρεπτό που θα αυξήσει την εντροπία σου και θα σε αποδιοργανώσει. Αυτό, το οτιδήποτε, μπορείς να το αντιμετωπίσεις με πολλούς τρόπους (1ος νόμος) αλλά μόνο ένας εξ αυτών είναι ο βέλτιστος δυνατός στις ίδιες συνθήκες, ώστε να ελαχιστοποιήσει την καταστρεφόμενη ενέργεια (2ος νόμος). Το γεγονός ότι υπάρχουν πολλοί διαθέσιμοι τρόποι, υπό το πρίσμα του 1ου νόμου, σημαίνει ότι μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τα πάντα. Δεδομένου όμως του 2ουνόμου, έχει ιδιαίτερη σημασία να επιλέξουμε αυτόν που σπαταλά λιγότερη εξέργεια. Εκείνον δηλαδή, που μας επιτρέπει να αξιοποιούμε στο έπακρο τις δυνατότητες μας, περιορίζοντας τις απώλειες της ζωή μας.
Πάμε πάλι από την αρχή. Όταν όλα στη ζωή μας κυλάνε ισορροπημένα, και φτάσει μια στιγμή, μια πολύ συγκεκριμένη χρονική στιγμή, στην οποία τα πάντα αναποδογυρίζουν, δεν χρειάζεται να τεθεί καμία ερώτηση ως προς το γιατί συνέβη. Δεν είναι κάτι προσωπικό. Συνέβη διότι, είμαστε όλοι συνοδοιπόροι στο μονοπάτι της τυχαιότητας με μια αποστολή. Να προσπαθούμε κάθε φορά να αποφεύγουμε τις αδέσποτες σφαίρες και να αναγνωρίζουμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται (άλλωστε, το τυχαίο, δεν είναι πάντα αρνητικό) μέχρι τη στιγμή που στην οθόνη εμφανιστεί το μήνυμα «gamecompleted, thanksforplaying»!