Γράφει η Βίκυ Δασκαλάκη, Ψυχολόγος – – Πτυχ. Παντείου Msc
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ
Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός
Εκφοβισμός είναι οποιαδήποτε ενέργεια σκοπεύει να βλάψει, να ταπεινώσει ή να εξαναγκάσει ένα άλλο ον. Στην προκειμένη όταν λαμβάνει χώρα εντός σχολικού περιβάλλοντος, ονομάζεται ‘σχολικός εκφοβισμός’ ‘Bulling’ ( κατά τη διεθνή ορολογία ) Είτε πρόκειται μεταξύ μαθητών είτε προέρχεται και σχετίζεται και από διδάσκοντες καθηγητές/ εκπαιδευτικούς.
Ως κοινωνία, έχουμε εισέλθει σε μια εποχή στην οποία συναντούμε περισσότερα περιστατικά από ποτέ, μέσω των οποίων μπορεί να συμβεί εκφοβισμός. Αυτό σημαίνει ότι τα στερεότυπα των παιδικών/ εφηβικών προτύπων εμπεριείχαν εκφοβισμό πριν από δεκαετίες… Πλέον όμως σήμερα με την ευρέως εξέλιξη της επιστήμης της ψυχολογίας σε κοινωνικά θέματα καθορίζει τις ενδείξεις του ανησυχητικού αυτού φαινομένου κυρίως σε χώρες της Δύσης.
Tι είναι το σχολείο και ποιος ο ρόλος του στην κοινωνία! Παραδοσιακά το σχολείο είναι μια απεικόνιση της ενήλικης κοινωνίας, τα πρώτα σταδία μάθησης και εκμάθησης του ανθρώπινου εγκεφάλου! Οι μαθητές έχουν την ανάγκη να διαμορφώσουν ομάδες.
Γιατί οι άνθρωποι συμμορφώνονται σε ομάδες
Πώς η κοινωνική σας θέση επηρεάζει και επηρεάζεται από την κοινωνία με τη συμπεριφορά σας
Ερωτήματα που τα συναντάμε και στο πρώιμο στάδιο του σχολικού περιβάλλοντος! Με άλλα λόγια μιλάμε για την κοινωνική επιρροή σας μες στην κοινωνία! Οι ψυχολόγοι έχουν περάσει δεκαετίες μελετώντας τη δύναμη της κοινωνικής επιρροής και τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις απόψεις και τη συμπεριφορά των ανθρώπων.
Η κοινωνική επιρροή αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο τα άτομα αλλάζουν τις ιδέες και τις ενέργειές τους για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις μιας κοινωνικής ομάδας, εξουσίας, κοινωνικού ρόλου ή μειοψηφίας εντός μιας ομάδας που ασκεί επιρροή στην πλειοψηφία.
Γιατί οι άνθρωποι δέχονται κοινωνική επιρροή
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι επιτρέπουν τις εκάστοτε κοινωνικές επιρροές να επηρεάσουν τις σκέψεις και τη συμπεριφορά τους.
Η συμμόρφωση της ομάδας μπορεί επίσης να ενθαρρύνει τη συνεργασία όταν προσπαθείτε να επιτύχετε έναν κοινό στόχο.
Όταν ένα άτομο είναι σε θέση να επιδείξει μια μειοψηφική επιρροή σε μια ευρύτερη ομάδα, αυτός ή αυτή μπορεί να πείσει αυτήν την ομάδα να εργαστεί συλλογικά.
Όταν το σχολείο δεν μπορεί να προλάβει κάθε είδους ανταγωνισμό μεταξύ των κοινωνικών ομάδων σε μαθητές και διδάσκοντες
Συχνά ακούμε για θέματα εκφοβισμού μεταξύ των παιδιών στο σχολείο. Η μείξη των πολυφυλετικών τάξεων σε αγόρια και κορίτσια συνήθως ταπεινώνουν η μία ομάδα την άλλη. Προσβάλλουν, πειράζουν, κουτσομπολεύουν, εξαναγκάζουν, απειλούν, εκφοβίζουν ή επιτίθενται επιθετικά λεκτικά /σωματικά.
Κοροϊδία, Αποκλιμάκωση στην Απομόνωση, Επιθέσεις, Αστεία πίσω από την πλάτη, Ηρωοποίηση Κακών Προτύπων, Εμπαιγμός και πολλές παρόμοιες συμπεριφορές.
Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι εκφοβισμού;
Ένα σπρώξιμο στο διάλλειμα, δεν είναι αυτό που μας ανησυχεί! Στην πραγματικότητα εξετάσουμε σοβαρές μορφές επίθεσης μέσα στο σχολείο!
Διακρίνονται έξι κύριες κατηγορίες εκφοβισμού που ορίζουν διαφορετικές τεχνικές και μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τον εκφοβισμό κάποιου. Ας ρίξουμε μια ματιά σε αυτό που συνεπάγονται.
- Φυσική άσκηση βίας ( σωματική βία )
- Λεκτική /ψυχολογική
- Cyber μέσω internet (εκβιασμός συνήθως με την προτροπή χρήσης φωτογραφιών )
- Συναισθηματική Βία
- Εκ Προκαταλήψεως Βία ( βάση κοινωνικών στερεοτύπων )
- Σεξουαλική ΒίαΤι μπορούμε να κάνουμε για αυτό;
Στρατηγικές κατά του σχολικού εκφοβισμού που έχουν έχει αποδειχθεί ότι λειτουργούν!
Μια καθολική προσέγγιση της σχολικής κοινότητας για μεγάλα χρονικά διαστήματα αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με τον εκφοβισμό στο σχολικό περιβάλλον μέσω συνελεύσεων, ημερών εστίασης και σχεδίων. Δραστηριότητες που ανήκουν στους μαθητές μια πιο λεπτομερή πολιτική για το σχολείο που αντιμετωπίζει τον εκφοβισμό.
Πρόσληψη σχολικών συμβούλων, αποτελεσματική διαχείριση των τάξεων, κανόνες στην τάξη την προώθηση ενός θετικού σχολικού περιβάλλοντος που παρέχει ασφάλεια.
Ασφάλεια και υποστήριξη στους μαθητές , να προάγει τις θετικές σχέσεις και την ευημερία των μαθητών. Μη εχθρικές και μη τιμωρητικές μεθόδους όσον αφορά τη διαχείριση συμπεριφοράς. Ενθάρρυνση των μαθητών να ανταποκριθούν αρνητικά στη συμπεριφορά του εκφοβισμού και υποστήριξη των μαθητών που εκφοβίζονται.
Στρατηγικές που έχουν αποδεδειγμένα λιγότερο αποτελεσματικά
- μηδενική ανοχή
- «σκληρές» αναστολές και αποκλεισμούς
- άκαμπτος έλεγχος της συμπεριφοράς των μαθητών/ πεποίθηση ότι οι μαθητές πρέπει να έχουν τιμωρητικές και αρνητικές συνέπειες σε όλες τις περιπτώσεις
- αυξημένα μέτρα ασφαλείας
- άδικη και ασυνεπής χρήση πειθαρχίας
- τιμωρία χωρίς υποστήριξη ( η υποστήριξη στο σύγχρονο κόσμο αποτελεί τη θέση από εξειδικευμένο ψυχολόγο μέσα στο σχολείο )
Η κακοδιαχείριση της συμπεριφοράς εκφοβισμού επηρεάζει ολόκληρη τη σχολική κοινότητα και μπορεί να έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία, την ευημερία και τη μάθηση. Θυμηθείτε, τόσο ο στόχος όσο και ο υποκινητής του εκφοβισμού διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τραγικών συνεπειών και δεν είναι όλα τα παιδιά διαθέσιμα να το ‘’κρατήσουν’’ μέσα τους ή να το παλέψουν μόνα τους, είτε με τον γονέα ή τον δάσκαλο ….
