/9η Μαΐου ημέρα της Ευρώπης – Η επίθεση του Ολοκληρωτισμού στην Ευρώπη

9η Μαΐου ημέρα της Ευρώπης – Η επίθεση του Ολοκληρωτισμού στην Ευρώπη

Γράφει ο Ελισσαίος Βγενόπουλος

Η Ευρώπη πριν τον πόλεμο έκανε διάφορες υποθέσεις και ασκήσεις επί χάρτου για τον τρόπο που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει τον ρώσο ηγεμόνα. Κέντρο όλων των σκέψεων και υποθέσεων ήταν ότι ποτέ και κανείς δεν θα πυροβολήσει τον εαυτό του, δεν θα κάνει κακό στο λαό του, δεν θα βλάψει τα συμφέροντά του, δεν θα περάσει στην απέναντι πλευρά της λογικής και θα τρέξει να συναντήσει τον παραλογισμό, ο οποίος χορεύει βαλς με την βαρβαρότητα στο πλατύσκαλα του Μεσαίωνα, δίπλα σε μια τεράστια λίμνη αίματος και απανθρωπιάς. Όταν όμως ο τρελός από μεγαλομανία, ρώσος δικτάτορας ο μεθυσμένος από εξουσία και μεγαλοϊδεατισμό έρχεται κατά πάνω σου με σπασμένα τα φρένα, λιωμένο το πνεύμα και εξαϋλωμένο το έρμα,  τότε η λογική λύνει τους αρμούς της και το παράλογο αγκαλιάζει τη σκέψη και το συναίσθημα, παγώνει τη λογική και τις αισθήσεις.

Ο Αλμπέρτ Καμί μετά την φρίκη του  Μεγάλου Πολέμου εισάγει την φιλοσοφία του παραλόγου:

την μάταιη προσπάθεια του ανθρώπου και την αναζήτηση νοήματος σε έναν κόσμο που όλες οι αξίες έχουν εκπέσει και η μοίρα του φαντάζει εκτός του ελέγχου του, κάτι ανάλογο με τον μύθο του Σισύφου. «Η ευημερία των λαών υπήρξε ανέκαθεν το άλλοθι των τυράννων» έγραφε ο Γάλλος φιλόσοφος και μέσα στα λόγια του χώρεσε όλους τους τυράννους που πέρασαν και που θα έλθουν, συμπεριλαμβανομένου βέβαια και του ρώσου δυνάστη, και όλο τον παραλογισμό της απόλυτης, ασύδοτης και ανεξέλεγκτης εξουσίας.

Οι ήρωες στο θέατρο του παραλόγου μοιάζουν χαμένοι χωρίς πυξίδα και προσανατολισμό, σε έναν κόσμο που αδυνατούν να κατανοήσουν. Συχνά παίρνουν μορφή αρχετυπική ή στερεοτυπική, μιλώντας με φράσεις κλισέ και επαναλαμβάνοντας μικρές, καθημερινές συνήθειες χωρίς χρησιμότητα και σκοπό. Μετά από όλη αυτή την βαρβαρότητα που έχει ξεβράσει ο Πούτιν με τις ορδές του εναντίον του ηρωικού Ουκρανικού λαού, οι ευρωπαίοι πολίτες όλοι οι άνθρωποι  έχουμε μείνει ενεοί σαν ήρωες σε παράσταση του παραλόγου.

Η μοντέρνα τέχνη και το πρωτοποριακό θεατρικό ρεύμα, του Θεάτρου του Παραλόγου ως πνευματικός καρπός του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου εκφράζει την έκπτωση των οραμάτων και το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα σε ένα μάταιο κόσμο. Ο Βογιάρος των Ουραλίων με τις πράξεις του εξωθεί τους ορισμούς του Θεάτρου του Παραλόγου στα όρια του αδιανόητου. Ο δήμαρχος της Μαριούπολης Βαντίμ Μποϊτσένκο δήλωσε ότι ο αριθμός των νεκρών μεταξύ των αμάχων της, έχει ήδη διπλασιαστεί σε σχέση με τον αριθμό των νεκρών που προκάλεσαν οι Γερμανοί ναζί σε διάστημα δύο ετών κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν δεν ήταν μια ασύλληπτη τραγωδία αυτό που συμβαίνει στο εύθραυστο στήθος της Ευρώπης, στην Ουκρανία, θα ήταν ένα τρομερό, πέραν κάθε φαντασίας δυστοπικό έργο της απόλυτης καταστροφής,  που δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ο σπουδαιότερος θεατρικός συγγραφές, που δεν θα μπορούσε να εμπνευστεί ο πιο ευφάνταστος σκηνοθέτης του κινηματογράφου και δεν θα μπορούσε να αποτυπώσει ο καλύτερος ζωγράφος της εποχής μας, όπως έκανε ο σπουδαίος Πικάσο, ο οποίος μέσα από την Γκερνίκα του μίλησε για την μανία, τον τρόμο και τα φοβερά αποτελέσματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. 

Αυτός ο πόλεμος, που ξεκίνησε ο ρώσος ηγεμόνας  με τις ορδές του δεν είναι μια μικρή τοπική σύγκρουση, είναι η μάχη δυο διαφορετικών κόσμων και κοσμοθεωριών.

Είναι επίθεση της απολυταρχίας και  του δεσποτισμού στη δημοκρατία,  στον φιλελεύθερο τρόπο σκέψης, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στις μεταπολεμικές κατακτήσεις της Δυτικής Κοινωνία, στα Ευρωπαϊκά ιδεώδη, στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, στο δικαίωμα στη διαφορά και στη διαφωνία, ο πόλεμος του ολοκληρωτισμού εναντίον όσων κτίσαμε όλη την περίοδο από τον Β’ Πόλεμο και μετά.

Όσο για την στάση πολλών φανερών, κρυφών και ντροπαλών φιλοπουτινικών προσώπων, ομάδων και σχηματισμών το ξέρουμε ότι κι οι Αμερικάνοι «είναι φονιάδες των λαών» κι οι Άγγλοι,  Γάλλοι, Πορτογάλοι τέτοιοι είναι και ο Τζέγκινς Χαν με τους Μογγόλους τους, και οι Γότθοι και οι Οστρογότθοι και οι άλλοι οι Σταυροφόροι, σφάξανε κι αυτοί. Όπως έσφαξαν και οι Αθηναίοι όσους δεν άκουγαν τη λογική των αριθμών και της ισχύος, σκότωσαν και  οι Χούτου, οι Τούτσι, οι Πέρσες, ο Ιμπραήμ, ο Φερδινάρδος, η Ισαβέλλα, οι Κονκισταδόρες, οι πεινασμένοι Βίκινγκς, ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος καθάρισε κάμποσους τύφλωσε άλλους τόσους, ο Ιβάν ο Τρομερός έκαμε το κατά δύναμιν , βανδάλισαν οι Βάνδαλοι, κατέσφαξε  ο Νέρωνας, ο Χίτλερ, ο Στάλιν, ο «πρόεδρος» Μάο, ο Πολ Ποτ και άλλοι πολλοί εξολόθρευσαν, εξανδραπόδισαν, αφάνισαν όσους και όποιους μπορούσαν. Τους καταδικάσαμε αυτούς, κι αν χρειαστεί θα τους καταδικάσουμε χιλιάδες φορές ακόμα, αλλά με τον ρώσο δικτάτορα και τις ορδές του θα σιωπούμε και θα μυξοκλαίμε εντέχνως για την ειρήνη γενικώς και αορίστως; Κάποιος  είναι υπεύθυνος για τους βομβαρδισμούς στην Ουκρανία, για τους θανάτους των παιδιών, για τους βιασμούς των γυναικών, για την καταστροφή μιας ολόκληρης χώρα κι αυτός είναι ο Ρώσος δικτάτορας και η αυλή του.

«Ο ειρηνισμός δεν αποτελεί επιλογή όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία»,

σημείωσε, συνομιλώντας τηλεφωνικώς από την Λιουμπλιάνα με τον Ενρίκο Φραντσεσκίνι της La Repubblica, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ. «Για να αναχαιτιστεί ο Πούτιν χρειάζεται μόνο ένα πράγμα: ισχύς», πρόσθεσε.  Ερωτηθείς για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι αποκάλυψε πως τον συμπαθεί. Διαφωνεί, όμως, με τον ουκρανό πρόεδρο ο οποίος δηλώνει «Εμείς είμαστε οι υπερασπιστές της Ευρώπης», εάν ο Ζίζεκ βρισκόταν στη θέση του, θα δήλωνε «εμείς οι Ουκρανοί πολεμάμε για την ελευθερία της Ρωσίας. Γιατί εάν νικήσει η Ουκρανία, ενδέχεται να μπορέσουμε να απαλλαγούμε από τον Πούτιν, διαφορετικά η δικτατορία του θα ενισχυθεί» συνέχισε ο σλοβένος φιλόσοφος ο οποίος είναι φανερό ότι έχει επιλέξει ξεκάθαρα στρατόπεδο και  δεν ανήκει στις τάξεις των «ούτε ούτε» – γράφει ο ιταλός δημοσιογράφος – όλων εκείνων, δηλαδή που δεν υποστηρίζουν ούτε την Ουκρανία ούτε τη Ρωσία αλλά την ειρήνη γενικά και αόριστα, τέτοιους έχουμε μπόλικους και στη χώρα μας. 

Ό,τι και να επικαλείται ο ρώσος δικτάτορας για τον πόλεμο που ξεκίνησε εναντίον της Ουκρανίας, γνωρίζουμε αυτό που έλεγε ο Σενέκας, ο Ρωμαίος φιλόσοφος «Σε όλους τους πολέμους, από τον Τρωικό μέχρι σήμερα, το κυριότερο κίνητρο υπήρξε η κλοπή, η αρπαγή, η λεηλασία» κι αυτό δεν αλλάζει όσες δικαιολογίες και να εφεύρει ο ρώσος χιτλερίσκος και οι φίλοι του οι φανεροί και οι κρυπτόμενοι πίσω από τα αραχνοΰφαντα φορέματα της ειρήνης και το ημίφως της υποκρισίας.

Όπως επισημαίνουν ευρωπαϊκά ινστιτούτα και δίκτυα, τεράστια προβλήματα όπως οι πολλαπλές εξαρτήσεις της Ευρώπης, τα νέα προβλήματα μετανάστευσης, το επισιτιστικό πρόβλημα που διαφαίνεται στην Αφρική, η ύφεση και τα προβλήματα στο σύνολο των οικονομιών, οι απειλές που αισθάνεται η Ευρώπη όχι πια μόνο στα νότια σύνορα της Ελλάδος και της Κύπρου αλλά σε όλη την ανατολική γραμμή της, επιβάλλουν σύγκληση της Συνέλευσης για αλλαγή της Συνθήκης της Λισσαβόνας και προώθηση ενός νέου Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Οι δυσκολίες πολλές! Ένα χρόνο πριν ίσως φάνταζαν ανυπέρβλητες, τώρα όμως όλο και περισσότεροι συμφωνούμε ότι η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει με αυτούς που θέλουν και μπορούν, να δείξει αλληλεγγύη και βοήθεια σ’ αυτούς που δεν μπορούν και να αποχαιρετήσει αυτούς που δεν θέλουν.

Όπως έγραφε ο Jean Monnet ο εμπνευστής της Ενωμένης Ευρώπης, «Δεν θα υπάρξει ειρήνη για την Ευρώπη, αν τα κράτη συνεχίζουν να βασίζονται στην εθνική κυριαρχία. Οι χώρες της Ευρώπης είναι πολύ μικρές για να εγγυηθούν στους πολίτες τους την αναγκαία ευημερία και την κοινωνική πρόοδο. Τα κράτη της Ευρώπης θα πρέπει να επιλέξουν τη συνεργασία και την ομοσπονδιακή μορφή».