/Ντέιβιντ Λιντς: Ο γητευτής των ονείρων

Ντέιβιντ Λιντς: Ο γητευτής των ονείρων

ΟΑμερικανός δημιουργός Ντέιβιντ Λιντς, γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου του 1946. Ένας εξαιρετικός σκηνοθέτης, του οποίου οι ταινίες διακρίνονται για τις ονειρικές τους εικόνες, ενώ μέσα από τη σουρεαλιστική τους δομή, ο καλλιτέχνης καταφέρνει να δημιουργεί μία ατμόσφαιρα μαγικού ρεαλισμού. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το «Mulholland Drive», έχει ψηφιστεί από 177 Κριτικούς Κινηματογράφου στο BBC Culture, ως η καλύτερη ταινία του 21ου αιώνα!

Καλώς ήρθατε στο μοναδικό κινηματογραφικό σύμπαν του Ντέιβιντ Λιντς. Εδώ η στυλιζαρισμένη βία, η εξωτερική δυσμορφία των χαρακτήρων, καθώς και η παρατήρηση των κρυφών επιθυμιών των ηρώων του σκηνοθέτη, συνυπάρχουν συχνά πυκνά στις ταινίες του. Ο ίδιος, αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Ως παιδί, μεγάλωσα σ’ ένα περιβάλλον με κομψά σπίτια, κατάφυτους δρόμους, μπλε ουρανούς, ξύλινους φράχτες, πράσινο γρασίδι και κερασιές. Όπως ακριβώς, δηλαδή, φαντάζεται κάποιος την μεσοαστική Αμερική. Αλλά οι κερασιές εκκρίνουν ένα πηχτό υγρό, το οποίο προσελκύει μαύρα, κίτρινα και ορισμένα κόκκινα μυρμήγκια γύρω του. Έτσι ανακάλυψα ότι, αν κανείς κοιτάξει λίγο πιο προσεχτικά αυτόν τον όμορφο κόσμο, θα βρει πάντα από κάτω κόκκινα μυρμήγκια. Επειδή μεγάλωσα σ’ έναν όμορφο κόσμο, οτιδήποτε άλλο ήταν μία αντίθεση…»

Ο Ντέιβιντ Λιντς γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου του 1946 στη μικρή πόλη Μισσούλα στην πολιτεία Μοντάνα των Ηνωμένων Πολιτειών. Μεγάλωσε σε μία ήσυχη μεσοαστική οικογένεια, η οποία μετακινούνταν συχνά από πολιτεία σε πολιτεία λόγω των επαγγελματικών υποχρεώσεων του πατέρα του.

Αρχικά ο Λιντς ήθελε να ασχοληθεί με τη ζωγραφική κι έτσι παρακολούθησε μαθήματα σε διάφορες σχολές Καλών Τεχνών. Σε μία από αυτές ανακάλυψε την αγάπη του για τον κινηματογράφο, στον οποίο και τελικά αποφασίζει να αφοσιωθεί. Το 1971 μετακομίζει με την πρώτη γυναίκα του (Peggy Lynch) και την κόρη τους, στο Λος Άντζελες, όπου και σπουδάζει σκηνοθεσία στην σχολή του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (AFI).

Εκεί ο Λιντς γυρίζει τις πρώτες του μικρού μήκους ταινίες και δημιουργεί το προσωπικό του ύφος, διχάζοντας ωστόσο πολλές φορές κοινό και κριτικούς. Παράλληλα, σκηνοθετεί τηλεοπτικές σειρές, αλλά και διαφημιστικές καμπάνιες γνωστών εταιρειών.

Όπως ο ίδιος παραδέχεται, έχει επηρεαστεί περισσότερο από τον Ευρωπαϊκό κινηματογράφο, παρά από τον Αμερικάνικο. «Οι ευρωπαϊκές ταινίες είναι που σε καθηλώνουν και συνεπαίρνουν την ψυχή σου», έχει πει χαρακτηριστικά. Συγκεκριμένα, ο Λιντς έχει δηλώσει κατά καιρούς ότι θαυμάζει ιδιαίτερα τις ταινίες των Φεντερίκο Φελίνι, Βέρνερ Χέρζοκ, Ζακ Τατί, αλλά και του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Η πρώτη του μεγάλου μήκους ήταν το «Eraserhead», τα γυρίσματα του οποίου κράτησαν τέσσερα χρόνια (1972 – 1976). Αυτή η ταινία προσέλκυσε το ενδιαφέρον του Μελ Μπρουκς, ο οποίος τον προσέλαβε για να κινηματογραφήσει το φιλμ «Ο Άνθρωπος Ελέφαντας», το οποίο και χάρισε στον Λιντς την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερου Σκηνοθέτη, καθώς και μία δεύτερη υποψηφιότητα για τη συμμετοχή του στο σενάριο – συνολικά η ταινία είχε οκτώ υποψηφιότητες για Όσκαρ, χωρίς όμως να καταφέρει να αποσπάσει κάποιο χρυσό αγαλματίδιο.

Η επόμενη ταινία του, το «Dune» κυκλοφόρησε το 1984, σε συνεργασία με τον Ντίνο Ντε Λαουρέντις, ήταν μία “καταστροφή”, όπως παραδέχεται και ο ίδιος ο δημιουργός, διότι ο παραγωγός δεν του επέτρεψε να έχει τον τελευταίο δημιουργικό λόγο, κατά την διαδικασία του μοντάζ.

Ευτυχώς όμως ο Λιντς δεν πτοήθηκε. Το 1986 επέστρεψε δριμύτερος και σκηνοθέτησε το ονειρικό «Μπλε Βελούδο». Η ταινία προτάθηκε για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και ο Λιντς για Όσκαρ Καλύτερου Σκηνοθέτη, ενώ πολλοί την θεωρούν ως ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της τέχνης του.

Το 1990 ο Ντέιβιντ Λιντς διακρίθηκε και στον χώρο της τηλεόρασης με τη σειρά «Twin Peaks» – για τον υπογράφων, αυτή είναι η σημαντικότερη και πιο αγαπημένη σειρά, στην ιστορία της αμερικανικής τηλεόρασης – η οποία το 1992 έγινε και τηλεταινία: «Ο Ύποπτος Κόσμος του Τουίν Πικς».

Την ίδια χρονιά ο Λιντς κατέκτησε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών για την αξέχαστη «Ατίθαση Καρδιά». Μετά από αυτή την επιτυχία ακολούθησαν οι κλασσικές πια δημιουργίες του: «Η Χαμένη Λεωφόρος» το (1997) και το «The Straight Story» το 1998, το οποίο τιμήθηκε και με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Κινηματογράφου, ενώ ο πρωταγωνιστής Richard Farnsworth, ήταν Υποψήφιος για Όσκαρ Καλύτερης Ά Ανδρικής Ερμηνείας.

Εκτός από την ιδιότητα του ως σκηνοθέτης, ο Ντέιβιντ Λιντς έχει κατά καιρούς εκτελέσει καθήκοντα παραγωγού αλλά και ηθοποιού, ενώ παράλληλα ασχολείται με τον σχεδιασμό και τη ζωγραφική. Οι ταινίες του Λιντς, διακρίνονται για τις ονειρικές τους εικόνες και την σουρεαλιστική τους δομή, μέσω των οποίων ο καλλιτέχνης αναπτύσσει μία ατμόσφαιρα μαγικού ρεαλισμού.

Γιώργος Ρούσσοςtvxs