Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας θεατρικών κειμένων Άνθιμος Κατιρτζόγλου μιλά στο culturepoint.gr για «Το παιχνίδι» που θα ανέβει σε επανάληψη για τέσσερις παραστάσεις στο Θέατρο Σοφούλη. Η κωμωδία ψυχολογικού μυστηρίου αγκαλιάστηκε από τους Θεσσαλονικείς καθώς το κείμενο είναι σύγχρονο και αναφέρεται σε φλέγοντα ζητήματα της καθημερινότητας. Άλλωστε όπως αναφέρει ο Άνθιμος Κατιρτζόγλου στην συνέντευξη που ακολουθεί εμπνέεται από την επικαιρότητα ώστε να χτίσει τους χαρακτήρες των έργων του και όλα όσα διαδραματίζονται στο σήμερα.

Συνέντευξη στη Μαρία Αντωνίου

Η κωμωδία ψυχολογικού μυστηρίου «Το παιχνίδι» συνεχίζει για δεύτερη χρονιά το ταξίδι της. Πως ξεκίνησε η ιδέα για να γράψεις το σενάριο;

Τα τελευταία 15 περίπου χρόνια ακούμε πολύ συχνά τη φράση “μακάρι να κέρδιζα ένα εκατομμύριο”. Ο καθένας με την οικονομική ύφεση, θα ήθελε να κερδίσει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για να καλύψει τις όποιες ανάγκες έχει. Από αυτό το ερώτημα ξεκίνησε η ιδέα, η οποία συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε με τους χαρακτήρες της καθημερινότητας μας. Για το πώς θα αντιδρούσαν σε αυτή την περίπτωση έξι άνθρωποι που μπορεί να βρίσκονται δίπλα μας, για το πώς θα αντιμετώπιζες ο καθένας με το δικό του τρόπο αυτή την πρόκληση: Το να κερδίσουν ένα τεράστιο χρηματικό ποσό και πόσο διατεθειμένοι είναι για αυτό; μέχρι που μπορούν να φτάσουν;

Τι ρόλο παίζει η επικαιρότητα στα κείμενα σου;

Πάνω στην επικαιρότητα “χτίζω” τους χαρακτήρες μου. Θέλω όλοι οι ρόλοι να έχουν άμεση σχέση με το σήμερα, με αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία μας. Και φυσικά όχι μόνο οι χαρακτήρες, αλλά και το κείμενο έχει πολλά χαρακτηριστικά από την επικαιρότητα. 6 διαφορετικοί άνθρωποι αποκαλύπτουν σιγά σιγά τον πραγματικό τους εαυτό, από τα παιδικά τους χρόνια, βγάζοντας προς τα έξω την τεχνητή φύση του εξωτερικού τους προσωπείου. Ένας διευθυντής μίας εταιρίας παραγωγής βιοδιασπώμενων καλαμακίων, ένας άνεργος ταξιτζής, μία τραπ τραγουδίστρια-μοντέλο, που είναι εθισμένη στα social, μία μικροβιοφοβική γιατρός και ένας διευθυντής τράπεζας με την κόρη του, είναι οι χαρακτήρες που ξεδιπλώνουν τον μίτο της παράστασης.

«Το παιχνίδι» βασίζεται σε έξι διαφορετικούς ανθρώπους άγνωστους μεταξύ τους οι οποίοι συναντιούνται για να αποκτήσουν ένα εκατομμύριο ευρώ. Ως κοινωνικό σύνολο του σήμερα είμαστε περισσότερο υποστηρικτικοί μεταξύ μας ή υπάρχει ανταγωνισμός και «ανθρωποφαγία» ακόμα και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις;

Έχω την εντύπωση ότι πάντα υπήρχε ο ανταγωνισμός, ο οποίος όμως, όσο περνάνε τα χρόνια, μεταμορφώνεται σε ανθρωποφαγία. Σε αυτό βέβαια οφείλεται και η προβληματική κατάσταση που βιώνουμε στην κοινωνία μας, σε πάρα πολλούς τομείς. Δεν είναι μόνο η οικονομία που μας φέρνει αντιμέτωπους πρόσωπο με πρόσωπο. Υπάρχουν πολλά προβλήματα αλλοτρίωσης, που όσο αυξάνονται, επηρεάζεται και η συμπεριφορά μας απέναντι στους άλλους.

Το έργο θυμίζει επιτραπέζιο παιχνίδι ή αγώνας επιβίωσης για το πολυπόθητο έπαθλο. Αισθάνεσαι ότι στην καθημερινότητα μας παίζουμε και εμείς σε ένα παιχνίδι που τα πιόνια τα κινούν κάποιοι άλλοι;

Δεν είναι λίγες οι φορές που πραγματικά αισθάνθηκα ότι ζούμε σε ένα μεγάλο Big Brother, όπως στην ταινία «Truman Show». Σαν να βρισκόμαστε και εμείς σε ένα επιτραπέζιο και κάποιος κουνάει τα πιόνια, σαν να είμαστε μαριονέτες σε ένα παιχνίδι που δε ξέρουμε το επόμενο βήμα, αλλά είναι γραφτό από κάποια άλλη δύναμη που γνωρίζει το τέλος.

Αν ερχόταν στο email σου ένα μήνυμα το οποίο σε καλούσε να βρεθείς με μια ομάδα ανθρώπων προκειμένου να αποκτήσεις ένα υπέρογκο χρηματικό ποσό. Ποια θα ήταν η πρώτη κίνηση και η πρώτη σκέψη που θα έκανες;  

Όπως λέω και στο έργο, κάποιος θα σκεφτεί ότι πρόκειται για ένα κακόβουλο λογισμικό. Όμως υπάρχουν και κάποιοι άνθρωποι που δε θα το σκεφτούν ή θα μπουν στη διαδικασία να το ρισκάρουν, ειδικά αν πρόκειται για ένα ποσό που θα λύσει τα οικονομικά προβλήματα για το υπόλοιπο της ζωής σου. Εξαρτάται από τον άνθρωπο. Ίσως στο «Παιχνίδι» να συναντάμε “αδύναμους” χαρακτήρες, που εύκολα θα ρισκάρουν τα πάντα για να βγούνε νικητές.

Τελικά τα χρήματα είναι η κινητήριος δύναμη για να αλλάξουμε τα πάντα στη ζωή μας;

Σίγουρα. Όσο και να ευχόμαστε μόνο υγεία, συνήθως σε γιορτές και γενέθλια, όλοι γνωρίζουμε μέσα μας ότι, αν έχουμε χρήματα μπορούμε να λύσουμε κάθε πρόβλημα, ή έστω να το αντιμετωπίσουμε πολύ πιο εύκολα.

Ποια είναι τα μηνύματα που θέλεις να περάσεις στους θεατές;

Μέσα στο έργο αυτό, μπορεί να δει κανείς τη σχέση και την εξάρτηση του καθενός από εμάς στον σύγχρονο κόσμο με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τολμά να αγγίξει τα φλέγοντα κοινωνικά θέματα της εποχής, όπως είναι το bullying σε κάθε μορφή (βάρος, κιλά, αδύναμοι χαρακτήρες), αλλά και τα καθημερινά κοινωνικά θέματα της επικαιρότητας. Μέσα σε αυτό το κωμικοτραγικό μίγμα – που θυμίζει άλλωστε και την ίδια την ζωή μας-, το «Παιχνίδι», με όπλο του το χιούμορ, αναφέρεται και σε άλλα θέματα της κοινωνίας που έχουν να κάνουν με τον βαλλόμενο αλλά και μεταλλασσόμενο θεσμό της οικογένειας.

Ζητήματα όπως η υπερπροστασία των γονέων προς τα παιδιά τους και η σχέση τους με αυτά και η τοποθέτηση του εργαζόμενου ζευγαριού σε μια ολοένα και πιο απαιτητική αγορά εργασίας, βρίσκουν φωνή στο ταμπλό του έργου. Μέσα στα διαχρονικά προβλήματα, δε λείπει και το θεολογικό πρόβλημα και η θέση και σχέση μας με την θρησκεία. Αξίζει να αναφερθεί ότι το έργο  τολμά να βάλει στο στόχαστρο του το εξαιρετικά φρικτό ζήτημα των συχνών εγκλημάτων που εκτονώθηκε στην κοινωνία μας τον τελευταίο καιρό. Τέλος, οι χαρακτήρες των ηρώων δείχνουν τη φιλοδοξία τους, το πώς πέτυχαν στην καριέρα τους και πως προσπαθούν – μέσα από την επιτυχία αυτής – να υποσκελίσουν τους υπόλοιπους συνανθρώπους.

Ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που θέλεις να βγάλεις μέσα από τα έργα σου;

Τόσο γενικά στα έργα μου, όσο και στο «Παιχνίδι», μου αρέσει να συνδυάζω το χιούμορ με την κοινωνική πραγματικότητα, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην ίδια μας τη ζωή. Το αστείο και το ευδιάθετο να εναλλάσσεται με την -πολλές φορές- σκληρή εικόνα της πραγματικότητας. Ωστόσο, τα μηνύματα που υπάρχουν, θέλω να περνάνε στον κόσμο, σαν τρόπος έκφρασης μου.

Υπάρχει η τέλεια συνταγή για να πετύχει μια παράσταση;

Τέλεια συνταγή δεν υπάρχει και ίσως και αυτό το στοιχείο της μοναδικότητας να κάνει κάθε έργο ενδιαφέρον και για εμάς που είμαστε στο σανίδι, αλλά και για τον θεατή που βλέπει παραστάσεις. Και για να αστειευτούμε και λίγο, ας φανταστούμε κάθε μέρα να τρώγαμε το αγαπημένο μας φαγητό. Κάποια μέρα θα το βαριόμασταν. 

Τι ακολουθεί μετά «Το παιχνίδι»;

Το επόμενο θεατρικό μου έργο θα ξεκινήσει το όμορφο ταξίδι του στις 22 Δεκεμβρίου και πάλι στο θέατρο Σοφούλη και έχει τίτλο «Reunion». Είναι μία κωμωδία μυστηρίου που αναφέρεται στη συνάντηση κάποιων συμμαθητών, αρκετά χρόνια μετά το τέλος της σχολικής τους σταδιοδρομίας. Αναμνήσεις, άλλοτε γλυκές και άλλοτε δυσάρεστες θα παρελάσουν στη σκηνή, χωρίς βέβαια να λείπουν οι ανατροπές.