Γράφει ο Ελισσαίος Βγενόπουλος
Έτσι πρέπει να χτίζονται τα όνειρα, πρώτα η στέγη και τα πορτοπαράθυρα και μετά οι τοίχοι, οι κολώνες και τέλος τα θεμέλια, γιατί η φαντασία αιωρείται μεταξύ των ανθρωπίνων νόμων και του ουρανού, ακόμα προΐσταται των φυσικών νόμων και του πιθανού. Οτιδήποτε καταφέρει ο άνθρωπος να φανταστεί, το παίρνει από το ερμάριο του απίθανου, του αθέατου και του φανταστικού και το φέρνει στο χώρο του ορατού, του απτού και του πραγματικού. Ξέρουμε πολύ καλά οι άνθρωποι, ότι οι αισθήσεις μας είναι πεπερασμένες και οι ικανότητες μας περιορισμένες, η αγάπη είναι η δύναμή μας και η φαντασία είναι το τρυπάνι μας, για να διαρρήξουμε τον περιορισμένο κόσμο μας και να βγούμε στο ξέφωτο της γνώσης και της ευτυχίας.
Στο «Avatar: The Way of Water» του Τζέιμς Κάμερον, ο Τζακ Σάλι ζει ανάμεσα στους Νάβι με τη γυναίκα του Νέιτιν και τα τέσσερα παιδιά τους συν την υιοθετημένη κόρη της δόκτορος Ογκαστίν, κορφολογώντας την ευτυχία και μοιράζοντας αγάπη τρυφερότητα και όλων των ειδών τα συναισθήματα ζουν τον παράδεισο και την απόλυτη γαλήνη που έχει ονειρευτεί οποιοδήποτε ον, στην Πανδώρα.
Όλα βρίσκονται σε μια λεπτή, θεϊκή αρμονία, με κέντρο την οικογένεια και την συνύπαρξη της με τη φύση, σ’ αυτή την απόλυτα συμμετρική σχέση,
αν υπάρξει οποιαδήποτε παρέμβαση θα επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα πολλώ μάλλον όταν οι Άνθρωποι της πλεονεξίας και η νικημένη εταιρεία επανέρχεται με καταστροφικές διαθέσεις και όπλα της τα τρομερά άβαταρ του νεκρού συνταγματάρχη Κουόρτις. Επιστρέφουν στην Πανδώρα πάνοπλοι και αποφασισμένοι, όχι μόνο να καταστρέψουν, να αφανίσουν και να «αξιοποιήσουν» παντί τρόπω τις αδιανόητες πηγές κέρδους του πλανήτη προς όφελος της πλεονεξίας, της ματαιοδοξίας και της καταστροφικής μανίας των Ανθρώπων, αλλά και να δημιουργήσουν μια νέα αποικία, ξεκληρίζοντας τους ιθαγενείς, γιατί έχουν «φροντίσει» σιγά-σιγά να καταστρέψουν τη γη και να την κάνουν αβίωτη. Οι μάχες συνεχίζονται για ένα χρόνο και οι γηγενείς αντιστέκονται σθεναρά, ευρηματικά και αποτελεσματικά στις απάνθρωπες επιθέσεις «εχθρού από τα άστρα» όπως τους αποκαλούν οι Nαβί.
Ο Τζακ Σάλι και οι κάτοικοι του πλανήτη με σκληρό ανταρτοπόλεμο, συνεχή σαμποτάζ αντιστέκονται αποτελεσματικά στην τρομερή δύναμη πυρός των Γήινων. Οι εισβολείς ψάχνοντας τρόπο να αποδυναμώσουν τον Τζακ Σάλι και να τον καταστρέψουν μεταφέρουν τις αναμνήσεις του σε άβαταρ τον σκληροτράχηλο, εκδικητικό και αιμοδιψή Μάιλς Κουάριτς και τους σκληραγωγημένους πραιτοριανούς του, η ομάδα των επιτιθέμενων με τη μορφή των ντόπιων γίνεται μια τρομερή απειλή η οποία, πλέον, πολύ δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί.
«Το κεντρικό θέμα της ιστορίας είναι η οικογένεια, οι οικογένειες που προσπαθούν να παραμείνουν μαζί και το πόσο μακριά θα μπορούσαμε όλοι να φτάσουμε προκειμένου να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και το μέρος όπου ζούμε.Το σενάριο βασίζεται σε έναν βαθμό στην οικογένεια του Τζέιμς Κάμερον αλλά και το πόσο ευάλωτος είναι κάποιος όταν αποκτά παιδιά», δήλωσε η Σιγκούρνεϊ Γουίβερ
Ο Κάμερον στο Avatar: The Way of Water υφαίνει με προσοχή έναν κόσμο που έχει εξ αρχής οραματιστεί, κεντάει ένα περιβάλλον το οποίο έχει εμπνευστεί μέχρι την πιο μικρή του λεπτομέρεια και αφού απλώσει αυτόν τον κόσμο εμπρός μας αρχίζει να μιλά, να υπογραμμίζει, να κάνει νύξεις για διάφορα θέματα που τον απασχολούν.
Τα οικολογικά θέματα και οι ανησυχίες του δημιουργού τους διατρέχουν εγκάρσια όλο το έργο των Avatar.
Ήδη από τη σχεδίασή τους αυτά τα φιλμ είναι ύμνοι στη φύση, την ομορφιά, την ποικιλία, την ευαισθησία και τη μοναδικότητά της. Όταν ολοκληρώνει αυτόν τον υπέροχο φανταστικό κόσμο ο Κάμερον ήδη έχει ολοκληρώσει έναν ύμνο στη φύση. Η καταπληκτική αυτή οπτική πανδαισία χρωμάτων, σχημάτων, ήδη έχει αγγίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές μας σε σχέση με τα επίκαιρα, ακανθώδη και επείγοντα θέματα του φυσικού περιβάλλοντος κι αυτό είναι ο πρώτος και βασικός στόχος του Τζέιμς Κάμερον. Πάνω σ’ αυτόν τον καμβά θα απλώσει και τα άλλα θέματα τα οποία τον απασχολούν όπως της αποικιοκρατίας με τις αναφορές του στον εξανδραποδισμό των ιθαγενών της Αμερικής, της εξαφάνισης και της εξόντωσης σημαντικών και σπάνιων οργανισμών μέσω της λαθροθηρίας του παράνομου και παράλογου δηλαδή κυνηγιού. Νύξεις και λίγο επιδερμικούς σχολιασμούς θα βρούμε για το βαρύ και τεράστιο θέμα του μεταναστευτικού, ολόκληρη φυλή αναγκάζεται να φύγει από τον τόπο της για να μπορέσει να επιβιώσει, κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το θέμα του ρατσισμού.
Ο Κάμερον επιτυγχάνει ένα εκτυφλωτικό, επικό υπερθέαμα, μια ανεπανάληπτη απολαυστική κινηματογραφική εμπειρία που μπορεί να συγκριθεί μόνο με το πρώτο Avatar.
Στο Avatar: The Way of Water όμως, η εργασία που γίνεται με το υδάτινο στοιχείο έρχεται να κορυφώσει ό,τι γνωρίζαμε για τον φανταστικό κόσμο των Avatar, που εμπνεύστηκε, σχεδίασε και υλοποίησε ο Κάμερον και η δημιουργική του ομάδα. Γιατί δίπλα του είχε πάλι τον μόνιμο συνεργάτη του στη διεύθυνση φωτογραφίας Ράσελ Κάρπεντερ (Όσκαρ Φωτογραφίας για τον «Τιτανικό») κι ένα επιτελείο από σπουδαίους τεχνικούς των ειδικών εφέ, του μοντάζ, του ήχου, της εικόνας, της καλλιτεχνικής διεύθυνσης και της παραγωγής.
Η γραμμική όμως σεναριακή αντιμετώπιση των μεγάλων ζητημάτων και κάποιες φορές ο απλοϊκός χειρισμός των θεμάτων που πραγματεύεται η ταινία, δεν αφήνουν τις εντυπωσιακές αυτές και εμπνευσμένες ταινίες να φτάσουν στο ύψος των μεγάλων αριστουργημάτων της κινηματογραφικής τέχνης.
Το απλοϊκό και επαναλαμβανόμενο σενάριο λειτουργεί σαν τεράστιο βαρίδι που δεν αφήνει τις ταινίες της σειράς να απογειωθούν στις σφαίρες που τους αναλογεί και τους αξίζει.
Ο Τζέιμς Κάμερον διαχειρίζεται μεγάλα κεφάλαια και δεν θέλει με κανένα τρόπο και για να κανένα λόγο να νικηθεί, γι αυτό και δεν ρισκάρει σεναριακά με το πυκνό, το δύσκολο και το στριφνό, γιατί όπως έλεγε ο Σαρλ Μπωντλαίρ «Η μελέτη της ομορφιάς είναι μια μονομαχία στην οποία ο καλλιτέχνης βγάζει μια κραυγή τρόμου, πριν νικηθεί».
