/Η συγγραφέας Αλεξάνδρα Μητσιάλη στο CulturePoint.gr

Η συγγραφέας Αλεξάνδρα Μητσιάλη στο CulturePoint.gr

Η συγγραφέας Αλεξάνδρα Μητσιάλη απαντά στις ερωτήσεις που τις θέτει ο Κωνσταντίνος Μανίκας με αφορμή τα σεμινάρια παιδικού και νεανικού βιβλίου, του ΙΑΝΟΥ. 

Γιατί αποφασίσατε να αναλάβετε το σεμινάριο του ΙΑΝΟΥ για το παιδικό και νεανικό βιβλίο;

Γιατί το να μοιράζομαι με τους ενήλικες τον συγγραφικό μου κόσμο, τις εμπειρίες μου, τους τρόπους με τους οποίους βλέπω και επεξεργάζομαι τα θέματά μου και να υποστηρίξω τις προσπάθειές τους να εμβαθύνουν στην παιδική και νεανική λογοτεχνία και να γράψουν οι ίδιοι, έχει μεγάλο ενδιαφέρον.

Οι συμμετέχοντες τι να περιμένουν να αποκομίσουν από το σεμινάριο;

Μια βαθύτερη σχέση με τη λογοτεχνία, συγγραφικές εμπειρίες που θα βελτιώσουν την ικανότητά τους να χειρίζονται τη γραφή, μια πιο συγκεκριμένη εικόνα του εκδοτικού χώρου, τη δημιουργική αλληλεπίδραση στο πλαίσιο της ομάδας, μια εβδομαδιαία απόδραση από τις συντεταγμένες του χώρου και του χρόνου, ένα μικρό ταξίδι στην αυλή των θαυμάτων που είναι η παιδική και νεανική λογοτεχνία και βέβαια η λογοτεχνία γενικά.

Πόσο διάστημα θα διαρκέσει και ποιες θα είναι οι υποχρεώσεις τους;

Πρόκειται για δέκα τρίωρες συναντήσεις κατά τη διάρκεια των οποίων θα συζητήσουμε με την ομάδα μία σειρά από καίρια θέματα που έχουν να κάνουν με τη συγγραφή, όπως τους τρόπους με τους οποίους συναντιούνται και συνεργάζονται η έμπνευση και η τεχνική για να φτιαχτεί μια ιστορία, τον ρόλο της αλληγορίας και του ρεαλισμού στην παιδική λογοτεχνία και το πώς μιλούμε στα παιδιά για επίκαιρα θέματα κρατώντας την αναγκαία ισορροπία, το πώς επιλέγουμε τα πρόσωπα των ιστοριών μας, πώς τα διαμορφώνουμε αλλά και πώς ζωντανεύουν και συχνά μας οδηγούν τα ίδια ανοίγοντας δρόμους μέσα στην πλοκή, το πώς χειριζόμαστε τους τόπους και τους χρόνους δίνοντας εικόνα και κίνηση στην ιστορία μας, το πώς  βελτιώνουμε τα κείμενά μας και το πότε είμαστε έτοιμοι/ες να κάνουμε το επόμενο βήμα, το πώς και το γιατί γνωστοί συγγραφείς επέλεξαν την παιδική και νεανική λογοτεχνία και το ποιοι είναι οι δρόμοι και τα μονοπάτια στο έργο τους. Οι υποχρεώσεις της ομάδας θα είναι αναγνωστικές και συγγραφικές.

Μπορεί να διδαχθεί η συγγραφή ή είναι κάτι πηγαίο που δεν μπαίνει σε “κουτάκια”;

Η λογοτεχνία δεν μπορεί να μπει σε «κουτάκια». Κι όποτε την πιέζουν να χωρέσει σε τέτοια σχήματα, χάνει τη δύναμή της.  Δεν υπάρχει «χρυσός κανόνας», μια συγγραφική τεχνική πανάκεια, μια σειρά επιλογών και κινήσεων που διδάσκεται, εφαρμόζεται επαναληπτικά, αφομοιώνεται και δημιουργεί συγγραφείς. Η σεμιναριακή διαδικασία είναι περισσότερο μία μύηση στον χώρο της λογοτεχνίας, μια συνάντηση με τρόπους προσέγγισης της συγγραφής, μια διαδρομή ανταλλαγής πνευματικού και ψυχικού υλικού που βοηθά τον καθένα και την καθεμιά που τη διανύει να ανακαλύψει και να εκφράσει τον δικό του κόσμο.

Τι το ιδιαίτερο χρειάζεται η δόμηση των χαρακτήρων ενός παιδικού και νεανικού βιβλίου;

Την ικανότητα να κοιτάς τον κόσμο από το ύψος των παιδιών, όπως θα έλεγε η Άλκη Ζέη,  να ρίχνεις επάνω του ένα βλέμμα που προέρχεται από τη δική τους ορατότητα και ηθική. Αυτή την ηθική που, κατά τη γνώμη μου, προσδιορίζεται αφενός από το αίσθημα δικαίου και αφετέρου από την ανάγκη τους να παίζουν χαρούμενα ανακαλύπτοντας τον κόσμο και τη ζωή. Είναι πρωταρχικής σημασίας, επίσης, οι παιδικοί χαρακτήρες να είναι αληθοφανείς, άνθρωποι πραγματικοί που κινούνται ταυτόχρονα μέσα στον δικό τους κόσμο και στον κόσμο των ενηλίκων, με όλα τα ζητήματα που φέρνει στην επιφάνεια η κίνηση αυτή. Οι παιδικοί χαρακτήρες δε βρίσκονται μέσα σε μια ιστορία για να ωριμάσουν κάτω από τη διδαχή των μεγάλων. Μια ιστορία με πρωταγωνιστές παιδιά δεν είναι ένα μάθημα συμπεριφοράς. Είναι, ανεξάρτητα από το μέγεθός της, η αφήγηση ενός ή πολλών γεγονότων που έχουν αυθύπαρκτη σημασία για τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτά και που τα νοήματά της  προκύπτουν από την δράση και την αλληλεπίδρασή τους.

Τι να περιμένουμε λογοτεχνικά από εσάς, το επόμενο διάστημα;

Ένα μυθιστόρημα από αυτά που, όπως οι Ξυπόλυτοι Ήρωες ή το Να με αντέχεις ή το Θα σε σώσω ό,τι κι αν γίνει, ανήκουν στην κατηγορία cross over, διαβάζονται δηλαδή από εφήβους και ενήλικες, από όλους τελικά. Αλλά μέχρι τότε μπορείτε να διαβάσετε τα δύο τελευταία μου βιβλία για παιδιά, τον Βραχοπόλεμο και το Μαντίλι με τα τριαντάφυλλα, δύο βιβλία που συνδιαλέγονται με την Ιστορία. Το πρώτο με την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και το δεύτερο με τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η Ιστορία αποτελεί πάντα για μένα μία προνομιακή πηγή λογοτεχνικής έμπνευσης. 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Αλεξάνδρα Μητσιάλη μεγάλωσε στην Κέρκυρα και ζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ και διδάκτορας Παιδαγωγικής. Εργάζεται στη Δευτεροβάθμια και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Έχει εκδώσει βιβλία για παιδιά, μυθιστορήματα για νέους και ενήλικες, έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά και κατά καιρούς αρθρογραφεί στον ηλεκτρονικό και έντυπο τύπο.

Το μυθιστόρημά της Θα σε σώσω ό,τι κι αν γίνει τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Νέους το 2014, ενώ το μυθιστόρημα της Ξυπόλυτοι Ήρωες τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Νέους το 2017 και απέσπασε, επίσης, το Βραβείο Νεανικού Μυθιστορήματος από το ελληνικό τμήμα της IBBY την ίδια χρονιά.