/6 Μικρές Συμβουλές…. Ψυχικής Ισορροπίας

6 Μικρές Συμβουλές…. Ψυχικής Ισορροπίας

 

Η ικανότητα να ευτυχίσουμε δεν σημαίνει να επιτύχουμε στο έπακρο στόχους και επιθυμίες. Σημαίνει συχνά ότι έχουμε αποφασίσει να βλέπουμε πέρα από τις ατέλειες της ζωής και του εαυτού μας.

Το μη τέλειο… είναι τέλειο

Η ευτυχία, η γαλήνη και η ισορροπία δεν περνάνε μέσα από την «τέλεια» επίτευξη στόχων και επιθυμιών. Η τελειότητα, το ξέρουμε όλοι, είναι μια ιδανική κατάσταση και όχι μια πραγματική συνθήκη. Η αναμονή των ιδανικών συνθηκών, των τέλειων καταστάσεων και των ….. ανθρώπων συνήθως αφήνει εμάς με μια μόνιμη αίσθηση ανικανοποίητου. Η ικανότητα να ευτυχίσουμε δεν σημαίνει να επιτύχουμε στο έπακρο στόχους και επιθυμίες. Σημαίνει συχνά ότι έχουμε αποφασίσει να βλέπουμε πέρα από τις ατέλειες της ζωής και του εαυτού μας.

Επέλεξε εσύ τις μάχες σου

Υπάρχουν μάχες που αξίζει να δώσεις και άλλες που όχι. Μάθε να τις ξεχωρίζεις. Αν είναι να εμπλακείς, ας είναι για να παλέψεις για κάτι που αξίζει και όχι για να αναλωθείς.

Οι διαρκείς προστριβές φθείρουν τις σχέσεις σου και αναπαράγουν έναν φαύλο κύκλο, όπου ο θυμός καταλήγει σε θυμό. Αν πάλι προτιμάς να εκφράσεις την αντίθεση σου με κάτι κάντο πιο δημιουργικά. Αντί να επισημαίνεις διαρκώς αυτά που σε ενοχλούν στον άλλον, πρότεινε του συγκεκριμένες αλλαγές, βοηθητικές και για τους δύο.

Αντί να κατηγορείς τον άλλον, εξήγησε το πως σε κάνει να νιώθεις η συμπεριφορά του. Τίποτα από αυτά δεν εγγυώνται ότι θα αλλάξει αυτός που έχεις απέναντι σου. Είναι λιγότερο πιθανό όμως να αντιδράσει επιθετικά και να καταλήξει η συζήτηση σε καυγά.

Επέλεξε που έχει νόημα να διαμαρτυρηθείς αλλά διάλεξε εσύ τον τρόπο της διαμαρτυρίας. Μην συμπαρασύρεσαι από το ύφος και την διάθεση αυτού που έχεις απέναντι σου. Μην υιοθετείς το συναίσθημα του. Αν παρασυρθείς στο θυμό και στην πικρία, θα τα κρατάς μαζί σου ακόμα και μετά τη λήξη του καυγά και θα πρέπει να βρεις εσύ ένα τρόπο να τα ξεφορτωθείς.

Θυμήσου ότι έχεις πάντα την επιλογή του να μην εμπλακείς σε μια διένεξη ακόμα και αν ο άλλος σε προσκαλεί ανοιχτά. Είναι δική σου ευθύνη να διαφυλάξεις την συναισθηματική σου κατάσταση και να την κρατήσεις εκεί που εσύ επιλέγεις.

Οι στόχοι σου είναι δικοί σου

Το να θέτεις στόχους στη ζωή σου δεν προδικάζει από μόνο του την ευτυχία. Πρέπει οι στόχοι σου να εμπεριέχουν κάτι από σένα, από τις επιθυμίες σου, τα όνειρα σου, τις ανάγκες σου και εν τέλει τις αξίες σου. Χρειάζεται να είναι αρκετά σημαντικοί ώστε να σε κινητοποιούν, να αλλάζει η διάθεση σου όταν δουλεύεις προς την εκπλήρωση τους.

Να θέλεις να επενδύσεις τον χρόνο σου στην υλοποίηση τους και να χάνεις την αίσθηση του χρόνου, όταν δουλεύεις για αυτούς. Τότε μόνο οι στόχοι σου μπορούν να συμβάλουν στην ευτυχία σου. Τότε γίνονται “όραμα”, κινητήριος δύναμη, έμπνευση, δημιουργία…

Το λάθος μας; Να υιοθετούμε στόχους δανεικούς, κοινωνικά κατασκευασμένους, αταίριαστους σε μας. Είναι σαν να φοράμε ένα ρούχο που δεν μας ταιριάζει και απορούμε γιατί δεν νιώθουμε άνετα με αυτό. Είναι πιο εύκολο σίγουρα να πάρεις κάτι έτοιμο, από το να το φτιάξεις, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα σου. Το εύκολο όμως, δεν είναι πάντα και το πιο κατάλληλο.

Φέρσου όπως θα ήθελες να νιώσεις

Σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφοράείναι αλληλένδετα. Όταν αισθανόμαστε χαρούμενοι, κάνουμε θετικές σκέψεις και προβαίνουμε σε συμπεριφορές που ενισχύουν την διάθεση μας Όταν αντίθετα “δεν έχουμε όρεξη”, καθόμαστε σπίτι, βλέπουμε στην τηλεόραση επαναλήψεις από σίριαλ που δεν μας αρέσουν, χαζεύουμε στο internet και οι σκέψεις μας τείνουν να είναι απαισιόδοξες ή μοιρολατρικές.

Μια τεχνική που βοηθάει συχνά να αλλάξουμε διάθεση είναι να συμπεριφερθούμε όπως θα θέλαμε να νιώσουμε. Αν βαριέσαι και αυτό σε φθείρει ψυχολογικά δοκίμασε να κάνεις τα πράγματα που θα έκανες αν δεν βαριόσουν. Βάλε τα ρούχα που σου αρέσουν, τηλεφώνησε σε δυο φίλους και κανόνισε μια έξοδο για παράδειγμα.

Αν έχεις μελαγχολική διάθεση και θέλεις να την αλλάξεις, μην περιμένεις να αλλάξει ως δια μαγείας για να κάνεις μετά αυτά που σε ευχαριστούν. Κάνε τα πράγματα που θα έκανες αν ήσουν χαρούμενος. Είναι πολύ πιθανόν η διάθεση σου να ακολουθήσει την συμπεριφορά σου.

Ευγνωμοσύνη

Η δυτική κουλτούρα φαίνεται να μην τα έχει καλά με την ευγνωμοσύνη. Φαντάζει αρκετές φορές άβολη διαδικασία. Μάθαμε να τα θεωρούμε όλα αυτονόητα – μέχρι να τα χάσουμε προφανώς, για να συνειδητοποιήσουμε με σκληρό τρόπο ότι δεν είμαστε παντοδύναμοι.

Επικεντρωνόμαστε σε στόχους προς επίτευξη, χρήματα προς απόκτηση και δεξιότητες προς εξέλιξη. Σπανίως αποφασίζουμε να εκτιμήσουμε αυτά που έχουμε στο εδώ και τώρα. Τα έχουμε συνηθίσει και ξεπεράσει ήδη. Η τραγική ειρωνεία είναι όμως πως μόνο το εδώ και τώρα έχουμε σίγουρα.

Δεν δικαιούμασταν αυτονόητα όλα τα καλά πράγματα στη ζωή μας. Οι γενικότερες συνθήκες σε συνεργασία με την δική μας όποια συνειδητή ή μη προσπάθεια συνέβαλλαν σε αυτά. Δεν μας τα χρωστούσε κανείς, ούτε υποσχέθηκε να μην μας τα πάρει. Ας σταματήσουμε λοιπόν να τα θεωρούμε όλα τόσο δεδομένα. Η πανδημία του covid-19, που είμαι σίγουρη κανείς μας δεν φαντάζονταν ότι θα ζήσει, είναι μια απόδειξη για αυτό. Ας μάθουμε λοιπόν να νιώθουμε και ευγνωμοσύνη για αυτά που έχουμε, εκτός από θυμό ή θλίψη για αυτά που στερούμαστε.

Άσε το παρελθόν ήσυχο

Το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν. Η γνώση του είναι χρήσιμη στο βαθμό που μας βοηθάει διαχειριζόμαστε καλύτερα το παρόν μας και να παίρνουμε πιο συνετές αποφάσεις για το μέλλον. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τίποτα από όσα έχουμε πράξει, πει, σκεφτεί. Το μόνο που μπορούμε να αλλάξουμε είναι τη σχέση του μαζί του. Και αυτή είναι μια αλλαγή χρήσιμη και λυτρωτική για πολλούς ανθρώπους.

Στο εδώ και τώρα μπορούμε να ζητήσουμε συγνώμη, αν έχουμε πληγώσει ή να επανορθώσουμε έμπρακτα, αν έχουμε βλάψει. Μπορούμε να ξεφορτωθούμε τύψεις, ενοχές. Μπορούμε να καθορίσουμε τι θέση θα έχει στη ζωή μας. Είναι εύκολο αυτό θα αναρωτηθεί κάποιος. Όχι είναι απάντηση. Αλλά όπως προείπα, το εύκολο δεν είναι πάντα και το πιο κατάλληλο.

Ο μηρυκασμός και η συνεχής ενασχόληση με τα λάθη τόσο τα δικά μας όσο και των άλλων δεν μας αφήνει χώρο στο παρόν για να ζήσουμε, δεν μας αφήνει μερικές φορές ούτε χώρο για να ανασάνουμε.

Βάλια Παυλίδου, Ψυχολόγος Msc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας, Γνωστική Συμπεριφορική Ειδίκευση

psychologynow